Ως σήμα ότι πλησιάζει η αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου για τον ΑΔΜΗΕ ερμηνεύεται η προχθεσινή επαναπροκήρυξη του μεγάλου διαγωνισμού για τη διασύνδεση Κόρινθος - Κως, ενός καλωδιακού συστήματος μήκους 1.290 χλμ. και μπάτζετ 1,35 δισ., μέσω του οποίου θα ενσωματωθούν στο ηπειρωτικό σύστημα τα Δωδεκάνησα.
Σε μια συγκυρία που η κυβέρνηση φαίνεται ότι έχει πάρει τις αποφάσεις για την είσοδο νέου ξένου επενδυτή στον ΑΔΜΗΕ και από το νέο έτος αναμένονται οι ανακοινώσεις για το μοντέλο, η κίνηση του τελευταίου, όχι μόνο να επαναπροκηρύξει τον διαγωνισμό που είχε καταστεί άγονος τον Σεπτέμβριο αλλά και να ξεκινήσει συζητήσεις με τράπεζες δείχνει ότι η ώρα των αποφάσεων πλησιάζει.
Της προχθεσινής επαναπροκήρυξης είχε προφανώς προηγηθεί το πράσινο φως από τους βασικούς του μετόχους, το Δημόσιο που έχει το 51%, αλλά και τους Κινέζους της State Grid (24%), που γνωρίζουν ότι χωρίς ΑΜΚ δεν μπορεί να προχωρήσει η μεγάλη διασύνδεση για τα Δωδεκάνησα.
Στο ερώτημα ποιο μοντέλο θα επιλεγεί, αν θα γίνει delisting της holding (ΑΔΜΗΕ Συμμετοχών) και εισαγωγή της ΑΔΜΗΕ στο Χρηματιστήριο ή μια φόρμουλα «τύπου ΔEΗ», με το Δημόσιο να διατηρεί την καταστατική μειοψηφία του 34%, εκχωρώντας το υπόλοιπο 17% σε ιδιώτη, παρότι το τελευταίο έδειχνε μέχρι πρότινος ένα αρκετά πιθανό σενάριο, το τελικό σχήμα μένει να αποσαφηνιστεί.
Το σίγουρο είναι ότι οι Κινέζοι, όπως δείχνει και η σύμφωνη γνώμη που έδωσαν για την επαναπροκήρυξη του διαγωνισμού Κόρινθος - Κως, δεν είναι διατεθειμένοι να επιλέξουν τον δρόμο της σύγκρουσης.
Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, δεν προτίθενται να αυξήσουν το ποσοστό τους, διευκολύνοντας κατ' αυτό τον τρόπο τους κυβερνητικούς σχεδιασμούς για είσοδο νέου επενδυτή, όπως π.χ. η BlackRock που εμφανίζεται ως ο δυτικός μνηστήρας που θα «κούμπωνε» και γεωπολιτικά στην παρούσα συγκυρία.
Τα μεγάλα μπάτζετ και οι επιπτώσεις
Σημειωτέον ότι ο νέος αυτός διαγωνισμός έχει μπάτζετ διπλάσιο των 630 εκατ. ευρώ του προηγούμενου, τα χαμηλά επίπεδα του οποίου λέγεται ότι ήταν και η αιτία για την οποία κατέστη άγονος, καθώς από το 2023, όταν και συμπεριελήφθη στο δεκαετές του πρόγραμμα, η ζήτηση διεθνώς για καλώδια έχει εκτιναχθεί, και μαζί της και οι τιμές στη συγκεκριμένη αγορά.
Στο ερώτημα τι ανάγκες καλείται να καλύψει η επικείμενη ΑΜΚ, η απάντηση των αρμοδίων είναι ότι για να φέρει σε πέρας ο ΑΔΜΗΕ τις τρεις μεγάλες διασυνδέσεις, των Δωδεκανήσων, του Βόρειου Αιγαίου και τη δεύτερη με την Ιταλία, η «άσκηση» δείχνει ότι χρειάζεται επιπλέον 1 δισ. ευρώ. Και αυτό στο σενάριο που θα έχει εξασφαλίσει τα απαραίτητα κονδύλια από τα ευρωπαϊκά ταμεία.
Τις επιπτώσεις πάντως από την έλλειψη κεφαλαίων στα μεγάλα έργα διασυνδέσεων βιώνει ήδη ο διαχειριστής, με χαρακτηριστικό παράδειγμα τον μεγάλο διαγωνισμό των 1,7 δισ. ευρώ για τα καλωδιακά έργα των διασυνδέσεων Δωδεκανήσων και ΒΑ Αιγαίου, που παρότι η αξιολόγηση για τις δύο προσφορές, από την ελληνική Fulgor και την ιταλική Prysmian Powerlink, έχει περατωθεί εδώ και μήνες, εντούτοις η υπογραφή συμβάσεων ακόμη εκκρεμεί.
Το θέμα του GSI στη συνάντηση Νετανιάχου - Τραμπ
Σε ένα άλλο στο μεταξύ μέτωπο, αυτό για τον GSI, νέα δεδομένα φαίνεται να δημιουργούν τα όσα φέρεται να μετέφερε ο Μπ. Νετανιάχου στον Κύπριο πρόεδρο Χριστοδουλίδη ότι προτίθεται να θέσει το θέμα των καλωδίου στον πρόεδρο Τραμπ κατά την επικείμενη επίσκεψή του στον Λευκό Οίκο στις 29 Δεκεμβρίου.
Είναι η πρώτη φορά που ο Ισραηλινός πρωθυπουργός προαναγγέλλει ότι θα συζητήσει με τον Αμερικανό πρόεδρο το ζήτημα της διασύνδεσης Ελλάδας - Κύπρου - Ισραήλ, πάντα στο πλαίσιο του μεγαλύτερου σχεδίου Ινδίας - Μ. Ανατολής - Ευρώπης.
Σύμφωνα με όσα μετέδωσε το ΚΥΠΕ για το τετ α τετ της Δευτέρας μεταξύ Νετανιάχου - Χριστοδουλίδη που προηγήθηκε της τριμερούς συνάντησης κορυφής Ελλάδας - Κύπρου - Ισραήλ στην Ιερουσαλήμ, υπήρξε εκτεταμένη συζήτηση των δύο ηγετών για το GSI, με τις ίδιες πηγές να μην αποκλείουν να ξεκινήσει το έργο από το τμήμα Κύπρος-Ισραήλ, το οποίο είναι μικρότερης έκτασης, πιο οικονομικό και φυσικά πιο βατό από γεωπολιτικής σκοπιάς...
Στο πλαίσιο αυτό, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός λέγεται ότι θα συζητήσει το θέμα με τον πρόεδρο Τραμπ, καθώς και τη διασύνδεση αυτού του έργου με τον Οικονομικό Διάδρομο IMEC, στην κατεύθυνση μάλιστα της δημιουργίας ενός δικτύου «Κύπρος-Ισραήλ-Ιορδανία- Σαουδική Αραβία-Ινδία». Σύμφωνα πάντα με κυπριακές πηγές, ο πρόεδρος Χριστοδουλίδης εισηγήθηκε και την ένταξη του Λιβάνου στο δίκτυο, με το οποίο η Κύπρος υπέγραψε πρόσφατα συμφωνία για την οριοθέτηση της μεταξύ τους ΑΟΖ, προκαλώντας την ενόχληση της Αγκυρας.
Δίχως να σημαίνει ότι τα παραπάνω θα φρενάρουν τις απειλές της Τουρκίας ή θα επιλύσουν τα προβλήματα του καλωδίου, για το οποίο άλλωστε δεν έχουν ακόμη καταφέρει να συμφωνήσουν Αθήνα και Λευκωσία, δηλαδή οι δύο εταίροι, όπως δείχνει ο νέος γύρος αντικρουόμενων δηλώσεων στην Κύπρο, εντούτοις έχουν τη σημασία τους στον βαθμό που καταφέρνουν και συντηρούν το θέμα του GSI στη δημόσια συζήτηση.
Ένα θέμα για το οποίο μπορεί η απόφαση για «επικαιροποίηση των οικονομικοτεχνικών του παραμέτρων» να έβαλε το πρόβλημα κάτω από το χαλί, ωστόσο αργά ή γρήγορα οι οικονομικές του εκκρεμότητες θα ξαναβγούν στην επιφάνεια, όπως προειδοποιεί όλο και πιο συχνά τελευταίως ο πρόεδρος του ΔΗΚΟ, Νικόλας Παπαδόπουλος, βασικός υποστηρικτής της κυβέρνησης Χριστοδουλίδη.
Ακόμη και αν το έργο τελικά δεν προχωρήσει, η διακρατική συμφωνία του 2017 (CBCA) για τον διαμοιρασμό του κόστους (37% αναλογεί στην ελληνική πλευρά και 63% στην κυπριακή), παραμένει σε ισχύ και το σενάριο η Λευκωσία να κληθεί να καταβάλει πολύ περισσότερα από την πρώτη δόση των 25 εκατ. ευρώ, είναι υπαρκτό.
Σύμφωνα με μια ανάγνωση, η ανησυχία αυτή εξηγεί και την προ ημερών δέσμευση ότι είναι θέμα χρόνου να καταβληθεί η πρώτη δόση προς τον ΑΔΜΗΕ, στην οποία προέβη ο νέος υπ. Ενέργειας Μιχάλης Δαμιανού, ο οποίος στο περιθώριο της προχθεσινής τριμερούς στα Ιεροσόλυμα είχε και την πρώτη του συνάντηση με τον Ισραηλινό ομόλογό του Ελι Κοέν.