Τα λάθη που τώρα πληρώνουμε

Φίλτατοι, καλή σας ημέρα!

Άνθρωπος που είναι σε θέση να γνωρίζει, αφηγείτο πρόσφατα σε στενό κύκλο, πώς η Ελλάδα “έδιωξε” εξαιτίας των λάθος πολιτικών της για τους υδρογονάνθρακες και των γραφειοκρατικών και δικαστικών προσκομμάτων που προέβαλε, την γαλλική Total από τα κοιτάσματα στα ανοικτά της Κρήτης.

Μπορεί ο πρώην “συνεταίρος” της, η αμερικανική Exon Mobil, να διερευνά τώρα τα εν λόγω οικόπεδα, όμως η γαλλική εταιρεία, που ανήκει στον έτερο των βασικών συμμάχων μας, έχει κάθε δικαίωμα πλέον -ασχέτως εάν δεν το πράττει- να μιλά για μία επαμφοτερίζουσα Ελλάδα, η οποία μεταβάλλει την ενεργειακή της πολιτική εν μία νυκτί και εντέλει για μία χώρα αφιλόξενη στις επενδύσεις.

Υπό το φως όσων γνωρίζουμε σήμερα, στην μετά την ρωσική εισβολή στην Ουκρανία εποχή, είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς ενδεχόμενη επανάληψη της στάσης που είχε τηρήσει κατά την έναρξη της θητείας της η παρούσα κυβέρνηση έναντι του ζητήματος των υδρογονανθράκων.

Είναι απολύτως βέβαιον, ότι ούτε ο φίλτατος κ. Κυρ. Μητσοτάκης, ούτε ο αντιστοίχως φίλτατος κ. Ν. Δένδιας, θα έσπευδαν να απεμπολήσουν το ενδεχόμενο εξορύξεων επικαλούμενοι περιβαλλοντικούς λόγους, όπως έπραξαν κατά το παρελθόν. Αντίστοιχα, είναι βέβαιον ότι η παρούσα κυβέρνηση δεν θα επεδείκνυε σπουδή στην προώθηση της ενεργειακής μετάβασης, νωρίτερα του προβλεπομένου, επιταχύνοντας την απολιγνιτοποίηση πριν εξασφαλιστεί πλήρως η ενεργειακή επάρκεια της χώρας. Τουλάχιστον αυτό αποδεικνύει η αναγκαστική οπισθοδρόμηση στις λιγνιτικές μονάδες.

Με άλλα λόγια, το ενεργειακό πεδίο είναι ιδιαίτερα χαρακτηριστικό ως τόπος όπου η Ελλάδα μείωσε κατά τρόπο ασφυκτικό τις επιλογές της και πλέον δεν μπορεί να επανορθώσει “εν μία νυκτί”, καθώς έχει ήδη χαθεί πολύτιμος χρόνος, σε ό,τι αφορά στην εξόρυξη υδρογονανθράκων.

Δεν είναι όμως το μόνο πεδίο όπου σήμερα “πληρώνουμε” λάθη του παρελθόντος. Εάν υπήρξε ένα δίδαγμα από την διετή περιπέτεια της πανδημίας, αυτό ήταν ότι ο ιδιωτικός τομέας έχει τα “όριά” του και ό,τι δίχως ένα ισχυρό ΕΣΥ ή αντιστοίχως, δίχως μία δυναμική παρουσία του κράτους στην οικονομία για την στήριξη νοικοκυριών και επιχειρήσεων, δεν είναι δυνατή η υπερπήδηση καταστάσεων εκτάκτων αναγκών.  Με άλλα λόγια, φάνηκαν τα όρια του ιδιωτικού τομέα, φερειπείν στην Υγεία, και το λάθος στην απουσία μέτρων ενίσχυσης του ΕΣΥ επί σειρά ετών κατά το παρελθόν. Επίσης ένα λάθος που δεν διορθώνεται “εν μία νυκτί”.

Ας μην πάμε, όμως, μακριά και ας μείνουμε στα απλά και καθημερινά. Η επάνοδος του πληθωρισμού και η άνοδος των επιτοκίων, μας έδειξε ότι το φθηνό χρήμα στο οποίο είχαμε συνηθίσει για τουλάχιστον δύο δεκαετίες, ως κλειδί για τις πύλες της ευημερίας, δεν μπορεί να θεωρείται ως δεδομένο εφεξής. Μία νέα γενιά κόκκινων δανείων απειλεί ξανά το τραπεζικό σύστημα και δυσχεραίνει τη χρηματοδότηση και άρα την ανάκαμψη της οικονομίας, καταδεικνύοντας και την ανεπάρκεια στους τρόπους αντιμετώπισης του ζητήματος των κόκκινων δανείων κατά το παρελθόν. Επίσης ένα λάθος που δεν διορθώνεται “εν μία νυκτί”.  

Τα παραδείγματα, δε, δεν είναι μόνον ελληνικά. Η κραταιά Γερμανία παρέμεινε επί δεκαετίες στο έλεος των ρωσικών ενεργειακών προμηθειών από τις οποίες ακόμη αδυνατεί να αποδεσμευτεί πλήρως και η “βασίλισσα” Ευρώπη εμφανίστηκε γυμνή όταν συνειδητοποίησε, μπροστά στη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, ότι είναι επί της ουσίας άοπλη καθώς έχει αναθέσει την ασφάλειά της στις ΗΠΑ.

Τίποτε από όλα αυτά δεν διορθώνεται “εν μία νυκτί” και όλα αυτά δείχνουν ότι οι -παλιές καλές - “λύσεις” του παρελθόντος, εκείνες που εδράζονταν στην ανάγκη αυτάρκειας και αυτονομίας διέθεταν μερίδιο σοφίας την οποία απεμπολήσαμε, χάριν πειραματισμού, που σήμερα πληρώνουμε.

Αυτά, όμως, είναι τα επίχειρα των επιλογών μας.