Φίλτατοι, καλή σας ημέρα!
Η Τράπεζα της Ελλάδος διένειμε χθες δελτίο Τύπου με το οποίο αναπαρήγαγε συνέντευξη του διοικητή της, Γιάννη Στουρνάρα, στην ιταλική εφημερίδα «Corriere della Sera», στο οποίο ο κ. Στουρνάρας εμφανιζόταν να προειδοποιεί, το 2015, τον τότε πρωθυπουργό Α. Τσίπρα, σχετικά με το τίμημα που θα στοίχιζε στη χώρα η εξάμηνη διαπραγμάτευση με την τρόικα. Κατά το αρχικό δελτίο Τύπου, το ποσό αυτό ανερχόταν σε 100 εκατ. ευρώ. Λίγο αργότερα, ευλόγως, υπήρξε διορθωτικό δελτίο Τύπου εκ μέρους της ΤτΕ, με το ορθό ποσό να ανέρχεται σε 100 δισ. ευρώ.
Οφθαλμοφανής παραδρομή, ίσως πείτε, η οποία διορθώθηκε ευθύς μόλις έγινε αντιληπτή και θα συμφωνήσω απόλυτα μαζί σας. Ούτως ή άλλως, επρόκειτο για γνωστά και συζητημένα πράγματα. Παρά ταύτα, έδωσε λαβή σε επιθετικά σχόλια, σε μία ούτως ή άλλως αμφιλεγόμενη υπόθεση, με έντονο πολιτικό χαρακτήρα. Έδωσε, με άλλα λόγια, έδαφος στην αμφισβήτηση.
Όταν, δε, αυτή η αμφισβήτηση αφορά τα θεμελιώδη, την έννοια της αξιοπιστίας, τόσο εκείνου που έχει την ευθύνη της αποτύπωσης και της «μεταφοράς», δηλαδή της Τραπέζης της Ελλάδος, όσο και των ειδησεογραφικών μέσων που αναπαρήγαγαν το προϊόν αυτής της μεταφοράς, τότε τα πράγματα σοβαρεύουν.
Λάθη, ευλόγως, γίνονται και θα γίνονται. Συνιστούν ανθρώπινο γνώρισμα. Πέραν όμως της επιμέλειας για την αποφυγή τους, το μείζον αφορά την ταχύτητα της αναγνώρισης και της διόρθωσής τους, που, τουλάχιστον στην περίπτωση της ΤτE, υπήρξε ταχύτατη και ξεκάθαρη.
Στο άλλο άκρο της Ευρώπης, στο πάλαι ποτέ σημείο αναφοράς της παγκόσμιας δημοσιογραφικής κοινότητας, ως ακρογωνιαίου λίθου της έγκυρης ενημέρωσης, στο βρετανικό BBC, κατά τα φαινόμενα, δεν υπήρξαν αντίστοιχα αντανακλαστικά.
Η διπλή παραίτηση
Για την ακρίβεια, σημειώθηκε αφού είχε εκδοθεί υπόμνημα σχετικά με την παραποίηση των δηλώσεων Τραμπ, εκ μέρους μέλους της επιτροπής προτύπων συντακτικής δεοντολογίας του βρετανικού ειδησεογραφικού οργανισμού και αφού η βρετανική εφημερίδα The Daily Telegraph είχε δημοσιεύσει λεπτομέρειες αυτού του εσωτερικού υπομνήματος, το οποίο καταδείκνυε το ατόπημα.
Με άλλα λόγια, αφού είχε επιβεβαιωθεί ότι η ηγεσία του BBC γνώριζε την υπόθεση, δίχως όμως να έχει αναλάβει είτε την ευθύνη είτε να προχωρά σε επανόρθωση.
Ο κυνικός ή ακόμη και ο στωικός παρατηρητής, ίσως αναρωτηθεί σχετικά με την αξία όλων αυτών, σε μία εποχή περιρρέουσας αμφισβήτησης. Αυτή είναι, προφανώς, στην κρίση του καθενός. Κατά το κυρίαρχο αφήγημα, ωστόσο, έγκειται στον ρόλο που διαδραματίζει η έγκυρη ενημέρωση στη στήριξη του δημοκρατικού πολιτεύματος και των θεσμών επί των οποίων αυτό εδράζεται.
Ο πόλεμος στην Ουκρανία, οι εχθροπραξίες στη Λωρίδα της Γάζας, συνιστούν αν όχι τα πλέον χαρακτηριστικά, τουλάχιστον τα πλέον πρόσφατα σημεία αναφοράς ως προς την ανάγκη έγκυρης ενημέρωσης, υπό το φως της καθυπόταξης αυτής της εγκυρότητας, στις προπαγανδιστικές σκοπιμότητες της κάθε πλευράς. Απότοκο και αυτό της ακρότητας των εμπόλεμων καταστάσεων.
Ζούμε, όμως, σε εποχές στις οποίες η εμπιστοσύνη των πολιτών προς τις παραδοσιακές πηγές ενημέρωσής τους στέκει τραυματισμένη, όπως επίσης ζούμε σε εποχές, όπου στις απέραντες ψηφιακές λεωφόρους του διαδικτύου ανθούν τα fake news και η παραπληροφόρηση.
Δεν κομίζω γλαύκα. Όμως, αντίστοιχα, δεν μπορώ να αγνοήσω και το μήνυμα που φέρουν οι παραιτήσεις στο BBC, τόσο για τον κάθε πολίτη όσο και για όσους ασκούν τη δημοσιογραφία. Ένα μήνυμα τόσο θεμελιώδες για τη δημοκρατία όσο και η αξία της έγκυρης ενημέρωσης. Εάν αυτή χαθεί, αναπόδραστα, κλονίζεται το έδαφος επί του οποίου όλα εδράζονται.