Αυξημένος κατά 57% θα είναι ο αριθμός των φορολογικών ελέγχων στις επιστροφές ΦΠΑ που θα πραγματοποιήσει το επόμενο διάστημα η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ), σύμφωνα με το επικαιροποιημένο επιχειρησιακό σχέδιο της Αρχής.
Στοχεύοντας στις περιπτώσεις παράνομων επιστροφών, με εντολή του διοικητή της ΑΑΔΕ Γιώργου Πιτσιλή, ο αριθμός των ελέγχων αυξάνεται σε 6.600, από 4.200 που είχαν αρχικά προβλεφθεί, προκειμένου να εντοπισθούν εν τη γενέσει τους υποθέσεις απάτης με το ΦΠΑ.
Η επιλογή των υποθέσεων γίνεται βάσει ανάλυσης κινδύνου, με έμφαση σε αιτήματα υψηλών ποσών ή σε φορολογούμενους με ασυνήθιστη συμπεριφορά.
Οι έλεγχοι θα επικεντρωθούν σε:
- Επιχειρήσεις και επαγγελματίες που πρέπει να λάβουν μεγάλες επιστροφές σε σχέση με τον τζίρο τους.
- Περιπτώσεις με ασυνήθιστες αποκλίσεις ανάμεσα στα δηλωθέντα στοιχεία και τα αιτούμενα ποσά.
- Φορολογούμενους με υπότροπο φορολογικό παρελθόν ή που δείχνουν «ύποπτη» συμπεριφορά.
- Νεοσύστατες και εποχικές επιχειρήσεις που έχουν αιτήματα πολύ υψηλά για το ύψος των στοιχείων τους.
Παράλληλα, η ΑΑΔΕ προχωρά σε εκτεταμένες διασταυρώσεις στοιχείων, αξιοποιώντας το αρχείο των περιοδικών δηλώσεων ΦΠΑ.
Στο «μικροσκόπιο» τίθενται φορολογούμενοι που υπέβαλαν μηδενικές δηλώσεις κατά το 2024, ενώ από τα διαθέσιμα δεδομένα προκύπτει ότι είχαν πραγματική οικονομική δραστηριότητα. Αντίστοιχοι έλεγχοι δρομολογούνται και για το φορολογικό έτος 2023, με τη χρήση των πληροφοριών που είναι καταχωρημένες στην ψηφιακή πλατφόρμα myDATA.
Ωστόσο, δε θα λείψουν και οι μερικοί έλεγχοι, οι οποίοι βασίζονται σε διασταυρώσεις δεδομένων από POS, ηλεκτρονικά βιβλία, ενδοκοινοτικές συναλλαγές και άλλες πηγές. Για το 2025 προβλέπεται η διενέργεια 8.318 τέτοιων ελέγχων, που αφορούν μία ή περισσότερες φορολογικές περιόδους, ενισχύοντας τη στοχευμένη εποπτεία της αγοράς.
Στο πλαίσιο του ψηφιακού μετασχηματισμού της φορολογικής διοίκησης, κομβική αλλαγή αποτελεί και το νέο μοντέλο υποβολής δηλώσεων ΦΠΑ. Αν και σήμερα οι δηλώσεις προσυμπληρώνονται με βάση τα δεδομένα του myDATA, απαιτείται η τελική υποβολή από τον φορολογούμενο. Στο επόμενο στάδιο, η ΑΑΔΕ θα προχωρά σε αυτόματη συμπλήρωση και υποβολή της δήλωσης, εφόσον δεν υπάρξει παρέμβαση από τον υπόχρεο, περιορίζοντας δραστικά τις δυνατότητες μεταγενέστερων διορθώσεων.
Χάθηκαν 73,5 δισ. ευρώ
Αποκαλυπτικά για τις απώλειες ΦΠΑ στην Ελλάδα είναι τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής τα οποία δημοσιοποιήθηκαν την περασμένη εβδομάδα.
Μπορεί το κενό στην είσπραξη ΦΠΑ να περιορίστηκε (βάσει εκτιμήσεων) από το 29% το 2017 στο 11,4% το 2023, σημειώνοντας τη μεγαλύτερη μείωση μεταξύ των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όμως η χώρα μας ήδη μετράει απώλειες 73,5 δισ. ευρώ (περίπου το 30% του ΑΕΠ ) την τελευταία 15ετία.
Το 2023 υπολογίζεται ότι «χάθηκαν» 2,532 δισ. ευρώ, ενώ για το 2024 εκτιμάται ότι οι απώλειες περιορίστηκαν στα 2,116 δισ. ευρώ, ποσό αντίστοιχο με τις ετήσιες εισπράξεις από τον ΕΝΦΙΑ.
Σύμφωνα με την τελευταία Έκθεση της Κομισιόν, οι μεγαλύτερες απώλειες του κράτους από το χαμένο ΦΠΑ, καταγράφηκαν το 2011 (9,1 δισ. ευρώ).
Από τα στοιχεία προτείνει πάντως ότι η ΑΑΔΕ με τις νέες ψηφιακές δυνατότητες που διαθέτει στο ελεγκτικό πεδίο, περιορίζει σταθερά τη ζημιά του κράτους χρόνο με το χρόνο. Η κατάσταση μάλιστα δείχνει ταχέως βελτιούμενη, καθώς οι απώλειες περιορίστηκαν κάτω από τα 5 δισ. ευρώ μετά το 2018 ( 2019: 4,872 δισ. ευρώ, 2020: 3,533 δισ. ευρώ, 2021: 2,969 δισ. ευρώ, 2022: 2,644 δισ. ευρώ, 2023: 2,532 δισ. ευρώ, 2024: 2,116 δισ. ευρώ).