Τον κίνδυνο του ναυαγίου ενός έργου που χρηματοδοτεί με το μεγαλύτερο ποσό που έχει ποτέ δώσει κοινοτικό ταμείο για ηλεκτρική διασύνδεση δείχνει να συνειδητοποιεί η Κομισιόν, που έπειτα από καθυστέρηση πολλών μηνών αποφασίζει να παρέμβει σε ανώτατο επίπεδο.
Την επόμενη εβδομάδα, πρόκειται σύμφωνα με τις πληροφορίες του euro2day.gr να διεξαχθεί τηλεδιάσκεψη ανάμεσα στους υπουργούς Ενέργειας Ελλάδας και Κύπρου, Σταύρου Παπασταύρου και Γιώργου Παπαναστασίου με τον επίτροπο Ενέργειας Νταν Γιόργκενσεν, σε μια προσπάθεια να σωθεί έστω και στο παρά πέντε ο GSI από την οριστική ματαίωση.
Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, η σύσκεψη των δύο υπουργών με εκπρόσωπο της Κομισιόν είχε οριστεί αρχικά για σήμερα, ωστόσο την τελευταία στιγμή, ζήτησε να παρευρεθεί και ο επίτροπος Ενέργειας Γιόργκενσεν, οπότε και αναβλήθηκε για την ερχόμενη εβδομάδα.
Σημειωτέον ότι σήμερα θα βρεθεί στην Αθήνα ο κ. Παπαναστασίου για να συμμετάσχει στο Επιχειρηματικό - Επενδυτικό Φόρουμ Κύπρου -Ελλάδας, που γίνεται υπό την αιγίδα της Πρώτης Κυρίας της Κυπριακής Δημοκρατίας Φιλίππα Καρσερά-Χριστοδουλίδη, και αναμένεται να συναντηθεί με τον Έλληνα ομόλογο του.
Το γεγονός ότι ο επίτροπος Ενέργειας αποφασίζει να μπει ενεργά στο παιχνίδι του καλωδίου -είναι η πρώτη φορά από τότε που ξεκίνησε το σίριαλ όπου θα συμμετάσχει σε τηλεδιάσκεψη για το θέμα και μάλιστα με τους δύο υπουργούς- δείχνει ότι αυξάνεται η ανησυχία της Κομισιόν, και μαζί και το επίπεδο παρέμβασης των Βρυξελλών.
Τα πράγματα άλλωστε έχουν «χοντρύνει», το έργο οδηγείται ολοταχώς προς τις ελληνικές και κυπριακές καλένδες και η κοινοτική χορηγία των 657 εκατ. ευρώ που έχει δώσει το Connecting Europe Facility κινδυνεύει, όπως και το ίδιο το γόητρο της Κομισιόν, η πρόεδρος της οποίας μάλιστα Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν είχε συμπεριλάβει πρόσφατα τον GSI ως ένα από τα οκτώ πιο κρίσιμα έργα διασυνδέσεων σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Το επόμενο άρα επεισόδιο θα παιχτεί σε ανώτερο αυτή τη φορά επίπεδο, γεγονός για το οποίο είχε προϊδεάσει τους εμπλεκόμενους (ΡΑΑΕΥ, ΡΑΕΚ, ΑΔΜΗΕ), ο εκπρόσωπος της Κομισιόν στην τελευταία άκαρπη τεχνική σύσκεψη του Σεπτεμβρίου.
Το επόμενο επεισόδιο και τα προαπαιτούμενα
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, κατά τη σύσκεψη της επόμενης εβδομάδας, η ελληνική πλευρά θα θέσει ως προαπαιτούμενο για τη συνέχιση του έργου την άρση όλων των οικονομικοτεχνικών εκκρεμοτήτων από πλευράς Κύπρου, και όχι μόνο την αποδέσμευση των 25 εκατ. ευρώ της πρώτης δόσης για το 2025.
Τόσο δηλαδή την αναγνώριση από την κυπριακή πλευρά του συνόλου των 251 εκατ. ευρώ που αποτελούν τις βεβαιωμένες έως σήμερα επενδυτικές δαπάνες του ΑΔΜΗΕ, εκ των οποίων η ΡΑΕΚ έχει αναγνωρίσει μόνο τα 82 εκατ. (εξ ου και η ένσταση που υπέβαλε ο Διαχειριστής, πυροδοτώντας την «έκρηξη» του Προέδρου Χριστοδουλίδη), όσο και όλα τα μικρά και μεγαλύτερα θέματα που προκαλούν τριβές και ενισχύουν την καχυποψία ανάμεσα στα δύο μέρη.
Από τη μεταβίβαση στον ΑΔΜΗΕ των αδειών ιδιοκτήτη και διαχειριστή του GSI, που δύο χρόνια μετά την απόκτηση των περιουσιακών στοιχείων από τον προηγούμενο operator (Euroasia Intercconector) βρίσκονται ακόμη στα χέρια του τελευταίου, έως την αναγνώριση του κόστους για τις λεγόμενες σταλίες, δηλαδή των ποσών (κοντά στα 19 εκατ.) που έχει πληρώσει ο ΑΔΜΗΕ σε ερευνητικά σκάφη για την περίοδο που παρέμειναν αδρανή, παρά τον αρχικό προγραμματισμό.
Στην πράξη, η ελληνική πλευρά δείχνει διατεθειμένη να βάλει στο τραπέζι, παρουσία του επιτρόπου, όλες τις μέχρι σήμερα εκκρεμότητες, χωρίς φυσικά τίποτα να διαβεβαιώνει ότι θα καταφέρει να φέρει αποτέλεσμα, καθώς εδώ ακόμη δεν έχουν εκταμιευθεί τα 25 εκατ. της πρώτης δόσης του 2025, που κρατά δεσμευμένα ο κύπριος υπ. Οικονομικών Μάκης Κεραυνός.
Ο κύπριος υπουργός επανήλθε χθες με δηλώσεις του στο έργο, λέγοντας ότι «το σχόλιο που μπορώ να κάνω είναι ότι πολύ πρόσφατα, στο ανώτατο επίπεδο, τόσο ο Πρωθυπουργός της Ελλάδας όσο και ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας έχουν τοποθετηθεί πάνω στο θέμα που λέγεται GSI. Δεν έχω κάτι άλλο να προσθέσω».
Το τι θα αλλάξει με τη παρέμβαση Γιόργκενσεν μένει προφανώς να φανεί, πάντως η αλήθεια είναι ότι η Κομισιόν, μετά από πολύμηνη απουσία, δείχνει από τον Ιούλιο και μετά να έχει αναλάβει πιο ενεργό ρόλο. «Προσδοκούμε όλες οι πλευρές να δεσμευτούν για την ταχύτερη δυνατή υλοποίηση του έργου. Κατά βάση, οποιαδήποτε περαιτέρω καθυστέρηση είναι προς ζημία των ίδιων των εμπλεκόμενων μερών», ανέφερε χθες εκπρόσωπός της, ερωτηθείς από το ΚΥΠΕ.
Στη βεντάλια των εκκρεμοτήτων που ενισχύουν την καχυποψία μεταξύ των δύο πλευρών είχε αναφερθεί πρόσφατα ο υπ. Περιβάλλοντος και Ενέργειας Στ. Παπασταύρου, που μιλώντας προ ημερών στο Mega είχε φέρει ως παράδειγμα την άδεια του ιδιοκτησιακού καθεστώτος του έργου που ακόμη δεν έχει μεταβιβαστεί στον ΑΔΜΗΕ, ενώ αναφερόμενος στον κύπριο υπ. Οικονομικών, είχε θυμίσει ότι αμφισβητεί τη βιωσιμότητα του έργου, επικαλούμενος δύο μελέτες που δεν έχει κοινοποιήσει ούτε στον ίδιο τον υπουργό Ενέργειας της Κύπρου.