Δασμοί: Σενάριο πολιτικής συμφωνίας επί της αρχής με ΗΠΑ

Με μπλόφες, συντεταγμένες «απειλές» και προτάσεις για παγκόσμιο κλαμπ εμπορίου πλην των ΗΠΑ, προσπαθεί τις τελευταίες μέρες η Ευρωπαϊκή Ένωση να πετύχει μια συμφωνία με τον Ντόναλντ Τραμπ, μέχρι τη λήξη της προθεσμίας για διαπραγματεύσεις στις 9 Ιουλίου.

Για παράδειγμα, στον τομέα της υγείας και της υγειονομικής περίθαλψης, ο εμπορικός πόλεμος των δασμών πλήττει τα ιατροτεχνολογικά προϊόντα. Όπως είπε ο επίτροπος Εμπορίου της ΕΕ, Μάρος Σέφκοβιτς, «Η Επιτροπή διεξάγει επί του παρόντος μια ανάλυση για τη διαθεσιμότητα εναλλακτικών λύσεων για τα εν λόγω ιατροτεχνολογικά προϊόντα από την εγχώρια παραγωγική ικανότητα και από εμπορικούς εταίρους όπως η Ελβετία ή το Ηνωμένο Βασίλειο».

Επίσης μερίδα του ευρωπαϊκού τύπου έγραψε χθες ότι η πρόεδρος της Κομισιόν προτείνει να ανοίξει τα φτερά της η ΕΕ προς Ανατολάς και δη προς την Κίνα και άλλες ασιατικές χώρες για νέες συμμαχίες, σε περίπτωση ναυαγίου με τις ΗΠΑ.

Στη Σύνοδο Κορυφής της Πέμπτης, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, μιλώντας στους ηγέτες της ΕΕ, δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο οι συνομιλίες για τους δασμούς να αποτύχουν, λέγοντας ότι «όλες οι επιλογές παραμένουν στο τραπέζι».

Από την πλευρά του, ο Γερμανός καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς προέτρεψε την ΕΕ να κάνει μια «γρήγορη και απλή» εμπορική συμφωνία, αντί για μια «αργή και περίπλοκη». Όμως, σε ξεχωριστή ενημέρωση, ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν, ενώ είπε πως επιθυμεί επίσης μια γρήγορη και ρεαλιστική εμπορική συμφωνία, δήλωσε ότι η χώρα του δεν θα δεχτεί όρους που δεν είναι ισορροπημένοι.

Όλα τα εργαλεία πρέπει να χρησιμοποιηθούν για να διασφαλιστεί μια δίκαιη συμφωνία και εάν ο βασικός συντελεστής των ΗΠΑ στο 10% παραμείνει σε ισχύ, τότε η απάντηση της Ευρώπης θα πρέπει να έχει ισοδύναμο αντίκτυπο, είπε.

«Η καλή μας θέληση δεν πρέπει να εκληφθεί ως αδυναμία», πρόσθεσε ο Μακρόν.

Γάλλοι αξιωματούχοι έχουν υποστηρίξει ότι η Επιτροπή θα πρέπει να έχει πιο σταθερή στάση, μεταξύ άλλων στοχεύοντας στις υπηρεσίες των ΗΠΑ.

Η Φον ντερ Λάιεν είχε ενημερώσει τους ηγέτες ότι η ΕΕ έλαβε το τελευταίο έγγραφο των ΗΠΑ την Πέμπτη για περαιτέρω διαπραγματεύσεις και το μπλοκ το αξιολογεί ακόμα.

Δεν υπήρχαν λεπτομέρειες για το έγγραφο, το οποίο ένας διπλωμάτης της ΕΕ περιέγραψε ως «δισέλιδη συμφωνία αρχής», προσθέτοντας ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν ήθελαν να εισέλθουν σε συγκεκριμένους τομείς.

Υπενθυμίζεται ότι τα προϊόντα της ΕΕ υπόκεινται ήδη σε αμερικανικούς δασμούς ύψους 50% στον χάλυβα και στο αλουμίνιο, 25% σε αυτοκίνητα και ανταλλακτικά αυτοκινήτων, μαζί με τον δασμό 10% στα περισσότερα άλλα ευρωπαϊκά προϊόντα, για τον οποίο ο Τραμπ έχει απειλήσει ότι θα μπορούσε να αυξηθεί στο 50% χωρίς συμφωνία.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει συμφωνήσει, αλλά δεν έχει επιβάλει, δασμούς 21 δισεκατομμυρίων ευρώ σε αμερικανικά προϊόντα και συζητά ένα περαιτέρω πακέτο δασμών σε έως και 95 δισεκατομμύρια ευρώ πάνω στις αμερικανικές εισαγωγές.

Μεταξύ των επιλογών της ΕΕ είναι ένας φόρος στην ψηφιακή διαφήμιση, ο οποίος θα έπληττε αμερικανικούς κολοσσούς όπως η Google, η Meta, η Apple, η X και η Microsoft της Alphabet Inc και θα μείωνε το εμπορικό πλεόνασμα στις υπηρεσίες που έχουν οι ΗΠΑ με την ΕΕ. Οι ηγέτες της ΕΕ συζήτησαν επίσης ιδέες για τη δημιουργία μιας νέας μορφής εμπορικής συνεργασίας με τις χώρες της Ασίας-Ειρηνικού, η οποία θα αποτελούσε έναν τρόπο μεταρρύθμισης αυτού που θεωρούν αναποτελεσματικό Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου.

Ο Γερμανός καγκελάριος δήλωσε ότι η ιδέα βρίσκεται σε πρώιμο στάδιο, αλλά θα μπορούσε να περιλαμβάνει μηχανισμούς για την επίλυση διαφορών, όπως υποτίθεται ότι κάνει ο ΠΟΕ.

«Όλοι γνωρίζετε ότι ο ΠΟΕ δεν λειτουργεί πλέον», είπε.

Τι θα γίνει;

Αλλά αυτό που αναμένεται να προκύψει τις επόμενες ημέρες -στην καλύτερη περίπτωση- θα μπορούσε να εξελιχθεί σε ένα πρόχειρο περίγραμμα, παρά σε μια ολοκληρωμένη συμφωνία, αναφέρουν πολλαπλές πηγές.

Η ΕΕ που είναι ο μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος των Ηνωμένων Πολιτειών, όταν λαμβάνονται υπόψη τόσο τα αγαθά όσο και οι υπηρεσίες, υπήρξε επίσης ένας από τους πιο σκληρούς αντιμαχόμενους εταίρους της κυβέρνησης Τραμπ τους τελευταίους τέσσερις μήνες.

Όταν ο κ. Τραμπ άρχισε προ μηνών να επιβάλλει δασμούς τόσο σε συγκεκριμένους τομείς όσο και οριζόντια στους εμπορικούς εταίρους των ΗΠΑ, είχε σαφείς στόχους για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Κρατώντας πάντα επιθετικούς τόνους, ο Τραμπ ήθελε οι Ευρωπαίοι να σταματήσουν να επιτηρούν τόσο επιθετικά τις αμερικανικές εταιρείες τεχνολογίας, να αλλάξουν το σύστημα του Φόρου Προστιθέμενης Αξίας τους και να αγοράσουν περισσότερα αμερικανικά αυτοκίνητα.

Με άλλα λόγια, η επιδίωξή του είναι να μειωθεί η εμπορική ανισορροπία στα αγαθά μεταξύ ΕΕ και ΗΠΑ, η οποία ανερχόταν σε περίπου 236 δισεκατομμύρια δολάρια το 2024, σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία των ΗΠΑ.

Όταν η Ευρωπαϊκή Ένωση αντέδρασε και κατέστησε σαφές ότι δεν μπορεί να αλλάξει το φορολογικό της σύστημα και ότι δεν θα αλλάξει τους νόμους της για τις ψηφιακές υπηρεσίες, αλλά μπορεί να συζητήσει για να αγοράζει περισσότερα αμερικανικά προϊόντα, άρχισε ο «Γολγοθάς» των διαπραγματεύσεων που θυμίζουν τον Πύργο της Βαβέλ.

Οι αγορές πλέον έχουν στραμμένα τα μάτια στο θέμα των δασμών. Όπως μας εξήγησαν παράγοντες της Κομισιόν, αυτό που είναι πιθανό να προκύψει τις επόμενες δύο εβδομάδες είναι μια συμφωνία που δεν ικανοποιεί τους στόχους καμίας πλευράς.

«Η προσδοκία που έχουμε είναι ότι μέχρι τις 9 Ιουλίου, κάτι θα υπάρχει -αλλά μπορεί να είναι πολύ μικρό», δήλωσε ο Μπράντο Μπενιφέι, μέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και πρόεδρος της διπλωματικής αντιπροσωπείας του στις Ηνωμένες Πολιτείες. Διπλωμάτες και αξιωματούχοι στην Ευρώπη αναμένουν όλο και περισσότερο μια κατ' αρχάς συμφωνία μερικών σελίδων.

Και αυτό γιατί η ξαφνική απόφαση του προέδρου Τραμπ την Παρασκευή να τερματίσει τις εμπορικές συνομιλίες με τον Καναδά σχετικά με τον σχεδιαζόμενο φόρο ψηφιακών υπηρεσιών της χώρας ήταν μια υπενθύμιση στους Ευρωπαίους ότι οι διαπραγματεύσεις παραμένουν εύθραυστες και μπορούν να διακοπούν ακόμα στο και 5’.

Σύμφωνα με τους NYT, καθώς πλησιάζει η προθεσμία, η προσδοκία στις Βρυξέλλες είναι ότι ο γενικός δασμός του 10% του κ. Τραμπ είναι πιθανό να παραμείνει αμετάβλητος και ότι τουλάχιστον κάποια εκδοχή των δασμών σε αυτοκίνητα, χάλυβα και αλουμίνιο θα μπορούσε να παραμείνει. Σε μικρό ποσοστό όμως.

Οι Ευρωπαίοι είναι πιθανό να υποσχεθούν ότι θα αυξήσουν τις εισαγωγές υγροποιημένου φυσικού αερίου και κάνοντας επενδύσεις στην τεχνολογία και την άμυνα. Αλλά κάτω από την επιφάνεια, οι εντάσεις παραμένουν. Η μία επικεντρώνεται στο τι θα κάνουν οι Ηνωμένες Πολιτείες με τα ευρωπαϊκά φαρμακευτικά προϊόντα, τα οποία αποτελούν την Νο 1 εξαγωγή του μπλοκ προς τις Ηνωμένες Πολιτείες.

Η άλλη επικεντρώνεται στο ότι η Ευρώπη αντιτίθεται κατηγορηματικά στην ουσιαστική αλλαγή της προσέγγισής της σε ό,τι αφορά τις ψηφιακές ρυθμίσεις, η οποία ήταν ένα από τα κύρια αιτήματα της Αμερικής και την οποία απέρριψε επίσημα σε συνέντευξη τύπου η πρόεδρος της Κομισιόν.