«Συναγερμός» στο ΥΠΕΘΟ για εξαιρέσεις στους δασμούς Τραμπ

Στη σύσταση ειδικής ομάδας εργασίας, η οποία θα μελετήσει ενδελεχώς το κείμενο της συμφωνίας για τους δασμούς μεταξύ Ευρωπαϊκής Επιτροπής και Ηνωμένων Πολιτειών, προσανατολίζεται η ηγεσία του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, προκειμένου να εντοπισθούν τυχόν «νομικά παράθυρα» και περιθώρια διαπραγμάτευσης τα οποία θα μπορούσαν να διασφαλίσουν προνομιακή μεταχείριση για κρίσιμα ελληνικά προϊόντα.

Εν αναμονή του τελικού κειμένου της συμφωνίας, με όλες τις λεπτομέρειες και τις σαφείς διατυπώσεις για τις κατηγορίες προϊόντων που δύνανται να εξαιρεθούν από το καθεστώς των δασμών του 15%, το ΥΠΕΘΟ σχεδιάζει τη δική του «γραμμή άμυνας» ποντάροντας στις εξαιρέσεις για προϊόντα όπως ελαιόλαδο, φέτα, γιαούρτι, κρασί και ελιές. Πρόκειται για προϊόντα με ισχυρά πλεονεκτήματα, που έχουν κατακτήσει την αμερικανική αγορά και κάνουν τη… διαφορά στο εμπορικό ισοζύγιο μεταξύ των δύο χωρών.

Ωστόσο, ο δρόμος για τις όποιες εξαιρέσεις περνάει από τις Βρυξέλλες, καθώς οι συζητήσεις με τις ΗΠΑ δεν θα διεξαχθούν σε διμερές επίπεδο, αλλά εντός του ευρωπαϊκού πλαισίου. Δηλαδή με το σύνολο των κρατών- μελών.

Η ανάγκη για κοινό ευρωπαϊκό μέτωπο περιορίζει μεν τη δυνατότητα ελιγμών της ελληνικής κυβέρνησης, ωστόσο είναι στο «χέρι» της κυβέρνησης να προωθήσει τις θέσεις της στις Βρυξέλλες και να πείσει για τη σημασία των προϊόντων ΠΟΠ (Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης) που αποτελούν την αιχμή των εξαγωγών.

Αν και επισήμως στις Βρυξέλλες κάνουν λόγο για μια «ισορροπημένη συμφωνία», κυβερνητικές πηγές στην Αθήνα δεν κρύβουν την απογοήτευσή τους: «Η συμφωνία δεν είναι καλή», σημειώνουν, τονίζοντας ότι οι δασμοί 15% αποτελούν σαφές εμπόδιο στην ανταγωνιστικότητα των ευρωπαϊκών -και κατά συνέπεια των ελληνικών- εξαγωγών προς τις ΗΠΑ.

Ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας Κυριάκος Πιερρακάκης υπογράμμισε ότι η συμφωνία «αποτρέπει έναν εμπορικό πόλεμο με αλυσιδωτές συνέπειες» και «διασφαλίζει τη διατλαντική ενότητα». Ωστόσο, δεν έκρυψε την ελληνική δυσφορία: «Η Ελλάδα θα ήθελε ένα χαμηλότερο ποσοστό δασμών, ιδανικά μηδενικό. Το 15% είναι μεν χαμηλότερο από το αρχικό σχέδιο, αλλά εξακολουθεί να βαραίνει».

Παράλληλα, έστειλε μήνυμα και προς το εσωτερικό της Ευρώπης: «Δεν γίνεται να μιλάμε για ενιαία αγορά και να έχουμε ακόμη εσωτερικά εμπόδια που λειτουργούν σαν ενδοευρωπαϊκοί δασμοί. Στη μεταποίηση φτάνουν το 45% και στις υπηρεσίες το 110%». Αυτά είναι εμπόδια που πρέπει να καταρρεύσουν, σημείωσε, παραπέμποντας και σε σχετικές αναφορές του πρώην προέδρου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Μάριο Ντράγκι.

Η κυβέρνηση βλέπει το θέμα των δασμών και ως… ευκαιρία για άνοιγμα και σε νέες αγορές (Ινδία, Μέση Ανατολή κ.λπ.), έτσι ώστε να αντισταθμιστούν οι απώλειες από τους δασμούς Τραμπ.

Η αναζήτηση εναλλακτικών προορισμών θεωρείται κρίσιμη, καθώς οι ελληνικές εξαγωγές δεν μπορούν να στηριχθούν μόνο στις αποφάσεις των Βρυξελλών.

Σε κάθε περίπτωση, η Ελλάδα καλείται αφενός να διασφαλίσει ότι τα εμβληματικά ελληνικά προϊόντα δεν θα χαθούν στη... μετάφραση της ευρωπαϊκής γραφειοκρατίας και θα κερδίσουν εξαιρέσεις, κάτι που θα επιχειρήσουν και άλλα κράτη, όπως π.χ. η Γαλλία με τη σαμπάνια. Αφετέρου, να χαράξει άμεσα νέους εξαγωγικούς δρόμους σε αγορές εκτός Ευρώπης, πριν η ελληνική οικονομία εγκλωβιστεί στη δίνη των αμερικανικών δασμών.

Αξίζει να σημειωθεί ότι οι ελληνικές εξαγωγές προς τις ΗΠΑ ανήλθαν το 2024 σε 2,4 δισ. ευρώ, ενώ οι εισαγωγές από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού διαμορφώθηκαν στα 2,16 δισ. ευρώ, με το ισοζύγιο να παραμένει πλεονασματικό. Ωστόσο, οι νέοι αμερικανικοί δασμοί πλήττουν άμεσα την ανταγωνιστικότητα των ελληνικών προϊόντων, καθώς η αύξηση των τιμών αναπόφευκτα θα περιορίσει τη ζήτηση.