Βαθιά ανησυχία των ΗΠΑ για τις σχέσεις Κίνας-Ρωσίας

H Κίνα διευρύνει την υποστήριξή της στο στρατιωτικό-βιομηχανικό σύμπλεγμα της Ρωσίας με εκτεταμένη βοήθεια προς αυτήν, μετά την εισβολή της στην Ουκρανία και τις απειλές που εκτοξεύει προς άλλες χώρες.

Επί του θέματος, εκτεταμένη και σε βάθος ενημέρωση των ομολόγων του στο ΝΑΤΟ και την Ευρωπαϊκή Ένωση πραγματοποίησε ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Άντονι Μπλίνκεν σε αλλεπάλληλες συναντήσεις του την εβδομάδα αυτή.

Ο Μπλίνκεν υποστήριξε -αναφέρουν οι FT επικαλούμενοι μαρτυρίες τουλάχιστον τριών προσώπων που ήταν παρόντα στις συνομιλίες- ότι το Πεκίνο βοηθάει τη Μόσχα «σε ανησυχητική κλίμακα» και παρέχει εργαλεία, πληροφορίες και τεχνογνωσία".

Σύμφωνα με τον Αμερικανό υπουργό Εξωτερικών η κινεζική βοήθεια προς τη Ρωσία επικεντρώνεται ιδιαίτερα στη ρωσική παραγωγή κατασκοπευτικών εργαλείων και προωθητικών υλικών (propellants) και στον διαστημικό της τομέα, ο οποίος είπε «όχι μόνο συμβάλλει στην επιθετικότητα της Ρωσίας στην Ουκρανία, αλλά απειλεί και άλλες χώρες».

Οι πηγές των FT θεωρούν εντυπωσιακή τη μετατόπιση των αμερικανικών προειδοποιήσεων. Ο Μπλίνκεν εξέφρασε τις ανησυχίες για την Κίνα σε κάθε συνεδρίαση της συνάντησης των υπουργών Εξωτερικών του ΝΑΤΟ την Τετάρτη και την Πέμπτη. «Υπήρξε μια μετατόπιση και έγινε αισθητή στην αίθουσα των συνεδριάσεων», αναφέρουν χαρακτηριστικά παρόντες στη σύνοδο.

Η αποτυχία του «εμπάργκο»

Οι δυτικές χώρες έχουν επιβάλει πλήθος κυρώσεων και εμπορικών εμπάργκο κατά της Ρωσίας σε μια προσπάθεια να ακρωτηριάσουν την οικονομία της και να περιορίσουν δραστικά μέχρι ασφυξίας τις στρατιωτικές της προμήθειες με στόχο να μπει τέλος στην επίθεση κατά της Ουκρανίας.

Όμως η Μόσχα μπόρεσε να διατηρήσει την οικονομία της σε λειτουργία και να αναπτύξει σημαντικά την αμυντική της βιομηχανία, χάρη στο διευρυμένο εμπόριο και μάλιστα σε σημαντικό βαθμό με την Κίνα, τις εισαγωγές από τρίτες χώρες των λεγόμενων αγαθών «διπλής χρήσης» που μπορούν να χρησιμοποιηθούν και για την κατασκευή όπλων, αλλά και τις άμεσες στρατιωτικές προμήθειες από τη Βόρεια Κορέα και το Ιράν.

Η ικανότητα της Ρωσίας να αυξήσει δραματικά την παραγωγή στρατιωτικού εξοπλισμού, ιδιαίτερα βλημάτων πυροβολικού, πυραύλων και drones καμικάζι, έχει τρομάξει τις δυτικές πρωτεύουσες. Τώρα αυτές είναι που προσπαθούν να αυξήσουν τη δική τους αμυντική παραγωγή προκειμένου να δώσουν στο Κίεβο την ευκαιρία να αντέξει την επίθεση της Μόσχας.

Επίσκεψη Γέλεν στην Κίνα

Οι προειδοποιήσεις του Μπλίνκεν συνέπεσαν με την επίσκεψη -αυτήν την εβδομάδα- στην Κίνα της υπουργού Οικονομικών των ΗΠΑ Τζάνετ Γέλεν. Στόχος της επίσκεψης και των συνομιλιών με ανώτερους Κινέζους αξιωματούχους είναι να εκφράσει η αμερικανική πλευρά τις ανησυχίες της για το συνεχώς διευρυνόμενο εμπόριο Ρωσίας-Κίνας. Η Γέλλεν συναντήθηκε με τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης He Lifeng στο Guangzhou την Παρασκευή.

Τι ζητούν οι ΗΠΑ από την Ευρώπη

Ο Μπλίνκεν  ο οποίος είχε συνομιλίες στο Παρίσι -πριν παραστεί στις σύνοδο υπουργών του ΝΑΤΟ- και την Παρασκευή επρόκειτο να συναντηθεί με την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, κάλεσε τους συμμάχους να κάνουν τρία πράγματα, σύμφωνα με τις πηγές των FT:

• Πρώτον, να αναφέρουν τις ανησυχίες τους απευθείας προς την κινεζική πλευρά στις δικές τους διμερείς συναντήσεις.
• Δεύτερον, να μιλήσουν δημόσια για τις ανησυχίες τους ως προ την εμβάθυνση της ρωσο-κινεζικής συνεργασίας.
• Τρίτον, να λάβουν τα κατάλληλα μέτρα για οντότητες και εταιρείες που ενισχύουν τη βιομηχανική βάση της Ρωσίας.

Πυρετώδεις διαβουλεύσεις

«Βλέπουμε πώς η Κίνα στηρίζει τη ρωσική πολεμική οικονομία, παραδίδοντας εξοπλισμό που χρησιμοποιείται επίσης στη ρωσική στρατιωτική βιομηχανία. Σε αντάλλαγμα, η Μόσχα υποθηκεύει το μέλλον της στο Πεκίνο», δήλωσε ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ Στόλτενμπεργκ την Πέμπτη μετά τις συνομιλίες με τον Μπλίνκεν.

Επίσης ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν έθεσε το θέμα απευθείας στον Κινέζο πρόεδρο Σι Τζινπίνγκ σε τηλεφωνική επικοινωνία την περασμένη Τρίτη. Ο Λευκός Οίκος είπε ότι ο Μπάιντεν εξέφρασε την ανησυχία του για την «υποστήριξη της Κίνας στην αμυντική βιομηχανική βάση της Ρωσίας και τον αντίκτυπό της στην ευρωπαϊκή και διατλαντική ασφάλεια».

Μιλώντας πριν από την κλήση, ένας ανώτερος Αμερικανός αξιωματούχος είπε ότι η Ουάσιγκτον διαπιστώνει ήδη ότι η Κίνα «να αρχίζει να βοηθά στην ανοικοδόμηση της αμυντικής βιομηχανικής βάσης της Ρωσίας, ουσιαστικά καλύπτοντας τις απώλειες από το εμπάργκο των Ευρωπαίων εταίρων των ΗΠΑ». Σύμφωνα με πηγή των FT με άριστη γνώση της κατάστασης «η κυβέρνηση Μπάιντεν ανησυχεί ιδιαίτερα για την παροχή προωθητικών υλικών για πυραύλους».

Οι ΗΠΑ τον Φεβρουάριο του περασμένου έτους είχαν εκφράσει τις ανησυχίες τους στους συμμάχους σχετικά με την κινεζική βοήθεια στον ρωσικό αμυντικό τομέα, αλλά τότε αντιμετωπίστηκαν με περισσότερο σκεπτικισμό, με ορισμένες χώρες να λένε ότι δεν τους είχαν δοθεί ισχυρές αποδείξεις.

240 δισ. το ρωσο-κινεζικό εμπόριο

Το εμπόριο της Κίνας με τη Ρωσία έχει υπερδιπλασιαστεί από το 2020 από 108 δισεκατομμύρια δολάρια σε 240 δισεκατομμύρια δολάρια πέρυσι, με επιχειρηματίες να συρρέουν για να εξερευνήσουν ευκαιρίες μετά τις κυρώσεις της Δύσης.

Το Πεκίνο, αντιθέτως, υποστηρίζει ότι δεν παρέχει «θανατηφόρο» υποστήριξη στη Ρωσία και ότι είναι η Δύση που «ρίχνει λάδι στη φωτιά» της σύγκρουσης. Ωστόσο, οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους κατηγορούν την Κίνα ότι παρέχει σιωπηρή υποστήριξη, με τον Σι και τους Κινέζους υπουργούς να συναντούν Ρώσους ομολόγους τους πολλές φορές μετά την ευρείας κλίμακας εισβολή.

Τέλος, Κινέζοι ακαδημαϊκοί μελετούν προσεκτικά την πιθανή στάση της Μόσχας έναντι των κυρώσεων της Δύσης σε μια προσπάθεια να αντλήσουν διδάγματα για το πώς θα αντιμετωπίσουν αντίστοιχα μέτρα στην περίπτωση που το Πεκίνο και η Δύση έρθουν σε σύγκρουση για την Ταϊβάν.