Ποιοι εισπράττουν τα λεφτά του Ταμείου Ανάκαμψης;

Οι συγκλίνουσες εκτιμήσεις για υψηλότερο ρυθμό ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας σε σύγκριση με τον μέσο ρυθμό της ευρωζώνης τα επόμενα χρόνια βασίζεται στην αξιοποίηση των χρημάτων από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και δευτερευόντως από το ΕΣΠΑ. 

Αν εγκριθεί η πρόταση για την αναθεώρηση του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (Ελλάδα 2.0), η οποία προβλέπει νέα δέσμη επενδύσεων με ευρωπαϊκή χρηματοδότηση 800 εκατ. ευρώ περίπου και το αίτημα για επιπλέον δάνεια 5 δισ. ευρώ, ο συνολικός προϋπολογισμός φθάνει τα 36 δισ. ευρώ. Από αυτά, 17,8 δισ. ευρώ περίπου θα είναι δάνεια.  

Μιλάμε για πολλά λεφτά και με εξαιρετικούς όρους. Σε μια περίοδο που τα επιτόκια έχουν ανέβει κατακόρυφα, τα δάνεια του Ταμείου Ανάκαμψης έχουν σταθερό επιτόκιο δανεισμού 0,35% για πολύ μικρές και μικρές επιχειρήσεις και 1% για μεσαίες και μεγάλες.      

Ομως, η χώρα μας έχει παραδοσιακά μια αρνητική παράδοση στην αξιοποίηση των κοινοτικών πόρων, που δικαιολογεί επιφυλακτικότητα παρά τις περισσότερες δικλίδες ασφαλείας αυτή τη φορά.

Πριν από λίγες εβδομάδες είχαμε ρωτήσει τον αρμόδιο αναπληρωτή υπουργό Εθνικής Οικονομίας κ. Παπαθανάση τι θα συμβεί αν κάποιοι αποδέκτες των φθηνών δανείων του Ταμείου Ανάκαμψης σταματήσουν να τα εξυπηρετούν μετά από λίγα χρόνια παρά τα φίλτρα. Η απάντησή του ήταν αναμενόμενη. Θα μπουν στο έλλειμμα του προϋπολογισμού. Κοινώς, θα κληθούν οι φορολογούμενοι να πληρώσουν τα σπασμένα. 

Είναι λοιπόν σημαντικό, αφενός, να αξιολογούνται σωστά και χωρίς άνωθεν παρεμβάσεις οι επενδυτικές προτάσεις και αφετέρου, να γνωρίζουμε ποιοι είναι οι όμιλοι και οι εταιρείες που έχουν αποδέκτες των μεγαλύτερων ποσών από το Ταμείο Ανάκαμψης.

Για λόγους διαφάνειας, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει ζητήσει τη δημοσιοποίηση του καταλόγου με τους 100 τελικούς αποδέκτες με την υψηλότερη χρηματοδότηση, με βάση τις αποφάσεις έγκρισης για τη λήψη της χρηματοδότησης. Ο σχετικός κατάλογος δημοσιεύεται δύο φορές ετησίως.

Ρίξαμε λοιπόν μια ματιά στη σχετική λίστα του greece20.gov.gr και δεν γίναμε σοφότεροι. Κι αυτό γιατί κυριαρχούν τα διάφορα Υπουργεία, οι Περιφέρειες, οι Δήμοι και άλλοι δημόσιοι φορείς. Κάπου έβλεπες ονόματα εταιρειών ή θυγατρικών μεγάλων Ομίλων όπως Mοtor Oil, Καράτζη, Olympic Air, Hellenic Petroleum Digital, Fulgor καλώδια, Bennett Φαρμακευτική κ.λπ., αλλά αυτές είναι λίγες. 

Φυσικά, τα Υπουργεία, οι Περιφέρειες και οι Δήμοι θα μοιράσουν τα λεφτά του Ταμείου που θα πάρουν σε εταιρείες. Ομως, εμείς δεν θα ξέρουμε σε ποιες πήγαν τα λεφτά και αν καταλήξουν πάλι σε μεγάλες εταιρείες ή ομίλους όπως εικάζουν πολλοί στην αγορά ότι θα γίνει.

Προφανώς, οι ελληνικές αρχές εφαρμόζουν τις οδηγίες της ΕΕ για το θέμα. Ομως, αυτό δεν αρκεί σε μια χώρα που το πελατειακό κράτος ζει και βασιλεύει. Θα πρέπει λοιπόν να δημοσιοποιηθεί η λίστα με τους 100 ή 200- 300 μεγαλύτερους πραγματικούς ιδιωτικούς τελικούς αποδέκτες των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης. Τους αναδόχους.

Ετσι, θα διασκεδασθούν οι διάχυτες υποψίες ότι το μεγαλύτερο κομμάτι των χρημάτων του Ταμείου Ανάκαμψης θα καταλήξει στους 20-30 μεγαλύτερους επιχειρηματικούς ομίλους της χώρας.      

Θα ήταν μάλιστα ευχής έργον αν το ίδιο γινόταν με τα χρήματα του ΕΣΠΑ και του εθνικού Αναπτυξιακού νόμου. Ομως, η στήλη δεν έχει αυταπάτες. Ας γίνει τουλάχιστον πραγματικότητα με τους μεγαλύτερους ιδιώτες αποδέκτες του Ταμείου Ανάκαμψης.