ΕΕ: Δεν τα βρήκαν οι 27 για τη μεταρρύθμιση της αγοράς ενέργειας

Οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν κατόρθωσαν τη Δευτέρα να συμφωνήσουν στους νέους κανόνες για την αγορά ενέργειας του μπλοκ, καθώς υπήρξαν διαφωνίες σχετικά με πρόταση για παράταση των επιδοτήσεων στα εργοστάσια λιγνίτη.

Οι υπουργοί Ενέργειας της ΕΕ που συνήλθαν στο Λουξεμβούργο ολοκλήρωσαν τις συνομιλίες χωρίς να υιοθετήσουν κοινή στάση για τους νέους κανόνες του μπλοκ που επιδιώκουν μεταξύ άλλων να αποφευχθεί μια επανάληψη της ενεργειακής κρίσης του περασμένου έτους, όταν το ράλι στις τιμές του φυσικού αερίου οδήγησε στα ύψη στους λογαριασμούς ενέργειας.

Όπως μεταδίδει το Reuters, οι συνομιλίες περιπλέχθηκαν από μια πρόταση της τελευταίας στιγμής από τη Σουηδία, η οποία κατέχει την εκ περιτροπής προεδρία της ΕΕ. Η Στοκχόλμη πρότεινε να επιτραπεί στια κράτη μέλη να παρατείνουν τις επιδοτήσεις για λιγνιτικούς σταθμούς παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, βάσει των οποίων πληρώνονται για να διατηρήσουν αρκετή παραγωγική ικανότητα ώστε να αποφευχθούν διακοπές ρεύματος.

Χώρες όπως η Αυστρία, το Βέλγιο, η Γερμανία και το Λουξεμβούργο είχαν αντιταχθεί στην πρόταση για τις επιδοτήσεις στον λιγνίτη, λέγοντας ότι θα υπονόμευε τους στόχους της Ευρώπης για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής.

Το προσχέδιο πρότασης, το οποίο είδε το Reuters, θα επιτρέψει στους υπάρχοντες μηχανισμούς επάρκειας ισχύος να εξαιρεθούν προσωρινά από το υφιστάμενο όριο στις εκπομπές CO2 - επιτρέποντας σε εργοστάσια λιγνίτη να συμμετάσχουν - εαν δεν προσελκύσουν αρκετούς παραγωγούς χαμηλών εκπομπών άνθρακα και εάν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εγκρίνει την εξαίρεση.

Το προσχέδιο τονίζει ότι ορισμένες χώρες έχουν ανάγκη αυτή την επιλογή επειδή η διακοπή του εφοδιασμού με φυσικό αέριο μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία έχει ασκήσει επιπλέον πίεση στη δυνατότητα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας.

Η Πολωνία, η οποία λαμβάνει περίπου το 70% της ενέργειας της από τον λιγνίτη, θα μπορούσε βάσει της πρότασης να παρατείνει το καθεστώς στήριξης για εργοστάσια λιγνίτη πέραν του 2025.

«Δεν είναι συμβατό με τους στόχους της ΕΕ και των εθνικών στόχων για την προστασία του κλίματος», είπε ο Γερμανός υπουργός Οικονομίας και Κλίματος Ρόμπερτ Χάμπεκ, προσθέτοντας ότι παρόλο που τα εργοστάσια λιγνίτη θα συνεχίσουν να λειτουργούν σε χώρες συμπεριλαμβανομένης της Γερμανίας, η ενίσχυση των επιδοτήσεων για αυτά θα ήταν ένα βήμα πολύ μακριά.

«Λευκός καπνός» για τις ΑΠΕ

Την Παρασκευή τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης άνοιξαν τον δρόμο για να υπογραφούν επιτέλους κανόνες για μαζική παραγωγή ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές την τρέχουσα δεκαετία, αφού η Γαλλία κέρδισε διαβεβαιώσεις για διασφάλιση μεγαλύτερου ρόλου στον πυρηνικό τομέα της προς την πράσινη μετάβαση και αποσοβήθηκε η ρήξη μεταξύ των 27 την τελευταία στιγμή.

Οι αντιπρόσωποι των κρατών μελών ενέκριναν τη συμφωνία για ενίσχυση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας τουλάχιστον στο 42,5% του ενεργειακού μείγματος μέχρι το τέλος της δεκαετίας. Τόσο η Γαλλία όσο και η Γερμανία υποστήριξαν τη συμφωνία, αν και ηγούνταν διαφορετικών στρατοπέδων.

Στη Γαλλία προσφέρθηκε μια μικρή αλλαγή στο προοίμιο της συμφωνίας, που αναγνωρίζει τις προκλήσεις της μετάβασης του τομέα αμμωνίας από το φυσικό αέριο σε καύσιμα πιο φιλικά για το κλίμα. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρείχε επίσης δήλωση που τονίζει τη σημασία της πυρηνικής ενέργειας για την επίτευξη των κλιματικών στόχων - κάτι για το οποίο πίεζε επίμονα το Παρίσι.

«Η Επιτροπή αναγνωρίζει ότι άλλες πηγές ενέργειας χωρίς ορυκτά, πέρα από τις ανανεώσιμες, συμβάλλουν στην επίτευξη της κλιματικής ουδετερότητας έως το 2050», αναφέρει η δήλωση, σύμφωνα με το Bloomberg.

Η ΕΕ, συνεπώς, ξεπερνά επιτυχώς τον πιο πρόσφατο σκόπελο στο σχέδιο της πράσινης συμφωνίας που στοχεύει να βάλει την ήπειρο σε τροχιά κλιματικής ουδετερότητας έως το 2050. Μένει να φανεί εάν το Ευρωκοινοβούλιο θα αποδεχθεί τις προτεινόμενες αλλαγές.

Αντίστοιχη παρέμβαση της τελευταίας στιγμής, τότε υπέρ των γερμανικών θέσεων, είχε σημειωθεί και προ μηνών αναφορικά με τους κανόνες απόσυρσης των κινητήρων εσωτερικής καύσης στα νέα αυτοκίνητα από το 2035. Λύση δόθηκε αφού η Επιτροπή αποφάσισε να υποβάλει κανονισμό που θα επιτρέπει τη λειτουργία των κινητήρων αποκλειστικά για τα λεγόμενα ηλεκτρονικά καύσιμα μετά την εν λόγω χρονιά.