Οι Volkswagen, Adidas, Nokia, Mercedes-Benz, Stellantis, ήταν μεταξύ των μεγάλων ευρωπαϊκών εταιριών στην τρέχουσα περίοδο ανακοίνωσης αποτελεσμάτων που προειδοποίησαν για τις επιζήμιες επιπτώσεις των δασμών του Προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ.
Έπειτα υπάρχουν όλες οι ελβετικές εταιρείες, που έχουν μείνει εμβρόντητες από την απόφαση του Τραμπ να επιβάλει δασμούς στη χώρα τους υπερδιπλάσιους από τους δασμούς της ΕΕ και άλλων ευρωπαϊκών χωρών εκτός της Ένωσης, όπως η Νορβηγία.
Για να μην αναφέρουμε τις ευρωπαϊκές φαρμακευτικές εταιρείες, που προσπαθούν ακόμα να καταλάβουν πώς θα εξελιχθούν οι απειλές του προέδρου των ΗΠΑ να βάλει τέλος στο κερδοφόρο μοντέλο τιμολόγησής τους στη Αμερική καθώς και πώς ακριβώς τις πλήττουν οι δασμοί.
Είναι εύκολο να ζωγραφίσει κανείς μια ζοφερή εικόνα για τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις, που ήδη μάχονταν για να παραμείνουν ανταγωνιστικές και μέσα στα πράγματα προτού πληγούν από έναν εμπορικό πόλεμο που έχει προκαλέσει μεγάλες περικοπές στις προβλέψεις κερδοφορίας.
Άλλα με τις περισσότερες ευρωπαϊκές εισηγμένες να έχουν πλέον ανακοινώσει τα αποτελέσματα β’ τριμήνου, οι αναλυτές λένε πως φάνηκε μια απρόσμενη ανθεκτικότητα, με τα κέρδη και τις προοπτικές μελλοντικής ανάπτυξης να «κρατάνε» καλύτερα απ’ όσο φοβούνταν πολλοί όταν ο Τραμπ ανακοίνωσε για πρώτη φορά τους δασμούς.
Εξακολουθεί να είναι πολύ νωρίς για να κηρύξει η Ευρώπη ότι τα χειρότερα του εμπορικού πολέμου είναι πίσω της, ιδιαίτερα αν η εφαρμογή των δασμών προκαλέσει οικονομική αδυναμία στις ΗΠΑ. Ωστόσο, υπάρχει μια αξιοπρεπής ευκαιρία για την Ευρώπη να χρησιμοποιήσει την ορμή για μεγάλες επενδύσεις στη Γερμανία και για αμυντικές δαπάνες ώστε να διασφαλίσει πως το 2025 θα είναι μια καλύτερη χρονιά από αυτήν που προβλέπουν πολλοί καταστροφολόγοι.
«Η Ευρώπη φαίνεται αρκετά ενδιαφέρουσα αυτή τη στιγμή. Θα πρέπει να υπάρξει μια καλή ανάκαμψη το επόμενο έτος. Κάθε εβδομάδα λαμβάνουμε όλο και πιο θετικά νέα. Οι κίνδυνοι που σχετίζονται με τους δασμούς στο μέλλον αντισταθμίζονται από τα μέτρα τόνωσης της οικονομίας», δηλώνει η Beata Manthey, στρατηγική αναλύτρια ευρωπαϊκών μετοχών στην Citi.
Οι ευρωπαϊκές μετοχές - όπως τις μετρά ο ευρύς δείκτης Stoxx 600 - έχουν σημειώσει άνοδο μέχρι στιγμής φέτος και τελούν υπό διαπραγμάτευση σε παρόμοιο επίπεδο με αυτό στο οποίο βρίσκονταν κατά την δραματική ανακοίνωση της «ημέρας απελευθέρωσης» τον Απρίλιο.
Αναμφίβολα υπάρχουν αδύναμα σημεία. Οι εταιρείες πολυτελών αγαθών, όπως η Kering, ιδιοκτήτρια της Gucci, και η LVMH, έχουν πληγεί από την εξασθένιση της ζήτησης στις ΗΠΑ και την Κίνα.
Οι δασμοί έχουν επηρεάσει περισσότερο τις εταιρείες με πολύπλοκες αλυσίδες εφοδιασμού που περιλαμβάνουν τις ΗΠΑ, όπως αυτές στην αυτοκινητοβιομηχανία. Πολλές ευρωπαϊκές εταιρείες αυτοκινήτων και φορτηγών έχουν υποβαθμίσει τις προβλέψεις τους για τα κέρδη του τρέχοντος έτους τις τελευταίες εβδομάδες.
Ακόμα και έτσι, όμως, υπάρχουν φωνές που υποστηρίζουν πως υπάρχει υπερβολική εστίαση στις ενέργειες του Τραμπ. «Νομίζω πως αυτή η συζήτηση για τους δασμούς παραείναι υπερβολική όπως και οι επιπτώσεις της στη βιομηχανία. Αυτό που είναι σημαντικότερο είναι το ερώτημα: είναι ελκυστικά τα προϊόντα;» διερωτήθηκε ο διευθύνων σύμβουλος της BMW Oliver Zipse.
Ένας υψηλόβαθμος Ευρωπαίος βιομήχανος προσθέτει: «Μπορούμε να καθόμαστε εδώ και να παραπονιόμαστε για τους δασμούς, αλλά δεν μπορώ να κάνω και πολλά για αυτό. Αυτό που θα ήθελα να δω την Ευρώπη να κάνει είναι να στηρίξει τον εαυτό της - να λάβει μέτρα για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας, να επενδύσει σωστά, να κάνει τη δουλειά της».
Άλλοι επιχειρηματίες τονίζουν ότι, ενώ οι δασμοί είναι αναμφίβολα κακό νέο, οι επιχειρήσεις αρχίζουν να αποκτούν κάποια σιγουριά σχετικά με το ύψος τους. «Αυτό που μισούμε περισσότερο από όλα είναι η αβεβαιότητα», λέει ένας δεύτερος βιομήχανος.
Η Manthey υποστηρίζει ότι η απομάκρυνση της Γερμανίας από την παραδοσιακά συντηρητική δημοσιονομική της στάση προς μαζικές δαπάνες για τον εκσυγχρονισμό των υποδομών, καθώς και η σημαντική αύξηση των αμυντικών δαπανών της Ευρώπης, είναι μεγαλύτερη από ό,τι αρχικά πιστευόταν και γίνεται όλο και πιο «εμπροσθοβαρής».
Αυτό έχει κάνει τον αμυντικό τομέα «νικητή» στην Ευρώπη για κάποιο διάστημα, όχι μόνο για τις καθιερωμένες εταιρείες, αλλά και για τις start-ups που εκμεταλλεύονται το τεράστιο κύμα ενδιαφέροντος για επιχειρηματικά κεφάλαια.
Ωστόσο, υπάρχουν και κάποια πιο απρόσμενα θετικά σημεία. Οι μετοχές των μεγαλύτερων τραπεζών της Ευρώπης βρίσκονται στα υψηλότερα επίπεδα από την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση του 2008, καθώς τα υψηλότερα επιτόκια έχουν ενισχύσει τα κέρδη. Οι ευρωπαϊκοί χρηματοπιστωτικοί όμιλοι ξεπέρασαν τις προσδοκίες των αναλυτών με τα αποτελέσματά τους περισσότερο από οποιονδήποτε άλλο τομέα κατά το δεύτερο τρίμηνο.
Τέτοιες κινήσεις βοηθούν όσους πιστεύουν ότι οι δασμοί θα μπορούσαν να επιτρέψουν στις ευρωπαϊκές εταιρείες να κάνουν το ασυνήθιστο και να ξεπεράσουν τους αμερικανούς ανταγωνιστές τους. H Manthey λέει ότι περισσότερες αμερικανικές εταιρείες έχουν ξεπεράσει τις προσδοκίες των αναλυτών στις ΗΠΑ από ό,τι στην Ευρώπη, αλλά ότι τα στοιχήματα ήταν κατά μέσο όρο μεγαλύτερα στην Ευρώπη.
Εξακολουθούν να υπάρχουν πολλά για τα οποία θα πρέπει να ανησυχούν οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις, από τα υψηλά ενεργειακά κόστη μέχρι το αν οι Βρυξέλλες ακούν σοβαρά ανθρώπους όπως ο Μάριο Ντράγκι για τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας. Αλλά η τρέχουσα περίοδος ανακοίνωσης αποτελεσμάτων έχει προσφέρει ένα είδος τονωτικού έναντι των προβλέψεων για καταστροφή στην ήπειρο.