«Η eλληνική kυβέρνηση και το yπουργείο Υποδομών και Μεταφορών αναγνωρίζουν τη σημασία της αεροπορικής συνδεσιμότητας για τον τουρισμό, την οικονομία και την καθημερινότητα. Για τον λόγο αυτό, από τον Ιούνιο του 2025 εφαρμόζεται Ολιστικό Σχέδιο Δράσης για τον εκσυγχρονισμό της εναέριας κυκλοφορίας, σε συνεργασία με τους εμπλεκόμενους ευρωπαϊκούς φορείς (DG MOVE, EASA και EUROCONTROL)».
Αυτό τονίζουν σε άτυπη ενημέρωση πηγές από το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, απαντώντας στην έκκληση της ιρλανδικής low cost αεροπορικής εταιρείας Ryanair προς τον αρμόδιο υπουργό Χρίστο Δήμα «να επιδιορθώσει άμεσα την κακοδιαχειριζόμενη και υποστελεχωμένη υπηρεσία ελέγχου εναέριας κυκλοφορίας (ATC) της Ελλάδας».
Σύμφωνα με τους ίδιους κύκλους, το Σχέδιο Δράσης (Action Plan), που ολοκληρώνεται το 2028, σχεδιάστηκε σε συνεργασία με τους εμπλεκόμενους ευρωπαϊκούς φορείς (DG MOVE, EASA και EUROCONTROL) και περιλαμβάνει 364 επιμέρους δράσεις, οργανωμένες σε 7 βασικούς πυλώνες, πολλοί από τους οποίους αφορούν και ένα εκτεταμένο πρόγραμμα αναβάθμισης των τεχνολογικών συστημάτων:
- Πρώτος πυλώνας: Παρακολούθηση και Συντονισμός του Σχεδίου Δράσης αφορά τον συντονισμό και τη δομημένη παρακολούθηση όλων των δραστηριοτήτων που περιλαμβάνονται στο Σχέδιο Δράσης για τη Συμμόρφωση με το Δίκαιο της ΕΕ στον τομέα της Διαχείρισης Εναέριας Κυκλοφορίας (ATM). Ο βασικός του στόχος είναι να διασφαλίσει ότι η εφαρμογή και υλοποίηση των δράσεων στους επτά πυλώνες πραγματοποιείται έγκαιρα, με συνέπεια και διαφάνεια, με αποτελεσματική διυπηρεσιακή συνεργασία και συνεχή ευθυγράμμιση με τις απαιτήσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
- Δεύτερος πυλώνας: Ανάπτυξη Υπηρεσιών Ζεύξης Δεδομένων (Data Link Services, DLS) αφορά την ανάπτυξη των Υπηρεσιών Ζεύξης Δεδομένων (DLS), με σκοπό να διασφαλιστεί η συμμόρφωση της Ελλάδας με τον Κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 29/2009. Αποτελούν τεχνολογικά συστήματα που περιλαμβάνουν λογισμικό, υλικό (hardware) και διαδικασίες, τα οποία επιτρέπουν την ασφαλή ψηφιακή ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ αεροσκαφών και ελεγκτών εναέριας κυκλοφορίας.
- Τρίτος πυλώνας: Αναβάθμιση του κεντρικού Συστήματος Διαχείρισης Εναέριας Κυκλοφορίας (ΑΤΜ)/DPS Upgrade (TopSky ATC One) αφορά την πλήρη αναδιαμόρφωση και επικαιροποίηση της αρχιτεκτονικής του συστήματος και των προδιαγραφών ενώ το αναβαθμισμένο σύστημα αφορά σε ένα από τα πιο σύγχρονα του κόσμου, το TOP SKY ATC ONE.
- Τέταρτος πυλώνας: Ολοκληρωμένη εφαρμογή Πλοήγησης Bάσει Aπόδοσης (PBN, Performance - Based Navigation) επικεντρώνεται στην εφαρμογή διαδικασιών PBN, σύμφωνα με τον Κανονισμό (ΕΕ) 2018/1048. Στόχος του είναι να εκσυγχρονίσει τον ελληνικό εναέριο χώρο με πιο αποτελεσματικούς και φιλικούς προς το περιβάλλον τρόπους πτήσης, χρησιμοποιώντας σύγχρονες προσεγγίσεις (RNP) και ανασχεδιάζοντας τις περιοχές γύρω από τα αεροδρόμια (TMAs).
- Πέμπτος πυλώνας: Εγκατάσταση νέων ραντάρ με δυνατότητα Mode S και επικαιροποιημένες προδιαγραφές αφορά την ανάπτυξη και ενσωμάτωση συστημάτων SSR Mode S, σύμφωνα με τον Εκτελεστικό Κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1207/2011. Ο πυλώνας αυτός περιλαμβάνει την αναβάθμιση επτά ραντάρ μέσω του έργου «Pallas T1», την προμήθεια οκτώ νέων, την ενσωμάτωση με το δίκτυο ραντάρ και τη σύνδεση με το TopSky DPS για πλήρη λειτουργικότητα.
- Έκτος πυλώνας: Πλήρης εφαρμογή του Κανονισμού CP1 και αφορά την υλοποίηση προκαταρκτικών και συμπληρωματικών δράσεων για τη συμμόρφωση με τον Εκτελεστικό Κανονισμό (ΕΕ) 2021/116 της Επιτροπής που καθορίζει το πρώτο κοινό έργο που στηρίζει την εφαρμογή του Ενιαίου Ευρωπαϊκού Ουρανού, ενός γενικού προγράμματος για τη διαχείριση της εναέριας κυκλοφορίας στην ΕΕ, βάσει του κανονισμού (ΕΚ) 550/2004. Καλύπτει ενημερώσεις συστημάτων, μεταβατικές διαδικασίες και τεχνικά πλαίσια.
- Έβδομος πυλώνας: Μετασχηματισμός της ΥΠΑ επικεντρώνεται στη θεσμική αναδιοργάνωση της ΥΠΑ και στον εκσυγχρονισμό του νομικού πλαισίου για τις υπηρεσίες εναέριας κυκλοφορίας. Αντιμετωπίζει προκλήσεις όπως ο κατακερματισμός της νομοθεσίας, η οργανωτική αποδοτικότητα και η λογοδοσία, ενώ ενισχύει τη συμμόρφωση με το πλαίσιο SES. Η υλοποίηση περιλαμβάνει τη μετατροπή της ΥΠΑ σε ΝΠΔΔ, την ενοποίηση νομοθεσίας, την εισαγωγή διακυβέρνησης βάσει επιδόσεων, την αναδιάρθρωση του οργανωτικού διαγράμματος, τη δημιουργία εξειδικευμένων διευθύνσεων και την υιοθέτηση νέου οικονομικού μοντέλου.
Ενδεικτικά αναφέρονται από τις πηγές του υπουργείου οι άμεσες ενέργειες για τον εκσυγχρονισμό των συστημάτων εναέριας κυκλοφορίας και την αναβάθμιση της βασικής υποδομής, όπως, μεταξύ άλλων:
- Η τοποθέτηση 8 νέων συστημάτων ραντάρ, συνολικού κόστους 53,6 εκατ. ευρώ (Θεσσαλονίκη, Ηράκλειο, Αττάβυρο, Τερματικό Αεροδρομίου Ρόδου, Κέρκυρα, Λήμνο, Κάρπαθο και Ανδραβίδα), με δυνατότητα Mode-S και επικαιροποιημένες προδιαγραφές.
- Το επιπλέον ραντάρ της Ανδραβίδας προστέθηκε στον νέο στρατηγικό σχεδιασμό για να βελτιώσει την κάλυψη στην ευρύτερη περιοχή, καθώς και τις παρεχόμενες υπηρεσίες στα περιφερειακά πολιτικά αεροδρόμια κυρίως της Ζάκυνθου και της Κεφαλονιάς
Παράλληλα, ενισχύεται το προσωπικό με νέους Ελεγκτές Εναέριας Κυκλοφορίας και άλλες κρίσιμες ειδικότητες:
- Ο πρώτος διαγωνισμός ολοκληρώθηκε τον Απρίλιο 2025.
- Το 2026 θα προσληφθούν 72 ελεγκτές, καθώς και 100 υπάλληλοι άλλων ειδικοτήτων.
- Προχωρούν οι διαδικασίες για την πρόσληψη 43 ειδικών ATSEP και 28 AFISO για τα περιφερειακά αεροδρόμια.
«Το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών προχωρά με δομημένο, πολυεπίπεδο σχεδιασμό που λειτουργεί ως οδικός χάρτης εκσυγχρονισμού του αεροπορικού τομέα και αναβάθμισης των υπηρεσιών προς επιβάτες και αεροπορικές εταιρείες», τονίζουν οι πηγές του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών.