Κλάδοι-«φωτιά» όπου η ζήτηση υποχωρεί, εξαγορές και συγχωνεύσεις δεν φαίνονται στον ορίζοντα και η ισχύς των ισχυρών δείχνει πως θα κριθεί στα λουκέτα των «αδύναμων κρίκων» - Χαρακτηριστικά παραδείγματα.

Δεν είναι λίγοι οι κλάδοι που από τον ερχομό της κρίσης στην ελληνική οικονομία, το φθινόπωρο του 2008, βλέπουν συνεχώς τη ζήτηση να μειώνεται, χωρίς μάλιστα να έχει φανεί μέχρι σήμερα… φως στο βάθος του τούνελ.

Πρόκειται κυρίως για εταιρίες που απευθύνονται στην εγχώρια αγορά και επιπλέον εντάσσονται σε μία ή περισσότερες από τις παρακάτω κατηγορίες: α) δεν αφορούν σε είδη πρώτης ανάγκης, β)απευθύνονται σε σημαντικό βαθμό σε επιχειρήσεις, γ) υπήρχε κατά το παρελθόν υπερκατανάλωση στα συγκεκριμένα προϊόντα, δ) η ζήτηση των προϊόντων αυτών είχε «φουσκώσει» εξαιτίας του εύκολου δανεισμού που πλέον δεν υπάρχει και ε) είναι προϊόντα που σχετίζονται με την πορεία της οικοδομικής δραστηριότητας.

Ενδεικτικό είναι το παράδειγμα του κλάδου των ηλεκτρικών - ηλεκτρονικών προϊόντων, όπου η πτώση της ζήτησης σε συνδυασμό με την όξυνση του ανταγωνισμού έχει φέρει σε δύσκολη θέση πολλές επιχειρήσεις. Ήδη, είχαμε την αποχώρηση της FNAC από την ελληνική αγορά, ενώ ενδεικτικό είναι πως πολύ λίγες (π.χ. Πλαίσιο και Dixons) είναι οι εταιρίες που εξακολουθούν να σημειώνουν κέρδη.

Ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Πλαίσιο κ. Γιώργος Γεράρδος έχει εκδηλώσει θεωρητικό ενδιαφέρον προκειμένου η εταιρία του να προχωρήσει σε κάποιο deal, ωστόσο το γεγονός ότι μέχρι σήμερα η εισηγμένη δεν έχει πραγματοποιήσει κάποια εξαγορά στην ιστορία της κάνει την αγορά να είναι συγκρατημένη ως προς το θέμα αυτό.

Σε κάθε περίπτωση, οι μεγαλύτεροι παίκτες του κλάδου (μεταξύ αυτών και η Ηλεκτρονική, που συζητά το θέμα της κεφαλαιακής της ενίσχυσης) επικεντρώνονται στο να διευρύνουν τα μερίδια αγοράς τους σε βάρος των συνεταιρισμών και των μικρών καταστημάτων και έτσι να βγουν κερδισμένοι, όταν κατακάτσει η σκόνη της κρίσης. Ωστόσο, μέχρι τότε έχουμε πολύ δρόμο μπροστά μας…

Στον χώρο του οικιακού επίπλου, ο διευθύνων σύμβουλος της Fourlis Συμμετοχών κ. Αναστάσιος Πεταλάς παραδέχτηκε πως «ζούμε στιγμές πραγματικού πολέμου», με τις προσφορές και τις εκπτώσεις να φτάνουν στο απροχώρητο. Κατά τη διετία 2009 - 2010 η πτώση της ζήτησης προσέγγισε το 40%, ενώ και η φετινή χρονιά ξεκίνησε με «μείον».

Από τις εισηγμένες εταιρίες, τα ΙΚΕΑ του ομίλου Fourlis έχουν δει τα αποτελέσματά τους να επηρεάζονται από την κρίση, η Sato (δραστηριοποιείται στα οικιακά έπιπλα μέσω της αλυσίδας ΕΝΤΟΣ) ρευστοποίησε δύο θυγατρικές της στο εξωτερικό προκειμένου να μειώσει τον τραπεζικό της δανεισμό, ενώ η Βαράγκης έχει εστιάσει τη δραστηριότητά της στην ανάληψη - σχεδίαση μεγάλων παραγγελιών στο εξωτερικό.

Μέχρι σήμερα, δεν έχουμε δει deals στον κλάδο και πολλοί προβλέπουν πως τα λουκέτα δεν θα μπορέσουν να αποφευχθούν για κάμποσες επιχειρήσεις.

Το «ο θάνατός σου η ζωή μου» ισχύει στον κλάδο της ένδυσης, όπου η υποχώρηση της ζήτησης από το φθινόπωρο του 2008 έως σήμερα φαίνεται να πλησιάζει ακόμη και το 50%. «Λουκέτο» φαίνεται να έχει μπει στο 10% - 15% των καταστημάτων, με πρωταγωνιστές τα δίκτυα των μεγάλων αλυσίδων (έκλεισαν πολλά ζημιογόνα σημεία πώλησής τους), αλλά και εμπόρους που βρίσκονταν κοντά στο στάδιο της συνταξιοδότησης.

Η ουσία είναι ότι ενώ η ύφεση εντείνεται, βλέπουμε ανυπαρξία εξαγορών και συγχωνεύσεων, ενώ αντίθετα βιώνουμε τον ανταγωνισμό μεταξύ καταστημάτων δρόμων και εμπορικών κέντρων, με τα εμπορικά κέντρα των εισηγμένων (The Mall, Golden Hall και Mediterranean Cosmos της Lamda Development, Athens Heart της Pasal και Avenue της ΣΑΝΥΟ Συμμετοχών) να αντιμετωπίζουν σαφώς χαμηλότερα ποσοστά πτώσης τζίρου. Στα «λουκέτα» των μικρών καταστημάτων ποντάρει και η αλυσίδα Sprider, που συνεχίζει να διευρύνει το δίκτυο των πωλήσεών της εν μέσω κρίσης.

Έντονος προβληματισμός επικρατεί και στην αγορά των τηλεπικοινωνιών και κυρίως στο μέτωπο της σταθερής τηλεφωνίας, όπου η ζήτηση των επιχειρήσεων έχει επηρεαστεί από την οικονομική κρίση και ο σκληρός ανταγωνισμός των εταιριών πιέζει τα τιμολόγια προς τα κάτω.

Ο ΟΤΕ είναι ο μόνος κερδοφόρος «παίκτης» με θετικές ταμειακές ροές, αλλά βλέπει συνεχώς τα μερίδια αγοράς του να περιορίζονται. Και ενώ όλοι περίμεναν σειρά συγχωνεύσεις μεταξύ των εναλλακτικών παρόχων (οικονομίες κλίμακας στο πελατολόγιο και στις επενδύσεις), η κωλυσιεργία που έχει προκύψει έχει φέρει τις εταιρίες σε δύσκολη θέση, καθώς εκτός από ζημίες καταγράφουν και αρνητικές ταμειακές ροές, λόγω των επενδύσεων.

Από τους εναλλακτικούς παρόχους, η CYTA έχει ως «πλάτες» τον κυπριακό τηλεπικοινωνιακό οργανισμό της ΑΤΗΚ, η Forthnet περιορίζει τις αρνητικές ταμειακές ροές της από τη δραστηριότητα της Nova, ενώ η Hellas On Line βρίσκεται σε διαδικασία αύξησης του μετοχικού της κεφαλαίου.