Επιχείρηση εκτόνωσης της έντασης στο αγροτικό από την κυβέρνηση

Σύμφωνα με αρμόδιες πηγές, ο κύριος όγκος των πληρωμών αναμένεται να ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος της τρέχουσας εβδομάδας και τις αρχές της επόμενης, μετά το τελικό «πράσινο φως» των Βρυξελλών. Η συνολική διαδικασία, σύμφωνα με το σχετικό προγραμματισμό, θα κλείσει οριστικά έως το τέλος του 2025.

Παράλληλα, έχει ενεργοποιηθεί μηχανισμός αποκλεισμού ΑΦΜ που συνδέονται με ύποπτες υποθέσεις, ώστε να διασφαλιστεί ότι τα διαθέσιμα κονδύλια θα κατευθυνθούν σε όσους πραγματικά τα δικαιούνται. Αυτό σημαίνει, όπως λένε στο υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, ότι η μεγάλη πλειονότητα των παραγωγών αναμένεται να λάβει περισσότερα χρήματα, καθώς τα ποσά που δεν θα καταβληθούν στους παραβάτες, θα ξαναμοιραστούν σε «δεύτερη κατανομή».

Την ίδια στιγμή, στο πρωθυπουργικό επιτελείο υπενθυμίζουν, σε κάθε ευκαιρία, το πλέγμα παρεμβάσεων που έχουν εφαρμοστεί τα τελευταία χρόνια στον πρωτογενή τομέα: από τη μείωση της φορολογίας για τους συνεταιρισμένους αγρότες, τη χαμηλότερη επιβάρυνση σε ΦΠΑ για λιπάσματα, ζωοτροφές και μηχανήματα, μέχρι τη μόνιμη λύση στην επιστροφή του ΕΦΚ στο αγροτικό πετρέλαιο και τα σταθερά τιμολόγια στο αγροτικό ρεύμα. Επιπλέον, μέσα από έργα άρδευσης και τοπικές παρεμβάσεις, επιχειρείται –όπως τονίζουν κυβερνητικά στελέχη– να αντιμετωπιστούν διαχρονικά προβλήματα που επιβάρυναν το αγροτικό εισόδημα.

Η κυβέρνηση θεωρεί ότι το νέο Σχέδιο Δράσης που εγκρίθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, φέρνει μια συνολική αναμόρφωση: διαφανέστερο και αδιάβλητο σύστημα ελέγχων, τέλος στα φαινόμενα πολλαπλών ή «διογκωμένων» δηλώσεων και πλήρη αξιοποίηση των κοινοτικών πόρων.

Στο νέο πλαίσιο προβλέπεται ότι, εφόσον προκύψουν αδιάθετα ποσά από τις βασικές ενισχύσεις και τα οικολογικά σχήματα, θα υπάρξει νέα αναδιανομή, ώστε οι συνειδητοί και αξιόπιστοι παραγωγοί να λάβουν τελικά υψηλότερη επιδότηση σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια.

Κώδωνας κινδύνου

Αδιαμφισβήτητα, πάντως, η κατάσταση στον πρωτογενή τομέα παραμένει έκρυθμη. Και αυτό, ενώ οι κτηνοτρόφοι κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου λόγω της εξάπλωσης της ευλογιάς, που έχει προκαλέσει μεγάλες απώλειες σε ζωικό κεφάλαιο και εισόδημα. Η εικόνα αυτή επιτείνει το αίσθημα ανασφάλειας στην περιφέρεια και αυξάνει την πίεση προς την κυβέρνηση, η οποία καλείται να διαχειριστεί ταυτόχρονα τόσο τις καθυστερήσεις στις ενισχύσεις όσο και τη νέα υγειονομική κρίση στην κτηνοτροφία.

Ο πρωθυπουργός από το βήμα της Βουλής έχει προαναγγείλει επιπλέον στήριξη των κτηνοτρόφων ύψους 50 εκατομμυρίων ευρώ μέχρι το τέλος του έτους, αλλά προφανώς απαιτούνται και άλλα μέτρα στήριξης.

Σε αυτό το ήδη φορτισμένο περιβάλλον, τέθηκε χθες σε δημόσια διαβούλευση το νομοσχέδιο για τη μεταφορά του ΟΠΕΚΕΠΕ στην ΑΑΔΕ. Από τις αρχές του 2026, η Ανεξάρτητη Αρχή θα αναλάβει τον ρόλο του οργανισμού πληρωμών, μαζί με το σύνολο των αρμοδιοτήτων και των πιστοποιήσεων.

Το προσωπικό του ΟΠΕΚΕΠΕ μεταφέρεται στην ΑΑΔΕ με περιορισμό τριετούς μη μετακίνησης, ενώ παράλληλα αναθεωρείται το πλαίσιο για την επιστροφή αχρεωστήτως καταβληθεισών επιδοτήσεων. Η κυβέρνηση θεωρεί ότι η συγκεκριμένη μεταρρύθμιση θα θωρακίσει πλήρως τον μηχανισμό πληρωμών, αντλώντας από την τεχνογνωσία της ΑΑΔΕ τόσο σε ελέγχους όσο και σε ψηφιακές υποδομές.

Παρά τις προσπάθειες μείωσης της έντασης, το επόμενο διάστημα αναμένεται κρίσιμο. Οι αγρότες δηλώνουν αποφασισμένοι να πιέσουν, ενώ η κυβέρνηση επιχειρεί να προβάλει τις παρεμβάσεις της και να κερδίσει χρόνο ώστε οι πληρωμές και οι θεσμικές αλλαγές να αποδώσουν. Το ερώτημα είναι αν αυτά τα βήματα θα είναι αρκετά για να εκτονώσουν το ήδη τεταμένο κλίμα.