Από το εισαγωγικό, ακόμα, άρθρο της παρούσας ενότητας της αρθρογραφίας μας προέκυπτε η διαπίστωση πως ο πρόσφατος εργασιακός νόμος (5239/2025) αποτελεί μια από τις πιο σημαντικές παρεμβάσεις στη σύγχρονη εργατική νομοθεσία.
Στόχος του είναι, προφανώς, η ρύθμιση σημαντικών εργασιακών ζητημάτων˙ η διαμόρφωση, επίσης, ενός νέου θεσμικού πλαισίου λειτουργίας των επιχειρήσεων και των εργασιακών τους σχέσεων, με βασικό εργαλείο την ψηφιακή τεχνολογία˙ αυτονοήτως και η μείωση της γραφειοκρατίας.
Η ενημέρωση εργαζομένων μέσω ψηφιακών μέσων
H υποχρέωση ενημέρωσης που βαρύνει τον εργοδότη είναι δυνατόν, πλέον, να εκπληρωθεί με ειδοποίηση του εργαζομένου, μέσω της ηλεκτρονικής εφαρμογής «MyErgani», με τη γνωστοποίηση των εγγράφων Ψηφιακής Αναγγελίας Έναρξης Εργασίας και Ψηφιακής Δήλωσης Μεταβολής Στοιχείων Εργασιακής Σχέσης.
Με τη νέα ρύθμιση, οι ουσιώδεις όροι εργασίας (ενδ.: οι πληροφορίες που αφορούν τον μισθό, το ωράριο, τη θέση απασχόλησης, τις άδειες) και τυχόν μεταβολή αυτών γνωστοποιούνται άμεσα στον εργαζόμενο. Ο τελευταίος αποκτά μόνιμη και εύκολη πρόσβαση στις σχετικές πληροφορίες. Οι εργοδότες απαλλάσσονται από το βάρος διαχείρισης φυσικών φακέλων και εγγράφων. Η σχέση εργοδότη-εργαζομένου καθίσταται περισσότερο διαφανής.
Κατάργηση της έντυπης τήρησης βιβλίων και εγγράφων
Δεν συνιστά, πλέον, αιτία επιβολής προστίμου:
(α) η μη ανάρτηση πίνακα προσωπικού και προγράμματος ωρών εργασίας εφόσον είναι προσβάσιμα στο Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ,
(β) η μη επίδειξη βιβλίου αδειών, το οποίο καταργείται,
(γ) η μη επίδειξη εντύπου ουσιωδών όρων ατομικών συμβάσεων εργασίας του προσωπικού αφού (όπως, ήδη, αναφέρθηκε) μπορούν πλέον να γνωστοποιηθούν στον εργαζόμενο και σε ηλεκτρονική μορφή καθώς και
(δ) η μη επίδειξη εκκαθαριστικών σημειωμάτων των αποδοχών του προσωπικού για το τελευταίο τουλάχιστον τρίμηνο, καθώς η καταβολή των μισθών γίνεται υποχρεωτικά με τραπεζική κατάθεση και τα σχετικά στοιχεία είναι ευχερώς διαθέσιμα εφόσον ζητηθούν.
Ψηφιακή καταχώριση στο «ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ»
Με τον νέο νόμο καταργείται ακόμη μία περιττή υποχρέωση του εργοδότη: αυτή της ανάρτησης στο Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ της ατομικής σύμβασης εργασίας και των τροποποιήσεών της.
Επιπρόσθετα: O εργαζόμενος αποκτά πρόσβαση σε κάθε δήλωση του εργοδότη μέσω του συστήματος «MyErgani», το οποίο είναι προσβάσιμο είτε στην αντίστοιχη ιστοσελίδα, είτε μέσω ψηφιακής εφαρμογής (με άμεση ενημέρωση), την οποία ο εργαζόμενος έχει τη δυνατότητα να εγκαταστήσει στο κινητό του τηλέφωνο.
Δημιουργία νέας ψηφιακής εφαρμογής
Με τον νέο νόμο δημιουργείται νέα ηλεκτρονική εφαρμογή για τις επιχειρήσεις με την ονομασία «Ergani». Μέσω της εφαρμογής αυτής και με την χρήση των κωδικών πρόσβασης του Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ, ο εργοδότης έχει τη δυνατότητα να αναρτά έγγραφα και να υποβάλει δηλώσεις και σχετικές τροποποιήσεις που υποβάλλονται στο Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ, εξυπηρετώντας άμεσα τις ανάγκες της επιχείρησής του, όποτε αυτές εμφανιστούν.
Ηλεκτρονική αναγγελία έναρξης εργασίας
Ίσως η μεγαλύτερης σπουδαιότητας, από άποψη μείωσης του γραφειοκρατικού βάρους, διάταξη είναι εκείνη με βάση την οποία:
(α) καταργείται οριστικά η υποχρέωση ανάρτησης βασικών όρων εργασίας, επί των οποίων τους -πολυάριθμους- προβληματισμούς μας είχαμε εκθέσει σε παλαιότερη αρθρογραφία μας και
(β) διατηρείται η υποχρέωση ανάρτησης της Ψηφιακής Αναγγελίας Έναρξης Εργασίας (που γίνεται ποικιλότροπα αποδεκτή από τον εργαζόμενο καλύπτοντας την υποχρέωση πληροφόρησής του) και της Ψηφιακής Δήλωσης Μεταβολής Στοιχείων Εργασιακής Σχέσης.
Προσλήψεις λόγω έκτακτων αναγκών
Με σχετική διάταξη του πρόσφατου νόμου ολοκληρώνεται, στην παρούσα φάση, ο κύκλος των προσπαθειών για απλοποίηση των διαδικασιών αναγγελίας και εκσυγχρονισμού του θεσμικού πλαισίου που διέπει τις εργασιακές σχέσεις. Δίνεται, πλέον, η δυνατότητα κάλυψης επειγουσών αναγκών των επιχειρήσεων σε εργατικό δυναμικό. Προσφέρεται στον εργοδότη η ευχέρεια σύναψης συμβάσεων ορισμένου χρόνου έως δύο (2) ημερών την εβδομάδα μέσω ειδικής ηλεκτρονικής εφαρμογής «Ταχείας Πρόσληψης».
Διευκολύνεται, έτσι, η απασχόληση προσωπικού χωρίς καθυστέρηση οφειλόμενη σε υποχρέωση τήρησης τυπικών διαδικασιών. Οι επιχειρήσεις αποκτούν εργαλεία ώστε να ανταποκρίνονται σε απρόβλεπτες ανάγκες, χωρίς να απομειώνεται το επίπεδο προστασίας των εργαζομένων.
Από τη γραφειοκρατία στην νέα ψηφιακή εποχή
Το σύνολο των παραπάνω μεταρρυθμίσεων είναι δεδομένο πως συμβάλλει στην εξοικονόμηση (και απελευθέρωση) χρόνου και πόρων για τις επιχειρήσεις, στην ενίσχυση της διαφάνειας της σχέσης εργοδότη-εργαζομένου, στην πρόληψη της αδήλωτης εργασίας και στην απλοποίηση της διαδικασίας ελέγχου.
Είναι εμφανής η προσπάθεια μείωσης της γραφειοκρατίας και του διοικητικού βάρους των επιχειρήσεων, καθώς και της ουσιώδους αξιοποίησης ψηφιακών εργαλείων που εισάγονται με τον νέο εργασιακό νόμο. Ελπίζουμε πως ο τελευταίος δεν αποτελεί απλώς μια τεχνική μεταρρύθμιση. Η απλοποίηση των εργασιακών σχέσεων και η ενσωμάτωση σε αυτές της τεχνολογίας και των δυνατοτήτων που προσφέρει αφήνουν χώρο και χρόνο εκμετάλλευσης της δημιουργικότητας — στοιχείο απαραίτητο για μια αγορά εργασίας που εξελίσσεται και δεν παγιδεύεται σε γραφειοκρατικές αγκυλώσεις.
Ο δρόμος προς την επόμενη μέρα της επιχειρηματικότητας περνά, το δίχως άλλο, (και) από την ψηφιοποίηση διαδικασιών-φυσικά και όσον αφορά τις εργασιακές σχέσεις. Ουδείς (εχέφρων) θα ήταν δυνατό να έχει διαφορετική προσέγγιση.
Μοιάζει, εντούτοις, οξύμωρο να καταφέρνουμε σημαντικά βήματα προς τα εμπρός όσον αφορά την πάταξη της γραφειοκρατίας και να «στρέφουμε την κεφαλή» όσον αφορά άλλα (εξαιρετικά σημαντικά θέματα) που απασχολούν την επιχειρηματικότητα. Ενδεικτικά, το θέμα της ανάκλησης εργαζομένων κρίσιμης ειδικότητας στο οποίο αναφερθήκαμε προγενέστερη αρθρογραφία μας.
Ας μείνουμε, όμως, στις θετικές ρυθμίσεις (όπως η μερική και εκ περιτροπής απασχόληση) στις οποίες θα επικεντρωθεί και η επόμενη αρθρογραφία μας.
*O κ. Σταύρος Κουμεντάκης είναι Managing Partner στην Koumentakis and Associates Law Firm