Θα μπορούσε να συγχωρεθεί κανείς αν δείχνει σκεπτικός απέναντι στην πρόσφατη ανακοίνωση του Έλον Μασκ ότι θα ιδρύσει το «Κόμμα της Αμερικής» για να «φέρει πίσω την ελευθερία». Την τελευταία φορά που ο Μασκ ισχυρίστηκε ότι ενήργησε με τόσο ευγενείς διαθέσεις, δαπάνησε το αδιανόητο ποσό των 44 δισ. δολαρίων για να αποκτήσει το Twitter, μόνο και μόνο για να δει το 50% έως 80% αυτών των χρημάτων να εξανεμίζονται προσωρινά, καθώς το κάποτε ζωντανό δημόσιο φόρουμ μετατράπηκε σε βούρκο, όπου οι χρήστες πρέπει να παραμερίζουν στοίβες απορριμμάτων για να εντοπίσουν κάτι που να αξίζει.
Εκ των υστέρων, ωστόσο, μπορεί να έχουμε παρανοήσει όσον αφορά την εξαγορά του Twitter. Γίνεται ολοένα και πιο προφανές ότι ο Μασκ δεν ενδιαφερόταν να δημιουργήσει έναν χώρο ελεύθερης διακίνησης ιδεών. Στην πλατφόρμα είδε απλώς ένα τρομερό απόθεμα ακατέργαστης πολιτικής ενέργειας, το οποίο χρειαζόταν μόνο να πάρει μια ώθηση για να διοχετευτεί στον πολιτικό στίβο. Με την εξαγορά του Twitter, ο Μασκ αγόρασε ένα πολιτικό κόμμα - δυνητικά το μεγαλύτερο που υπάρχει.
Φυσικά, το «Κόμμα της Αμερικής» μπορεί να μη γίνει πράξη ποτέ και να παραμείνει ιδέα, όπως η προοπτική αποικισμού του Άρη. Αλλά η δημιουργία του θα επισημοποιούσε κάτι που είναι ήδη πραγματικότητα: η εξέλιξη των Big Tech από θέση ουδετερότητας στο περιθώριο της αμερικανικής πολιτικής προς τον καθοριστικό ρόλο τους για την προώθηση της ακραίας εναλλακτικής δεξιάς (alt-right).
Η πολιτικοποίηση των μεγάλων τεχνολογικών εταιρειών ξεκίνησε το 2015, όταν η Airbnb απέρριψε την Πρόταση F, μια πρωτοβουλία για ψηφοφορία στο Σαν Φρανσίσκο που είχε στόχο τον περιορισμό των βραχυχρόνιων μισθώσεων για την αντιμετώπιση της στεγαστικής κρίσης. Η Airbnb όχι μόνο διέθεσε εκατομμύρια στην εκστρατεία κατά της Πρότασης F, αλλά αξιοποίησε τα πλούσια δεδομένα της για να προσελκύσει «ψηφοφόρους της Airbnb» σχεδόν εν μιά νυκτί.
Η εταιρεία βασίστηκε σε δοκιμασμένες τεχνικές προεκλογικής εκστρατείας, ενισχύοντάς τες με την ευφυή στόχευση ψηφοφόρων που κατέστη δυνατή χάρη στις λεπτομερείς πληροφορίες που διέθετε για τους χρήστες της. Ενεργοποιώντας ένα σενάριο που σύντομα θα επεκτεινόταν στα κρυπτονομίσματα και την τεχνητή νοημοσύνη, υποστήριξε τη «νίκη για τη μεσαία τάξη», υπερασπιζόμενη παράλληλα τα συμφέροντα των επενδυτών επιχειρηματικών κεφαλαίων, των μετόχων και των ιδιοκτητών ακινήτων.
Η ήττα της Πρότασης F υπήρξε καθοριστική στιγμή. Οι εταιρείες τεχνολογίας συνειδητοποίησαν ότι μπορούσαν να νικήσουν τα πολιτικά κόμματα στο δικό τους τερέν. Παραδοσιακά, τα κόμματα συναθροίζουν κοινωνικά συμφέροντα και τα ενεργοποιούν στο πλαίσιο των εκλογικών κύκλων. Αλλά, καθώς οι ταξικές διαφορές απομακρύνονται όλο και περισσότερο από ιδεολογικές δεσμεύσεις, έχουν καταστεί μηχανές «για κάθε χρήση», που ανταγωνίζονται όλο και περισσότερο για το ίδιο εκλογικό σώμα. Αυτό ακριβώς, όμως, το κάνουν καλύτερα οι πλατφόρμες: μπορούν να προσεγγίσουν άμεσα εκατομμύρια ψηφοφόρους και να τους οργανώσουν σε μια κρίσιμη μάζα για οποιοδήποτε ζήτημα.
Το «Κόμμα της Αμερικής» δεν θα ήταν το πρώτο πολιτικό κόμμα που θα εξαρτιόταν από ψηφιακή υποδομή. Μέχρι το 2019, το λαϊκιστικό Κίνημα των Πέντε Αστέρων στην Ιταλία τροφοδοτούνταν από μια ψηφιακή πλατφόρμα που επέτρεπε στα μέλη του κόμματος να συμμετέχουν σε επίσημες αποφάσεις, όπως η επιλογή υποψηφίων για τις εκλογές. Η πλατφόρμα δεν επικαλυπτόταν από τις δομές του κόμματος - ήταν η ραχοκοκαλιά του. Με την υποστήριξη μιας εταιρείας που προηγουμένως πουλούσε λογισμικό διαχείρισης εργατικού δυναμικού, προωθούσε τα πλεονεκτήματα της αποκεντρωμένης συμμετοχής, επιτρέποντας παράλληλα πρωτοφανή επίπεδα κεντρικού ελέγχου. Στις εθνικές εκλογές του 2018, το Κίνημα των Πέντε Αστέρων έλαβε τις περισσότερες ψήφους και ξεπέρασε καθιερωμένα κόμματα.
Η πλατφόρμα των Πέντε Αστέρων είχε ως ρητό περιορισμό την ένταξη στο κόμμα. Αυτό δεν ισχύει με το X. Ο Mασκ θα μπορούσε να αναπτύξει ένα κόμμα ή ένα κίνημα από ένα κοινωνικό δίκτυο που αριθμεί πάνω από 100 εκατομμύρια χρήστες μόνο στις ΗΠΑ. Στην πραγματικότητα, το «Κόμμα της Αμερικής» υπάρχει ήδη, αφού κάθε χρήστης του X είναι πιθανό μέλος. Ο Tραμπ κάνει λάθος που το βλέπει ως τρίτο κόμμα χωρίς προοπτικές (και, επειδή είναι ο πρώτος επιτυχημένος υποψήφιός του, θα έπρεπε να γνωρίζει καλύτερα). Θα μπορούσε να αποικίσει ολόκληρους τομείς των Ρεπουμπλικανικών, ακόμη και των Δημοκρατικών, και να ενεργεί είτε μέσω αυτών είτε μόνο του. Δεν πρόκειται για συνηθισμένη πολιτική.
Τα παραδοσιακά κόμματα συσπείρωναν ανθρώπους γύρω από συλλογικά συμφέροντα και κοινές αξίες. Η παρακμή τους προηγήθηκε της έλευσης των Big Tech. Και τώρα παραδίδουν το πνεύμα, καθώς τον άμεσο έλεγχο της πολιτικής κοινωνικοποίησης αναλαμβάνουν οι πλατφόρμες. Ιδιωτικές εταιρείες, που χαρακτηρίζονται από πρωτόγνωρη συγκέντρωση πλούτου και εξουσίας, αποφασίζουν τι πολιτικοποιείται, πότε και πώς.
Το «Κόμμα της Αμερικής, ή κάτι αντίστοιχο, θα ήταν ένα ακόμη βήμα προς αυτήν ακριβώς την ιδιωτικοποίηση της πολιτικής. Η πρόφαση ότι δίνει πίσω την εξουσία στον λαό είναι ένα κόλπο για την προβατοποίηση μεμονωμένων ατόμων μέσω εξελιγμένων αλγορίθμων. Θα είναι δημοκρατικό με τον ίδιο τρόπο που τα παλιά σταλινικά κόμματα εφάρμοζαν τον «δημοκρατικό συγκεντρωτισμό» - με τη διαφορά ότι αυτή τη φορά θα λειτουργεί προς το συμφέρον μιας απειροελάχιστα μικρής μα εξαιρετικά ισχυρής τάξης ολιγαρχών.