ΣΥΡΙΖΑ: Η «αχίλλειος πτέρνα» του οικονομικού του προγράμματος

Εκτιμώ ότι έχει σημαντικό ενδιαφέρον (και ενίοτε... πολύ πλάκα) να ανατρέχει κάποιος σε δημοσιεύματα του παρελθόντος για να αξιολογήσει την αξιοπιστία πολιτικών, επιχειρηματιών, καλλιτεχνών και δημοσιογράφων.

Ανατρέχοντας λοιπόν στο ηλεκτρονικό αρχείο του Euro2day.gr την προεκλογική περίοδο του 2009, ξεχώρισα μερικούς ενδεικτικούς τίτλους της περιόδου εκείνης:

12/9/2009: Γ. Παπανδρέου: Σχέδιο με όραμα απέναντι στην κρίση
12/9/2009: Γ. Παπανδρέου: Ανάκαμψη οικονομίας σε εκατό ημέρες
13/9/2009: Γ. Παπανδρέου: Θα μετατρέψουμε την κρίση σε ευκαιρία
16/9/2009: Γ. Παπανδρέου: Πορεία εθνικής ανάτασης
28/9/2009: Ντίνα Λάζαρη (ΠΑΣΟΚ): Ξέρουμε τι θα αντιμετωπίσουμε

Την ίδια περίοδο (και ενώ κάμποσοι καθηγητές και δημοσιογράφοι -που τώρα... έχουν αλλάξει βιολί- ήταν «της προσκολλήσεως» στα δύο μεγάλα κόμματα) ο υποφαινόμενος είχε δημοσιεύσει δύο άρθρα με ενδεικτικούς τίτλους:

Στις 15/9/2009 «Γιατί τα μέτρα Καραμανλή δεν δίνουν λύση» και στις 25/9/2009 «Γιώργο, δεν βγαίνουν οι αριθμοί».

Τα σημεία τριβής

Έχοντας λοιπόν... τσακωθεί από το 2009 με τα δύο κόμματα εξουσίας της περιόδου εκείνης, είπα τώρα να κάνω το ίδιο και με τον ΣΥΡΙΖΑ, τώρα που δείχνει να είναι ο πιθανός νικητής των επόμενων εκλογών, όποτε και αν αυτές γίνουν.

Γι' αυτό θα επισημάνω τα βασικότερα σημεία τριβής του οικονομικού του προγράμματος -όπως τουλάχιστον τα αντιλαμβάνονται παράγοντες της αγοράς- με την προσδοκία ότι στελέχη της αξιωματικής αντιπολίτευσης θα συνεχίσουν τον διάλογο.

Έχουμε λοιπόν και λέμε.

Ο ΣΥΡΙΖΑ υποστηρίζει πως θα περικόψει πολύ μεγάλα ποσά από τοκοχρεολυτικές δαπάνες, μέσα από μια συμφωνία κουρέματος («τουλάχιστον κατά 50%») που θα επιτύχει με τους Ευρωπαίους δανειστές. Το εγχείρημα φυσικά είναι αβέβαιο -για τους περισσότερους αδύνατο- και έτσι αν η προσπάθεια δεν στεφθεί με επιτυχία, τότε... τσάμπα συζητάμε τα υπόλοιπα.

Αλλά ας υποθέσουμε ότι η κυβέρνηση Τσίπρα τελικά θα τα καταφέρει.

Ακόμη και αν τα καταφέρει, στελέχη της αγοράς υποστηρίζουν πως είναι πολύ διαφορετικό πράγμα η υπόθεση του χρέους από αυτήν του ελλείμματος. Συνδέονται μόνο στο κομμάτι των τόκων. Αυτό σημαίνει πως ανεξάρτητα από το πόσο είναι το χρέος, το δημοσιονομικό αποτέλεσμα (όχι μόνο το πρωτογενές, αλλά και το μετά από τους τόκους) θα πρέπει να γίνει πλεονασματικό, ή τουλάχιστον ισοσκελισμένο.

Ο ΣΥΡΙΖΑ λέει πως θα μπορέσει να μετατρέψει τον σημερινό ελλειμματικό προϋπολογισμό σε ισοσκελισμένο -παρά το γεγονός ότι θα ενισχύσει δραστικά τις κρατικές δαπάνες- μέσα από την ανάπτυξη της οικονομίας και με την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής.

Αλλά ούτε η ανάπτυξη, ούτε και η επιτυχία στον τομέα της καταπολέμησης της φοροδιαφυγής είναι δεδομένες. Για παράδειγμα, όσοι ισχυρίστηκαν πως θα πατάξουν τη φοροδιαφυγή στο παρελθόν (ο Κώστας Καραμανλής το 2004, ο Γιώργος Παπανδρέου το 2009) διαψεύσθηκαν στην πράξη. Ας υποθέσουμε, όμως, ότι η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ θα πετύχει εκεί όπου όλες οι προηγούμενες απέτυχαν.

Η βασικότερη ένσταση απέναντι στο πρόγραμμά του -σύμφωνα πάντα με παράγοντες της αγοράς- είναι ότι επιχειρεί να τονώσει την ελληνική οικονομία κυρίως μέσα από την αύξηση του διαθέσιμου εισοδήματος των πολιτών (π.χ. μείωση φόρων, αυξήσεις κατώτατων μισθών και προσλήψεις στο δημόσιο αν πιστέψουμε δηλώσεις ορισμένων στελεχών του), πριν η Ελλάδα φτάσει σε ένα επίπεδο ουσιαστικής ανταγωνιστικότητας.

Μια τέτοια κίνηση μπορεί μεν να φέρει μια προσωρινή ανακούφιση στον κόσμο, θα είναι όμως ιδιαίτερα επώδυνη για το μέλλον. Η αύξηση των διαθέσιμων εισοδημάτων (ακόμη και αν δεν εκτροχιάσει τον προϋπολογισμό) θα τονώσει την κατανάλωση, άρα και τις εισαγωγές, με αποτέλεσμα, ό,τι σχεδόν χρήμα φεύγει από τα κρατικά ταμεία να κατευθύνεται στο εξωτερικό, προκαλώντας νέα αδυναμία χρηματοδότησης του συστήματος.

Με άλλα λόγια, μια τέτοια κίνηση κινδυνεύει να ενισχύσει όλους εκείνους -ή έστω κάποιους από εκείνους- τους παράγοντες που οδήγησαν στο μνημόνιο το 2010.

Το βασικό ζήτημα του ΣΥΡΙΖΑ είναι πως θεωρεί κυρίαρχο πρόβλημα της ελληνικής οικονομίας το μνημόνιο και όχι τα αίτια που μας οδήγησαν σε αυτό (έλλειψη ανταγωνιστικότητας, σπάταλο και αναποτελεσματικό κράτος, γραφειοκρατία). Θυμίζουμε πως το 2009, ούτε το τεράστιο πρωτογενές δημοσιονομικό έλλειμμα που είχε εκτιναχθεί στα 25 δισ. ευρώ, αλλά ούτε και η θετική πιστωτική επέκταση των 10 περίπου δισ. ευρώ είχαν αποτρέψει την ύφεση, με το ΑΕΠ να πέφτει κατά 3,5% και το άνοιγμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών να εκτινάσσεται σε διψήφια ποσοστά ως ποσοστό του ΑΕΠ...

Η ουσία είναι πως αν θέλουμε η ανάπτυξη της οικονομίας να είναι βιώσιμη αυτή -κατά την εκτίμηση πολλών παραγόντων της αγοράς- θα πρέπει να προέλθει:

α) Ως ένα βαθμό, από δημόσιες επενδύσεις χρηματοδοτούμενες από κονδύλια του ΕΣΠΑ (σ' αυτές δίνει έμφαση και ο ΣΥΡΙΖΑ) και κυρίως από

β) Επενδυτικά κεφάλαια τα οποία θα έρθουν από το εξωτερικό με διάφορους τρόπους (γιατί αυτές οι δημόσιες επενδύσεις δεν φτάνουν ούτε για... ζήτω).

γ) Μια σειρά κυβερνητικών μέτρων που θα αυξάνουν την ανταγωνιστικότητα των διεθνώς εμπορεύσιμων προϊόντων και υπηρεσιών (άνοδος εξαγωγών, υποκατάσταση εισαγωγών).

Σύμφωνα με τη συγκεκριμένη λογική, μόνο με αυτούς τους τρόπους, οι αυξήσεις μισθών θα είναι διατηρήσιμες και μόνο έτσι η αντιμετώπιση των κοινωνικών προβλημάτων θα μπορέσει να είναι μακροχρόνια αποτελεσματική.

Θα πρέπει δηλαδή ο «αριστερός» ΣΥΡΙΖΑ να προσελκύσει από το εξωτερικό πολύ περισσότερες επενδύσεις από όσες κατάφεραν να φέρουν μαζί η «δεξιά» Νέα Δημοκρατία και το «κεντροαριστερό» ΠΑΣΟΚ.

Μόνο που επί του παρόντος (όπως έκανε και το ΠΑΣΟΚ όταν ήταν στην αντιπολίτευση) δηλώνει πως θα ακυρώσει ή θα επανεξετάσει σχεδόν όλες τις μεγάλες επενδύσεις που... τόλμησαν να έρθουν στην Ελλάδα (π.χ. Cosco, Ελληνικό).

Ασκήσεις «αντιπολιτευτικής ρητορικής»;

Οψόμεθα.

ΥΓ.: Με χαρά θα ήθελα κάποιο στέλεχος του ΣΥΡΙΖΑ να απαντήσει στο συγκεκριμένο δημοσίευμα, προκειμένου ο κόσμος να βγάλει τα δικά του συμπεράσματα.