Ήρθε το τέλος της μοναρχίας για τη Βρετανία;

Ένα μελανοδοχείο θα μπορέσει να αποτελέσει την αρχή του τέλους της βρετανικής μοναρχίας; Το περασμένο Σάββατο ο Κάρολος ανακηρύχθηκε και επίσημα βασιλιάς ως Κάρολος Γ' κατά τη συνεδρίαση του Συμβουλίου Διαδοχής. Η στάση του στη διάρκεια της τελετής, ωστόσο, επικρίθηκε από πολλούς, καθώς λίγο πριν την στιγμή της υπογραφής με μια υποτιμητική κίνηση προς τους υφισταμένους του ζήτησε να μετακινήσουν από το γραφείο το μελανοδοχείο, γεγονός που προκάλεσε σάλο στο Twitter, καθώς πολλοί χρήστες σχολίασαν αρνητικά την κίνηση.

Δεν είναι λίγοι εκείνοι που θεωρούν ότι η μοναρχία μετά τον θάνατο της Ελισαβετ Β' τελείωσε. Ο κατακλυσμός των βρετανικών μίντια αναφορικά με το σχέδιο διαδοχής της βασίλισσας και το λεπτομερές δεκαήμερο πρόγραμμα που υπαγορεύει το πρωτόκολλο μέχρι την κηδεία της δεν αφήνει πολύ χώρο για σχολιασμό και ψυχαγωγία. Το ευρύ φάσμα του διαδικτύου, όμως, έχει διαφορετικά περιθώρια. Μετά τον θάνατο του Φιλίππου εκφράστηκε μεγάλη δυσαρέσκεια από κάποιους πολίτες, που θεωρούσαν πως η βασιλική διαφημιστική εκστρατεία των μίντια ήταν υπερβολική, αλλά μέχρι στιγμής δεν έχει εκφραστεί αντίστοιχα η ίδια δυσαρέσκεια για την Ελισάβετ.

Σημαντικό τμήμα όμως των Βρετανών, αλλά και υπηκόων των πρώην αποικιών τάσσονται κατά του μοναρχικού καθεστώτος. Η δημοκρατική ομάδα πίεσης Repubic, δύο ημέρες μετά τον θάνατο της βασίλισσας, ξεκίνησε εκστρατεία με τίτλο #NotMyKing. Εκπρόσωπος της ομάδας δήλωσε πως η ανακήρυξη ενός νέου βασιλιά αποτελεί προσβολή της δημοκρατίας, ενώ σύμφωνα πάλι με την ίδια ομάδα περισσότερο από το ένα τέταρτο των Βρετανών τοποθετούνται πλέον υπέρ της κατάργησης της μοναρχίας.

Υποστηρικτές του αντιβασιλικού κινήματος

Ένας εκ των υποστηρικτών είναι και ο Μαρκ Τουφτ, γυμναστής από την περιοχή Abbey Wood του νοτιοανατολικού Λονδίνου. «Σέβομαι το έργο της ζωής της βασίλισσας και αναγνωρίζω ότι είναι πολύ δημοφιλής και σεβαστή», ανέφερε Γερμανικό Πρακτορείο Ειδήσεων (DPA). Ωστόσο, δηλώνει πως δεν είναι συγκινημένος από τον θάνατό της και πως αυτή τη στιγμή στην τηλεόραση διαδραματίζεται ένα παιχνίδι δημοσίων σχέσεων. Ο ίδιος υπογραμμίζει ότι όσοι θέλουν να μιλήσουν για την κατάργηση της μοναρχίας δεν έχουν το απαραίτητο βήμα, καθώς θα ερμηνευόταν ως ασέβεια.

Ο 46χρονος Τζον Κούλτερ, που εργάζεται σε τηλεοπτικές παραγωγές, εκφράζει παρόμοια άποψη. Τα βασιλικά μέλη ενσαρκώνουν μια ταξική κοινωνία, λέει, στην οποία η κοινωνική πρόοδος είναι δύσκολη. Οπως υποστηρίζει, οι βασιλικοί μπορούν να διατηρήσουν σε μεγάλο βαθμό τους τίτλους και τα κάστρα τους, προσθέτοντας ότι επιθυμεί τη διασφάλιση της εκπροσώπησης της χώρας από εκλεγμένο αντιπρόσωπο. «Διαφορετικά δεν θα είχαμε ποτέ έναν μουσουλμάνο ή έναν Εβραίο αρχηγό κράτους», λέει. Όλοι θα πρέπει να έχουν την ευκαιρία να αναλάβουν το αξίωμα του αρχηγού κράτους.

Η νέα πρωθυπουργός της Μεγάλης Βρετανίας Λιζ Τρας υποστήριζε κάποτε την ίδια άποψη. Κατά την διάρκεια της θητείας της ως μέλος του Φιλελεύθερου Δημοκρατικού Κόμματος, στα μέσα της δεκαετίας του 1990, είχε δηλώσει πως είναι «ντροπιαστικό» να γεννιούνται άνθρωποι για να κυβερνούν. Σήμερα βλέπει τα πράγματα τελείως διαφορετικά.

Αντιδράσεις στις πρώην αποικίες

Στις πρώην βρετανικές αποικίες η κατάργηση της μοναρχίας αποτελεί μεγάλο θέμα πολιτικής συζήτησης. Ο αρχηγός της κυβέρνησης στη νησιωτική χώρα της Καραϊβικής Αντίγκουα και Μπαρμπούντα αμέσως μετά τον θάνατο της βασίλισσας ανακοίνωσε δημοψήφισμα για την απόσχιση από το βρετανικό στέμμα εντός τριών ετών. Στην Τζαμάικα ο πρωθυπουργός ήδη από τον Μάρτιο είχε ανακοινώσει δημόσια πως η χώρα του σκοπεύει να γίνει πλήρως ανεξάρτητη. Το θρησκευτικό κίνημα Ρασταφάρι στην Τζαμάικα -των οποίων το πιο γνωστό μέλος ήταν ο Μπομπ Μάρλεϊ- δεν συμμετέχει στο εθνικό πένθος. Ο ιερέας Τρέβορ Στιούαρτ υπογράμμισε πως η στάση αυτή δεν αφορά προσωπικά τη βασίλισσα Ελισάβετ, αλλά το αποικιακό σύστημα που είχε εγκαθιδρυθεί εκεί.

Δεν είναι όλες οι απόψεις κατά του στέμματος το ίδιο μετριοπαθείς. Ο συγγραφέας Ρούελ Τζόνσον, με καταγωγή από τη Γουιάνα, παρέθεσε στο Facebook ένα ποίημα του ακτιβιστή κατά της βασιλείας Μάρτιν Κάρτερ, ο οποίος είχε φυλακιστεί το 1954 επειδή διαμαρτυρήθηκε για τη βρετανική κυριαρχία στη χώρα, τότε βρετανική αποικία υπό τη βασιλεία της Ελισάβετ Β'.

Σάλο προκάλεσε και το σχόλιο της νιγηριανής καταγωγής καθηγήτριας του Πανεπιστημίου Κάρνεγκι Μέλον της Πενσιλβάνια Ούγιου Άνια στο Twitter, λίγο πριν τον θάνατο της βασίλισσας: «Ας είναι αφόρητος ο πόνος της», έγραψε χαρακτηριστικά, προκαλώντας κύμα αντιδράσεων, μεταξύ άλλων από τον ιδρυτή της Amazon Τζεφ Μπέζος. Και ενώ το Twitter αφαίρεσε το μήνυμά της, η ίδια απάντησε: «Αν κάποιος περιμένει από μένα να εκφράσω οτιδήποτε άλλο παρά περιφρόνηση για τη μονάρχη μιας κυβέρνησης που υποστήριξε τη γενοκτονία, όπου σφαγιάστηκε και εκδιώχθηκε η μισή μου οικογένεια και τις συνέπειες της οποίας προσπαθούν να ξεπεράσουν όσοι είναι ζωντανοί σήμερα, μπορείτε να συνεχίσετε να το εύχεστε».

ΠΗΓΗ: DEUTSCHE WELLE