Το ντιλ που χτίζει η ΔΕΗ στα Σκόπια και ο... αντιπρόεδρος

Ένα άκρως ενδιαφέρον παρασκήνιο κρύβει το deal της κρατικής ΔΕΗ με τη σκοπιανή ιδιωτική εταιρία προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας EDS.

Αφενός, έρχεται σε ένα κρίσιμο timing λόγω των πολιτικών και διπλωματικών εξελίξεων για την ονομασία της FYROM και αφετέρου, η συγκεκριμένη επιχείρηση ανήκει σε όμιλο που ιδρύθηκε από ανώτατο κυβερνητικό στέλεχος της γειτονικής χώρας.

Πρόκειται για τον όμιλο Feroinvest, που δραστηριοποιείται στους τομείς του engineering, της βιομηχανίας και της ενέργειας, και σχηματίστηκε από τον σημερινό αντιπρόεδρο της κυβέρνησης και αρμόδιο για Οικονομικές Υποθέσεις Kocho Angjushev.

O τελευταίος στο βιογραφικό του εμφανίζει τη Feroinvest να ιδρύθηκε από τον ίδιο το 2003, ενώ προηγουμένως είχε θητεύσει από το 2000 έως το 2002 στη θέση του αναπληρωτή γενικού διευθυντή παραγωγής και διοίκησης της κρατικής εταιρίας ηλεκτρισμού ESM.

Ο κ. Angjushev, μηχανολόγος μηχανικός, ίδρυσε την προαναφερόμενη εταιρία, ενώ έχει διατελέσει και αντιπρόεδρος του οικονομικού επιμελητηρίου της FYROM.

Ο όμιλος του κ. Angjushev απασχολεί 600 εργαζόμενους και περιλαμβάνει την εταιρία εμπορίας ηλεκτρικής EDS, με την οποία η ελληνική δημόσια επιχείρηση είναι κοντά σε συμφωνία εξαγοράς της, τη Small Hydro Power Plants Sector (leader στους μικρούς υδροηλεκτρικούς σταθμούς), τη μεταλλουργική βιομηχανία BRAKO, η οποία εξάγει προϊόντα στις γειτονικές χώρες μέχρι Ιταλία και Αυστρία, την AQUAWATT που ειδικεύεται στον σχεδιασμό υδροηλεκτρικών σταθμών και την EMS που προσφέρει υπηρεσίες συντήρησης σε αυτούς.

Ο όμιλός του είναι ανάμεσα στις 100 καλύτερες εταιρίες της FYROM, ενώ ο ίδιος φαίνεται να προέρχεται από βιομηχανική οικογένεια. Σε συνέντευξή του πριν από πέντε χρόνια ανέφερε τον παππού του ως προπολεμικό βιομήχανο στη Γιουγκοσλαβία, του οποίου την επιχείρηση είχε πάρει το σοσιαλιστικό καθεστώς.

Ανεπιβεβαίωτες πηγές θέλουν τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης, ενδεχομένως λόγω ασυμβίβαστου, να μεταβιβάζει εταιρίες του ομίλου του.

Το όνομα των Σκοπίων και το deal...

Σύμφωνα με πληροφορίες, η ΔΕΗ βρίσκεται σε διαπραγματεύσεις για την εξαγορά της EDS εδώ και τρεις μήνες. Και τώρα είναι κοντά σε συμφωνία. Εκτιμήσεις θέλουν το deal να έρχεται και ως αποτέλεσμα της ενίσχυσης των οικονομικών σχέσεων Ελλάδας - FYROM και ιδίως σε αυτή τη φάση των πολιτικών και διπλωματικών διεργασιών για τη νέα ονομασία της γειτονικής χώρας.

Η EDS, η οποία ιδρύθηκε το 2012, έχει θυγατρικές στη Σερβία, στη Σλοβακία και στο Κόσσοβο. Είναι μέλος του Ουγγρικού Χρηματιστηρίου Ηλεκτρικής Ενέργειας (HUPX) και διαθέτει άδειες trading ηλεκτρικής ενέργειας στη Σερβία, στο Κόσσοβο, στην Κροατία, στη Βουλγαρία και στην Ουγγαρία. Είναι βασικός συμμετέχων στο απελευθερωμένο κομμάτι της ηλεκτρικής αγοράς προμήθειας της γειτονικής χώρας και παρέχει σήμερα ηλεκτρική ενέργεια σε μεγάλες βιομηχανίες και επιχειρήσεις με ένα χαρτοφυλάκιο πελατών 320 MW ή το 40% των εταιρειών με περισσότερους από 50 υπαλλήλους.

Η EDS είναι προετοιμασμένη να αναπτυχθεί δυναμικά μέσα από τη σταδιακή απελευθέρωση της τοπικής ηλεκτρικής αγοράς. Επίσης αναπτύσσει δραστηριότητα και στη λιανική αγορά της Σερβίας όπου ήδη έχει ένα χαρτοφυλάκιο πελατών 10ΜW στο τέλος του πρώτου χρόνου δραστηριοποίησης της.

Τα μετέωρα βήματα... της ΔEΗ στις ξένες αγορές

Η δημόσια εταιρία επιδιώκει με αυτή τη συμφωνία να κάνει επιτέλους ένα επιτυχημένο βήμα εξόδου στο εξωτερικό. Πρόκειται από τις ελάχιστες εταιρίες ηλεκτρισμού που δεν έχουν εξωστρεφή δραστηριότητα, ενώ και οι εξαγγελίες της σημερινής διοίκησης για την ώρα δεν έχουν φέρει κάποιο απτό αποτέλεσμα. Η ΔEΗ δε, στην περίπτωση της EDS, δεν αποκτά παραγωγικές δραστηριότητες αλλά εμπορικές.

Ενδεικτικά ορισμένα από τα εγχειρήματά της που στέφθηκαν... με αποτυχία είναι:

*Το 2003 βγαίνει σε διαγωνισμό της Ρουμανίας για την ιδιωτικοποίηση των εταιριών διανομής Electrica Banat και Electrica Dabrogea. Περνά στη δεύτερη φάση, ωστόσο χάνει από την ισχυρή ENEL.

*Το 2005 συμμετέχει στον διαγωνισμό για την πώληση του λιγνιτικού σταθμού στη Βουλγαρία Bobov Dol. Η προσφορά της ΔΕH ήταν η υψηλότερη, αλλά και πάλι χάνει τον διαγωνισμό. Προσφεύγει στα δικαστήρια, δικαιώνεται, αλλά τελικά το σχέδιο δεν υλοποιείται ποτέ.

*Το 2007 βγαίνει ξανά εκτός συνόρων και διεκδικεί μαζί με το αμερικανικό fund ContourGlobal τον σταθμό στα Σκόπια TEC Negotino. Πάλι δίνει την υψηλότερη προσφορά αλλά χάνει.

*Το 2009 η ΔΕH μαζί με την RWE δίνουν προσφορά για την κατασκευή λιγνιτικής μονάδας στην Αλβανία. Και τότε έχασε.