Ρεύμα: Εκτινάχθηκαν στα 3 δισ. ευρώ τα φέσια από καταναλωτές

Σε ιλιγγιώδη ποσά ανέρχονται οι ληξιπρόθεσμες οφειλές καταναλωτών στην εγχώρια ηλεκτρική αγορά. Σε όλες τις τάσεις, χαμηλή, μέση, υψηλή, υπολογίζονται αθροιστικά κοντά στα 3 δισ. ευρώ (συγκεκριμένα στα 2,8 δισ. ευρώ), συνιστώντας μία βραδυφλεγή βόμβα στα θεμέλια της αγοράς. Την ίδια στιγμή, οι εμπλεκόμενοι φορείς στην ενεργειακή ευρωπαϊκή αγορά ανανεώνουν σήμερα στις Βρυξέλλες τη συμφωνία για τις κοινές αρχές και μέτρα που θα ισχύσουν τον ερχόμενο χειμώνα, με στόχο την προστασία των καταναλωτών.

Τα στοιχεία για το μέγεθος των ληξιπρόθεσμων οφειλών έρχονται για πρώτη φορά στη δημοσιότητα, με συγκεκριμένους αριθμούς ανά τάση και αφορούν στην εικόνα από δέκα προμηθευτές, τη ΔΕΗ και τους μεγαλύτερους σε μερίδια εναλλακτικούς παρόχους. Τα παρουσίασε η Ειρήνη Ιακωβίδου, επικεφαλής της Διεύθυνσης Ρύθμισης και Εποπτείας Αγορών Λαϊκής και Προστασίας Καταναλωτών της ΡΑΑΕΥ, στο 3ο συνέδριο ενέργειας, το οποίο διοργάνωσε στη Θεσσαλονίκη το Διεθνές Πανεπιστήμιο Ελλάδος.

Πιο συγκεκριμένα, οι ληξιπρόθεσμες οφειλές με στοιχεία Αυγούστου 2023, ανά τάση διαμορφώνονται ως εξής:

• Οικιακοί πελάτες (χαμηλή τάση) χρωστούν συνολικά 1.055.307.678 ευρώ. Από αυτούς, στους υφιστάμενους αναλογούν 258.234.966 ευρώ και σε παλιούς πελάτες 797.072.681 ευρώ.
• Οικιακοί πελάτες με Κοινωνικό Τιμολόγιο (ΚΟΤ) οφείλουν 106.719.972 ευρώ, τα 84.241.131 οι υφιστάμενοι και τα 22.478.841 παλιοί πελάτες.
• Εμπορικοί και βιομηχανικοί πελάτες της χαμηλής τάσης χρωστούν συνολικά 947.465.200 ευρώ, με τους παλιούς, δηλαδή, πιθανόν και επιχειρήσεις που δεν υφίστανται πλέον, να οφείλουν τα περισσότερα, ήτοι, 683.443.642 ευρώ.
• Πελάτες άλλης χρήσης στη χαμηλή τάση οφείλουν 2.195.533 ευρώ.
• Στη μέση τάση, εμπορικοί και βιομηχανικοί πελάτες έχουν αφήσει απλήρωτους λογαριασμούς συνολικά 206.161.281 ευρώ, με τους υφιστάμενους να έχουν τη μερίδα του λέοντος, με 118.447.342 ευρώ.
• Στην υψηλή τάση, στους βιομηχανικούς πελάτες αντιστοιχούν χρέη 522.916.397, με τους υφιστάμενους να οφείλουν τα πιο πολλά, ήτοι, 471.966.565 ευρώ.

Από την επεξεργασία των στοιχείων αυτών, προκύπτει ότι το 20,83% των πελατών της ΔΕH στη χαμηλή τάση, δηλαδή 1.164.369 καταναλωτές, έχουν ληξιπρόθεσμες οφειλές. Μεγαλύτερο στην ίδια κατηγορία είναι το ποσοστό που αναλογεί στους ιδιώτες προμηθευτές, υπολογίζεται σε 23,66% και 445.522 πελάτες. Στη μέση τάση, το 10,66% των πελατών της ΔΕH έχουν οφειλές και το 20,67% των πελατών των εναλλακτικών παρόχων. Στην υψηλή τάση, πελάτες της ΔΕH με οφειλές είναι το 10,95% και στους ιδιώτες το 34,25%!

Κοινές αρχές για προστασία καταναλωτών

Η κα Ιακωβίδου ανακοίνωσε, εξάλλου, ότι σήμερα, Δευτέρα, στις Βρυξέλλες, θα ανανεωθεί η συμφωνία μεταξύ Ρυθμιστών, οργανώσεων καταναλωτών, διαχειριστών και προμηθευτών, προκειμένου να υπάρχουν κοινές αρχές για την προστασία των καταναλωτών τον επικείμενο χειμώνα. Εκτός από τη ΡΑΑΕΥ, στους υπογράφοντες συγκαταλέγονται η Eurelectric, το Συμβούλιο των Ευρωπαίων Ρυθμιστών (CEER), η Eurogas, οι Ευρωπαίοι προμηθευτές ενέργειας (EER), ο φορέας των Ευρωπαίων διαχειριστών (DSO Entity), ο οργανισμός των Ευρωπαίων καταναλωτών (BEUC), ο φορέας των τοπικών διανομέων ενέργειας (GEODE), καθώς και η ευρωπαϊκή ομοσπονδία τοπικών και περιφερειακών εταιριών ενέργειας (CEDEC).

Πρόκειται για σημαντικές αρχές, που περιλαμβάνουν μηχανισμούς αλληλεγγύης για να παραμείνει αποδεκτό το αυξημένο κόστος ενέργειας σε σχέση με το εισόδημα, την ολιστική παραδοχή ότι οι καταναλωτές αντιμετωπίζουν δυσχέρειες στην πληρωμή λογαριασμών και για άλλα βασικά αγαθά, οπότε τα μέτρα θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη το συνολικό προφίλ τους, τη συμβολή των προμηθευτών στο μέτρο που δεν επιβαρύνονται από οικονομικούς κινδύνους, τη στόχευση μέτρων συνδυαστικά με εξοικονόμηση ενέργειας, καθώς και την αποφυγή διακοπής της ηλεκτροδότησης, όταν αυξάνουν οι τιμές ενέργειας.

Με αυτά τα δεδομένα, τέσσερις είναι οι συμφωνηθείσες δράσεις:

1. Εφαρμογή προγραμμάτων με ευκολίες πληρωμής.

2. Αποφυγή εντολών απενεργοποίησης μετρητών.

3. Αποφυγή τροποποιήσεων στις συμβάσεις σταθερών τιμολογίων.

4. Σαφείς πληροφορίες στους καταναλωτές για να έχουν μία ολοκληρωμένη επισκόπηση των λύσεων που υπάρχουν στη διάθεσή τους.

Από την πλευρά της, η ΡΑΑΕΥ, ενόψει της επιστροφής στο παλιό καθεστώς τιμολόγησης ηλεκτρισμού από τον Ιανουάριο, έχει λάβει μία σειρά ρυθμιστικών πρωτοβουλιών και αποφάσεων, που περιλαμβάνουν την προστασία του θεμελιώδους δικαιώματος των καταναλωτών για επαρκή και διαφανή ενημέρωση της συμβατικής σχέσης με τον προμηθευτή τους, τη Σήμανση Διαφάνειας (διαφορετικά χρώματα για τα είδη τιμολογίων), την απαγόρευση διπλής ρήτρας αναπροσαρμογής στα κυμαινόμενα τιμολόγια και την αναγγελία της τιμής χρέωσης, είτε ex ante είτε ex post.

Οι θέσεις της Αρχής για την αλλαγή προμηθευτή

Η ΡΑΑΕΥ, όπως είπε η κα Ιακωβίδου, συναινεί στην αλλαγή του άρθρου 42, στον Κώδικα Προμήθειας, που αφορά στη δυνατότητα μετακίνησης καταναλωτών. Οι όροι που υποστηρίζει η Αρχή εστιάζουν στη διασφάλιση του συγκεκριμένου θεμελιώδους δικαιώματος, στην αποτροπή καταχρηστικής άσκησής του με συνεχή αλλαγή παρόχου χωρίς αποπληρωμή των οφειλών στον προηγούμενο, καθώς έχουν εντοπιστεί στρατηγικοί κακοπληρωτές, στη διασφάλιση του δικαιώματος του προμηθευτή για διεκδίκηση ληξιπρόθεσμων οφειλών και στην υιοθέτηση κανόνων που μπορούν να υποστηριχθούν από το σύστημα του Διαχειριστή, δηλαδή, τον ΔΕΔΔΗΕ.

Η ΡΑΑΕΥ, ειδικότερα, υποστηρίζει την ανάπτυξη συστήματος debt flagging (εντολή επισήμανσης) από τον ΔΕΔΔΗΕ, έτσι ώστε κάθε προμηθευτής να μπορεί να αναφέρει έναν υπερήμερο πελάτη ή αυτόν που έχει αθετήσει τους όρους διακανονισμού, ο πελάτης να γνωρίζει ότι θα επισημανθεί ως υπερήμερος, να αίρεται η επισήμανση όταν ο καταναλωτής ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις του και αυτόματα μετά από 12 μήνες, η εντολή απενεργοποίησης να γίνεται μετά την εντολή επισήμανσης, η επισήμανση να γίνεται μόνον από δύο προμηθευτές και ο προηγούμενος προμηθευτής να μπορεί να υποβάλει εντολή επισήμανσης και μετά από τρεις μήνες από την αλλαγή παρόχου.