Τράπεζες: Ποιοι φοβούνται τις... εξαγορές;

Με το ένα μάτι στα μετοχολόγιά τους βρίσκονται τα τραπεζικά επιτελεία, καθώς κρίση και υποχώρηση αποτιμήσεων ενισχύουν την πιθανότητα να γίνουν στόχος εξαγοράς. Άλλοι ψάχνουν άμυνες, άλλοι περνούν στην επίθεση.

Δημοσιεύθηκε: 31 Μαρτίου 2008 - 07:55

του Ιεροκλή Καπογιάννη

Τράπεζες: Ποιοι φοβούνται τις... εξαγορές;

Ποιος είναι ο μόνιμος προβληματισμός που υπό προϋποθέσεις μπορεί να εξελιχθεί σε εφιάλτη για τα τραπεζικά επιτελεία στη χώρα μας; Η σημαντική υποχώρηση των κεφαλαιοποιήσεων των πιστωτικών ιδρυμάτων εξαιτίας της εικόνας την οποία παρουσιάζουν τον τελευταίο καιρό οι κεφαλαιαγορές, συμπεριλαμβανομένης της ελληνικής.

Και συνεπεία αυτών, η πιθανή εκδήλωση μιας "ανεπιθύμητης" πρότασης εξαγοράς!

Είναι δε πολύ πιθανό οι διεργασίες που φέρονται να γίνονται το τελευταίο διάστημα στο παρασκήνιο (όπως οι επαφές ΕΤΕ - Πειραιώς) να οφείλονται και σε αυτόν τον λόγο (με στόχο την αύξηση του μεγέθους των εμπλεκομένων), ενώ είναι προφανές ότι η κίνηση της EFG - Eurobank στο Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο διευκολύνθηκε σημαντικά από τη μείωση της αποτίμησης του τελευταίου.

Κι ακόμη, το θερμόμετρο ανεβάζει η πρόθεση της ΕΤΕ να πραγματοποιήσει αύξηση μετοχικού κεφαλαίου έως 1,5 δισ. ευρώ με προνομιούχες άνευ ψήφου μετοχές, καθώς και οι πληροφορίες ότι ίσως να προβεί σε αντίστοιχη ενέργεια και άλλος όμιλος.

Αυτήν τη στιγμή, τα ποσά στα οποία αντιστοιχούν οι «περιουσίες» των ομίλων στο ταμπλό του χρηματιστηρίου σημειώνουν μείωση έως και κατά 20% - 25% περίπου, σε σχέση με τα καταγεγραμμένα "υψηλά", γεγονός που ανησυχεί τα επιτελεία τους για δύο κυρίως λόγους οι οποίοι είναι:

- Οι χαμηλές πτήσεις τις οποίες καταγράφουν οι μετοχές των ομίλων και κατά συνέπεια οι αποδόσεις τους.

- Το ενδεχόμενο, εξαιτίας αυτής της απομείωσης, να γίνουν ευκολότερα στόχοι από τρίτους, Έλληνες ή ξένους, οι οποίοι θα τους επιβουλεύονταν.

Αρμόδια τραπεζικά στελέχη, με τα οποία συνομιλήσαμε κατά το αμέσως προηγούμενο διάστημα, εκμυστηρεύτηκαν αυτόν τον προβληματισμό τους, τον οποίον στήριζαν σε διάφορα επιχειρήματα, όπως, για παράδειγμα, σε αυτό: «Υπάρχει πάντα ο κίνδυνος, λόγω της πολυδιάσπασης των μετοχικών κεφαλαίων μας, αν κάποιος θελήσει να αποκτήσει συμμετοχή σε αυτά να απευθυνθεί σε κάποιους από τους ξένους μετόχους μας και με σχετικά μικρό premium να αποκτήσει τις μετοχές μας».

Στο σημείο αυτό θα πρέπει να διευκρινιστεί ότι έως και πριν από λίγους μόλις μήνες για να έχει επιτυχή κατάληξη μια τέτοια απόπειρα το premium που έπρεπε να δοθεί όφειλε να ξεπερνά το 25% - 30%. Αλλά και πάλι δεν ήταν καθόλου σίγουρο ότι ο στόχος θα επιτυγχανόταν λόγω των πολύ καλών προοπτικών που διαφαίνονταν για το μέλλον από αυτές τις συμμετοχές.

Σήμερα η κατάσταση αυτή έχει ανατραπεί πλήρως. Οι τραπεζίτες φοβούνται ότι με premium της τάξης του 15% οι ξένοι (κυρίως) μέτοχοί τους θα πουλήσουν εύκολα τη συμμετοχή τους και θα αποχωρήσουν αμέσως από το μετοχολόγιο των τραπεζών τους.

Κι όπως είναι προφανές, όσο μικρότερο είναι το ποσοστό που ανήκει σε ισχυρούς βασικούς μετόχους συνδεδεμένους με το management του κάθε ομίλου και όσο μεγαλύτερη είναι η "διασπορά" σε ξένους -κυρίως- μετόχους, τόσο μεγαλύτερος εμφανίζεται και ο πιθανός κίνδυνος.

Οι θέσεις των ξένων

Τον προβληματισμό τους αυτόν ενισχύει ακόμη περισσότερο ένα επιπλέον αρνητικό γεγονός, το ότι ακόμη και σήμερα, σε ποσοστό που σε κάποιες περιπτώσεις ξεπερνά και το 45% ή και το 50%, τα μετοχικά κεφάλαια των ελληνικών τραπεζών ελέγχονται ως επί το πλείστον από ξένους θεσμικούς επενδυτές.

Συγκεκριμένα, παρά την υποχώρηση των τιμών που καταγράφηκε όλο το προηγούμενο διάστημα, υπολογίζεται ότι οι ξένοι εξακολουθούν να ελέγχουν περισσότερο από το 50% του μετοχικού κεφαλαίου της Εθνικής Τράπεζας, ενώ ισχυρή θέση (περισσότερο από το 40%) συνεχίζουν να διατηρούν και στην Alpha Bank.

Οριακά χαμηλότερα διαμορφώνεται η συμμετοχή τους στο μετοχικό κεφάλαιο της Τράπεζας Πειραιώς, ενώ ανώτερη του 30% είναι η συμμετοχή την οποία διατηρούν σε ομίλους όπως της Τράπεζας Κύπρου (που δεν έχει ισχυρούς μετόχους) ή της Marfin Popular Bank, που όμως έχει την "ασφάλεια"των ισχυρών αραβικών κεφαλαίων.

Τέλος, την πρώτη εξάδα συμπληρώνει η EFG Eurobank - Ergasias, στο μετοχικό κεφάλαιο της οποίας η συμμετοχή των ξένων είναι επίσης σημαντική, αν κι εδώ ο βασικός μέτοχος έχει ποσοστό που δεν δύναται να αμφισβητηθεί.

Μυστήριο...

Όπως προκύπτει από τα παραπάνω, η πιθανότητα να προσεγγιστούν κάποιοι από όλους όσοι διαθέτουν αυτήν τη στιγμή μερίδια αυτών των συμμετοχών είναι μάλλον ισχυρή και σχετικά ευκολότερη, ως διαδικασία, σε σχέση με ό,τι ίσχυε στο πρόσφατο παρελθόν.

Και το σενάριο, όπως είναι φυσικό, απασχολεί τα αρμόδια τραπεζικά επιτελεία, τα οποία δεν θα ήθελαν, ιδιαίτερα αυτήν τη χρονική στιγμή, να έχουν και τέτοιου είδους προβλήματα, κοντά σε όλα τα υπόλοιπα που τους απασχολούν.

Ειδικά μετά την κίνηση της Παρασκευής από πλευράς EFG στο Ταμιευτήριο, αλλά και τις πληροφορίες που προηγήθηκαν για την προσέγγιση ΕΤΕ - Πειραιώς, είναι βέβαιο ότι υπάρχει πυρετός διεργασιών για την εξέταση ενδεχόμενων σεναρίων, ανάλογα με το ποιες θα είναι οι εξελίξεις και οι "καραμπόλες" που πιθανώς θα δημιουργηθούν.

Από την άλλη, σχεδόν όλοι παρακολουθούν με πολύ μεγάλη προσοχή τη διαμόρφωση του μετοχολογίου τους σε συχνά διαστήματα. Μέχρι σήμερα δεν έχουν εντοπίσει κάτι ιδιαίτερα περίεργο, αλλά εξακολουθούν να βρίσκονται σε κατάσταση συναγερμού.

Κι αυτό καθώς η πρακτική του warehousing, της "αποθήκευσης" δηλαδή μετοχών σε κάποιον επενδυτικό οίκο, μπορεί να αποτελέσει "δούρειο ίππο" στα αρχικά στάδια μιας μετοχικής εισβολής.

Δεδομένο, μάλιστα, θα πρέπει να θεωρείται ότι θα βρίσκονται σε αυτήν τη θέση σίγουρα έως τη λήξη της κρίσης που εξελίσσεται.

Και εννοείται ότι υπ’ αριθμόν ένα «ύποπτος» θα θεωρείται από εδώ και στο εξής όποιος αυτήν τη χρονική στιγμή διαθέτει την απαραίτητη ρευστότητα για να προσεγγίσει τους ξένους μετόχους.

Η πρωτοβουλία των κινήσεων ανήκει σε εκείνους που έχουν είτε το μεγαλύτερο μέγεθος είτε συμπαγή "μάζα" βασικών μετόχων και άρα δυνατότητα επίθεσης. Για τους άλλους, η καλύτερη άμυνα είναι να επιλέξουν έγκαιρα σε ποιο άρμα θα προσδεθούν, ει δυνατόν πριν εκδηλωθεί μια ανεπιθύμητη πρόταση.

** Ο αναλυτικός πίνακας με τις μεταβολές στην κεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών την περίοδο 31/10/07 έως 17/03/08 δημοσιεύεται στη διπλανή στήλη "Συνοδευτικό Υλικό".