Ε.Ε.: Η σύνοδος κορυφής με την Κίνα ευκαιρία διαπραγμάτευσης για τις σπάνιες γαίες

Τη σύνοδο κορυφής με την Κίνα τον ερχόμενο μήνα, διαβλέπουν ως ευκαιρία οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ούτως ώστε να επιδιώξουν καλύτερη πρόσβαση στις σπάνιες γαίες και τα κρίσιμα ορυκτά της ασιατικής χώρας. Αυτό αναφέρει σε δημοσίευμά του το διεθνές ειδησεογραφικό πρακτορεία Reuters επικαλούμενο τέσσερις πηγές με γνώση επί του θέματος.

Για χρόνια, η Κίνα είχε σχεδόν μονοπώλιο στην παραγωγή σπάνιων γαιών. Μετά τους δασμούς που ανακοίνωσε ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ στις 2 Απριλίου, ενίσχυσε τους ελέγχους στις εξαγωγές στα ορυκτά της, τα οποία έχουν ζήτηση από τις αυτοκινητοβιομηχανίες, την αμυντική βιομηχανία και τους παραγωγούς ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.

Το Πεκίνο είναι δυσαρεστημένο από την κίνηση των Βρυξελλών να επιβάλουν δασμούς στα φθηνά κινεζικά ηλεκτρικά αυτοκίνητα προκειμένου να προστατέψουν τις ευρωπαϊκές αυτοκινητοβιομηχανίες, με την Κίνα να επιβάλει δασμούς στο ευρωπαϊκό κονιάκ. 

Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Αντόνιο Κόστα θα μεταβούν στο Πεκίνο για τη σύνοδο κορυφής στις 24-25 Ιουλίου.

Η σύνοδος σηματοδοτεί τα 50 χρόνια των σχέσεων Ε.Ε.-Κίνας και θα πραγματοποιηθεί επίσης δύο εβδομάδες μετά την προθεσμία που έθεσαν οι ΗΠΑ στους περισσότερους εμπορικούς εταίρους να συμφωνήσουν συμφωνίες για την αποτροπή υψηλότερων δασμών.

Καθώς οι αυτοκινητοβιομηχανίες έχουν προειδοποιήσει ότι οι περιορισμοί της Κίνας στις εξαγωγές κραμάτων σπάνιων γαιών, μιγμάτων και μαγνητών θα μπορούσαν να προκαλέσουν καθυστερήσεις στην παραγωγή, οι Ευρωπαίοι ηγέτες αναμένεται να πιέσουν τον πρόεδρο Σι Τζινπίνγκ και τον πρωθυπουργό Λι Κιανγκ σε χωριστές συναντήσεις, δήλωσε αξιωματούχος της Ε.Ε., ο οποίος αρνήθηκε να κατονομαστεί. Δύο πηγές δήλωσαν ότι η αποστολή της Ε.Ε. στην Κίνα επικεντρώνεται αποκλειστικά στις σπάνιες γαίες μέχρι τη σύνοδο κορυφής.

Το υπουργείο Εμπορίου της Κίνας δήλωσε τον Μάιο ότι είχε δημιουργηθεί ένα «πράσινο κανάλι» για την επιτάχυνση των αδειών σπάνιων γαιών για τις επιχειρήσεις της ΕΕ. Ωστόσο, Ευρωπαίος διπλωμάτης δήλωσε ότι από αρκετές εκατοντάδες αιτήσεις, όχι περισσότερες από τις μισές είχαν δείξει σημάδια επεξεργασίας.

«Η κατάσταση βελτιώνεται, αν και το ποσοστό των εκκαθαρισμένων αδειών ποικίλλει. Επιπλέον, ακόμη και όταν δοθεί η άδεια, εξακολουθούν να παρατηρούνται καθυστερήσεις στον εκτελωνισμό», δήλωσε ο Άνταμ Ντάνετ, γενικός γραμματέας του Ευρωπαϊκού Εμπορικού Επιμελητηρίου στην Κίνα.

Η προσπάθεια επίλυσης της κρίσης εφοδιασμού συγκαταλέγεται στις πολλές εμπορικές συγκρούσεις ανάμεσα στην Ευρώπη και την Κίνα.

Οι Βρυξέλλες επέβαλαν δασμούς στα κινεζικής κατασκευής ηλεκτρικά οχήματα, ισχυριζόμενες αθέμιτες κρατικές επιδοτήσεις, γεγονός που ώθησε την Κίνα να επιβάλει μέτρα αντιντάμπινγκ στο ευρωπαϊκό κονιάκ. Το Πεκίνο έχει επίσης ξεκινήσει εμπορικές έρευνες για το χοιρινό κρέας ευρωπαϊκής προέλευσης και ορισμένα γαλακτοκομικά προϊόντα.

Στο Πεκίνο αντί για τις Βρυξέλλες

Η προετοιμασία της συνόδου κορυφής δεν εξελίσσεται ομαλά. Ήταν η σειρά των Βρυξελλών να φιλοξενήσουν τη σύνοδο, ωστόσο όταν η Κίνα είπε ότι ο Σι δεν θα ταξίδευε στη βελγική πρωτεύουσα, επιλέχθηκε το Πεκίνο ως τόπος διεξαγωγής.

Ορισμένοι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι δήλωσαν ότι δεν αναμένουν από τη σύνοδο κορυφής να προκύψουν σημαντικές συμφωνίες, ενώ ένας σχολίασε ότι η Κίνα «παίζει πολύ καλά τα χαρτιά της» και παράλληλα θεωρεί ότι η Κίνα έχει καταλάβει ότι οι σπάνιες γαίες είναι πολύ σημαντικές  και περιμένει μέχρι την τελευταία στιγμή για να κάνει παραχωρήσεις.

Η Ε.Ε. επιθυμεί η Κίνα να χορηγήσει άδειες εκμετάλλευσης για τις σπάνιες γαίες για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα ή να τις καταργήσει για τις εξαγωγές και σε κάθε περίπτωση, θέλει το Πεκίνο να κάνει σαφή διάκριση μεταξύ της Ε.Ε. και των ΗΠΑν. Η Κίνα προσφέρθηκε να δώσει προτεραιότητα στις άδειες εξαγωγής σπάνιων γαιών για μη στρατιωτική χρήση σε αμερικανικές επιχειρήσεις κατά τη διάρκεια συνομιλιών στο Λονδίνο νωρίτερα αυτό το μήνα.

«Εάν η Κίνα θέλει την Ε.Ε. να εξισώνει την ίδια με την κυβέρνηση Τραμπ, τα εμπορικά καθεστώτα της Κίνας δεν μπορούν να εξισώνουν ούτε τις ΗΠΑ και την Ευρώπη», δήλωσε ο Χοσούκ Λι-Μακιάμα, διευθυντής της δεξαμενής σκέψης για το εμπόριο ECIPE, ο οποίος συναντήθηκε με ανώτερους Κινέζους αξιωματούχους την περασμένη εβδομάδα.

Άλλος Ευρωπαίος αξιωματούχος δήλωσε ότι η επικείμενη προθεσμία για την εξασφάλιση συμφωνίας με τις ΗΠΑ η οποία ενδέχεται να πιέσει την Ε.Ε. να έχει μια σκληρή στάση απέναντι στην Κίνα με αντάλλαγμα τη μείωση των αμερικανικών δασμών, καθιστά δύσκολο για την Ευρώπη να εργαστεί για μια συμφωνία με το Πεκίνο.

Ο αξιωματούχος δήλωσε ότι είναι πάντα πιθανό η προθεσμία της 9ης Ιουλίου να αναβληθεί ή ότι οι λεπτομέρειες οποιασδήποτε συμφωνίας με τις ΗΠΑ θα μπορούσαν να προκύψουν αργότερα, περιορίζοντας τη δυνατότητα προόδου στις συνομιλίες ανάμεσα στην Ε.Ε. και την Κίνα. 

Το Πεκίνο επιθυμεί η Ε.Ε. να αντικαταστήσει τους εισαγωγικούς δασμούς της στα κινεζικά ηλεκτρικά οχήματα με δεσμεύσεις για ελάχιστες τιμές και άλλες παραχωρήσεις κι ενώ έχει παρατείνει την επιβολή δασμών στο ευρωπαϊκό κονιάκ, ενώ παράλληλα δηλώνει ότι οι συνομιλίες βρίσκονται στο τελικό στάδιο. Από την άλλη Ευρωπαίοι αξιωματούχοι ισχυρίζονται ότι δεν έχει επιτευχθεί κάποια σημαντική πρόοδος.