Στο μυαλό του Ελον Μασκ: Η άγνοια κινδύνου και το πάθος για καινοτομία

Ο Έλον Μασκ ισχυρίζεται ότι θέλει να είναι γενναιόδωρος με τους επικριτές του. Αλλά μετά από μια πολυετή μάχη με έναν στρατό αμφισβητιών στην αυτοκινητοβιομηχανία και τη Wall Street, ο διευθύνων σύμβουλος της Tesla είναι δύσκολο να συγκρατήσει τη σύγχυσή του.

Έχει περάσει σχεδόν μια δεκαετία από τότε που το Model S της εταιρείας του απέδειξε ότι τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα μπορούσαν να συναγωνιστούν τα καλύτερα μοντέλα τόσο στο στυλ, όσο και την απόδοση, και τέσσερα χρόνια από τότε που το Model 3 έφερε την τεχνολογία της ηλεκτροκίνησης σε μια ευρύτερη αγορά. Κατά τη διάρκεια των ετών αυτών, ο Μασκ όχι μόνο χρειάστηκε να δημιουργήσει μια αγορά για ηλεκτρικά οχήματα σχεδόν μόνος του, ενώ πάλευε να αποφύγει την πτώχευση, αλλά έδωσε επίσης μια διαρκή μάχη με short sellers στη Wall Street και ενεπλάκη σε διαμάχες με τις ρυθμιστικές αρχές.

Η φετινή χρονιά ήταν σε έναν βαθμό μια δικαίωση, καθώς εταιρείες από τη Ford ως τη Volkswagen και τη Mercedes-Benz έχουν επενδύσει άνευ όρων το μέλλον τους στα ηλεκτρικά οχήματα. Η Toyota ήταν η τελευταία που το έκανε την Τρίτη, ανακοινώνοντας επένδυση 35 δισεκατομμυρίων δολαρίων στην κατασκευή ηλεκτρικών οχημάτων.

«Για πολύ καιρό, η υπόλοιπη αυτοκινητοβιομηχανία βασικά αποκαλούσε εμένα και την Tesla ανόητους και απατεώνες», τονίζει ο Μασκ σε συνέντευξή του στους Financial Times. «Έλεγαν ότι τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα δεν θα λειτουργούσαν, ότι δεν θα μπορούσαμε να επιτύχουμε την απαιτούμενη αυτονομία και τις επιδόσεις. Και ότι ακόμα κι αν το κάναμε αυτό, κανείς δεν θα τα αγόραζε».

Ο Μασκ πιστεύει ότι οι οικολόγοι ακτιβιστές βοήθησαν να ωθήσουν τις αυτοκινητοβιομηχανίες προς μια πιο βιώσιμη τεχνολογία. Ωστόσο, ισχυρίζεται ότι υπάρχει ένας βασικός λόγος που είναι τελικά πρόθυμοι να περάσουν στην ηλεκτροκίνηση. «Μέχρι να αρχίσουμε να τους αποσπάμε ουσιαστικό μερίδιο αγοράς, δεν είχαν αντιδράσει».

Δεν είναι o μόνος που έχει αυτή την άποψη. Ο Μπομπ Λουτζ, πρώην αντιπρόεδρος της General Motors και πρόεδρος της Chrysler, ο οποίος κάποτε αμφέβαλε για τις πιθανότητες επιβίωσης της Tesla, αποκαλεί τώρα τον αντίκτυπο του Μασκ στην αυτοκινητοβιομηχανία «απίστευτο, τίποτα λιγότερο από απίστευτο».

Επισημαίνοντας την εισβολή που έχει πραγματοποιήσει ακόμη και στις αγορές πολυτελών αυτοκινήτων της Ευρώπης, ο Λουτζ λέει: «Γι’ αυτό η Mercedes-Benz και η BMW τον φοβούνται τόσο πολύ».

Ο Έλον Μασκ ήταν παντού φέτος – και όχι μόνο με τρόπους που τον αναδεικνύουν ως μια από τις πιο σημαντικές, αλλά και αμφιλεγόμενες επιχειρηματικές φιγούρες των τελευταίων χρόνων. Οπλισμένος με 66,3 εκατομμύρια ακολούθους στο Twitter, έχει χρησιμοποιήσει τον υπερδραστήριο λογαριασμό του για να προωθήσει το dogecoin, κρυπτονόμισμα που αρχικά ξεκίνησε ως αστείο και το όνομα του οποίου είναι φόρος τιμής σε ένα διαδικτυακό μιμίδιο με έναν σκύλο Σίμπα Ίνου.

Συνέχισε, επίσης, να τσιγκλάει τις ρυθμιστικές αρχές, συμπεριλαμβανομένης της SEC, παρά το γεγονός ότι πλήρωσε πρόστιμο 20 εκατομμυρίων δολαρίων το 2018, αφού η ρυθμιστική αρχή τον κατηγόρησε ότι διέπραξε απάτη με τα «τιτιβίσματά» του.

Αν και σχεδόν 800.000 Αμερικανοί έχουν πεθάνει από τον ιό, ο Μασκ, ο οποίος έκλεισε τα 50 φέτος, πέρασε την πανδημία επικρίνοντας τα περιοριστικά μέτρα και τους πολιτικούς που τον κατηγόρησαν ότι δεν πλήρωσε αρκετό φόρο.

Ακόμη και μερικοί από τους μεγαλύτερους υποστηρικτές του αναγνωρίζουν ότι υπάρχει υπερβολικός ενθουσιασμός γύρω από την Tesla. Εν μέσω ενός εκρηκτικού ράλι στο χρηματιστήριο, η αποτίμησή της έσπασε το φράγμα του 1 τρισεκατομμυρίου δολαρίων φέτος, καθιστώντας τον Mασκ τον πλουσιότερο άνθρωπο στον κόσμο - παρά το ότι παράγει λιγότερο από το 2% των νέων αυτοκινήτων και φορτηγών στον κόσμο. Ωστόσο, πίσω από τον ντόρο, την κερδοσκοπική φρενίτιδα και τη φαινομενική παραβίαση των κανόνων, υπάρχει ένα πολύ σημαντικό επίτευγμα.

Οι FT ανακηρύσσουν τον Έλον Μασκ ως Πρόσωπο της Χρονιάς επειδή έχει προκαλέσει μια ιστορική στροφή στην παγκόσμια αυτοκινητοβιομηχανία προς τα ηλεκτρικά οχήματα. Ακόμα κι αν η Tesla κατέρρεε με κάποιο τρόπο το επόμενο έτος - κάτι που, σε αντίθεση με πριν από δύο χρόνια, κανείς δεν προβλέπει τώρα - ο Μασκ θα είχε μεταμορφώσει μια από τις πιο σημαντικές βιομηχανίες του κόσμου με τρόπους που θα μπορούσαν να έχουν βαθιές επιπτώσεις για τις κυβερνήσεις, τους επενδυτές και το κλίμα.

Σε μια εποχή που την καθορίζει συχνά η νέα τεχνολογία, ο Μασκ διεκδικεί να αναγνωριστεί ως ο πιο αληθινά καινοτόμος επιχειρηματίας της γενιάς του.

Το ανορθόδοξο μείγμα ανάληψης κινδύνων και υπέρβασης των ορίων που διαπνέει τη φιλοσοφία του Μασκ έχει αποτελέσματα και πέρα από τον τομέα των αυτοκινήτων. Η ιδιωτική του διαστημική εταιρεία, SρaceX, πραγματοποίησε μια επανδρωμένη διαστημική πτήση που προσγειώθηκε με επιτυχία στο έδαφος των ΗΠΑ για πρώτη φορά μετά την εποχή του Διαστημικού Λεωφορείου. Το δίκτυό της Starlink είναι κοντά στην εκτόξευση της πρώτης εμπορικής ευρυζωνικής δορυφορικής υπηρεσίας στον κόσμο και ένας γιγαντιαίος νέος πύραυλος που θα μπορούσε να αλλάξει τα οικονομικά δεδομένα για τους δορυφόρους, με το όνομα Starship, περιμένει την πρώτη του δοκιμαστική εκτόξευση.

Ο Μασκ μπορεί μερικές φορές να ακούγεται σαν να χάνει τα λόγια του και να μην μπορεί να σκεφτεί καθαρά, προτού αρχίσει να κάνει βαρύγδουπες δηλώσεις - συχνά για το μέλλον και για το πώς θα το αναδιαμορφώσει η τεχνολογία. Οι διακηρύξεις του παρουσιάζονται ως τολμηρές καταθέσεις γεγονότων, σαν να προκαλεί όσους τον ακούν να τον αμφισβητήσουν. Για τους θαυμαστές του, αυτό τον καθιστά έναν οραματιστή, ο οποίος δεν δεσμεύεται από διανοητικούς φραγμούς που περιορίζουν άλλους επιχειρηματίες. Αλλά για τους επικριτές, ενσαρκώνει μια επιπόλαιη τεχνοκρατική αλαζονεία που αγνοεί τον αντίκτυπό της στον κόσμο.

Πιστεύει, λοιπόν, ο Μασκ ότι ο στόχος που έθεσε για την Tesla πριν από περισσότερα από 15 χρόνια, να ηγηθεί μιας επανάστασης στις μεταφορές, επιτεύχθηκε τελικά; «Με εμψυχώνει τουλάχιστον αυτό που λένε [οι άλλοι κατασκευαστές αυτοκινήτων]. Τουλάχιστον μιλάνε για εμάς».«Κάναμε την Tesla ουσιαστικά από απόγνωση, όχι επειδή πιστεύαμε ότι θα ήταν επικερδής, αλλά απλώς για να δείξουμε ότι θα μπορούσε να γίνει», πρόσθεσε.

Μπορεί να είναι έτσι - αλλά είχε θεαματικά οικονομικά αποτελέσματα. Μετά από πολύχρονες προσπάθειες να αποδείξει ότι θα μπορούσε να είναι οικονομικά βιώσιμη, τα περιθώρια κέρδους της Tesla αποδείχθηκαν πολύ ισχυρά και πολλοί επενδυτές ήταν πρόθυμοι να στοιχηματίσουν ότι θα ηγηθεί μιας μεγάλης νέας παγκόσμιας βιομηχανίας ηλεκτρικών, αυτόνομων οχημάτων.

Σε μια εποχή που οι τεχνολόγοι και οι δισεκατομμυριούχοι προκαλούν ολοένα και μεγαλύτερη δυσπιστία, ο Μασκ έχει πολλούς επικριτές, αλλά εξακολουθεί να απολαμβάνει υψηλότερο επίπεδο δημόσιας αποδοχής από πολλούς. Αυτό μπορεί εν μέρει να οφείλεται στο ότι η προσωπική του επωνυμία έχει γίνει συνυφασμένη με μια δημοφιλή κουλτούρα επηρεασμένη από τα μιμίδια και τα παιχνίδια. Ο Μασκ πιστεύει ότι είναι λόγω των ιδανικών που τα προϊόντα του στοχεύουν να ικανοποιήσουν.

«Απλώς προσπαθώ να φέρω τους ανθρώπους στον Άρη και να επιτρέψω την ελευθερία της πληροφόρησης με τη Starlink, να επιταχύνω τη βιώσιμη τεχνολογία με την Tesla, να απαλλάξω τους ανθρώπους από την αγγαρεία της οδήγησης», λέει. «Είναι σίγουρα πιθανό ο δρόμος προς την κόλαση σε κάποιο βαθμό να είναι στρωμένος με καλές προθέσεις, αλλά ο δρόμος προς την κόλαση είναι συνήθως στρωμένος με κακές προθέσεις».

Διασκεδάζετε;

Η υπέρβαση των ορίων και το φλερτ με την αντιπαράθεση τον έχουν βάλει σε μπελάδες. Η Tesla βρίσκεται υπό έρευνα από τις αμερικανικές ρυθμιστικές αρχές μεταφορών και κινητών αξιών, σχετικά με την ασφάλεια της τεχνολογίας υποβοήθησης του οδηγού και το κατά πόσον απέκρυψε τον κίνδυνο ανάφλεξης στους ηλιακούς συλλέκτες της. Η ευθύτητα του Μασκ στο Twitter προκάλεσε αντίδραση των ρυθμιστικών αρχών η οποία τον ανάγκασε να εγκαταλείψει την προεδρία του στην Tesla, ενώ το τρολάρισμα των επικριτών του και η κοροϊδία των ρυθμιστικών αρχών έχουν εξαντλήσει την υπομονή ακόμη και πολλών από τους θαυμαστές του.

Κατά καιρούς, ενώ εκτοξεύει προσβολές από την ασφάλεια του λογαριασμού του στο Twitter, ο Μασκ μπορεί να φαίνεται μικροπρεπής και εκδικητικός. Το ναδίρ ήρθε το 2018, όταν απέρριψε έναν επικριτή ως «παιδόφιλο», το οποίο οδήγησε σε αξίωση αποζημίωσης και τετράωρη εμφάνιση στο δικαστήριο για να υποστηρίξει ότι δεν απηύθυνε στην κυριολεξία κατηγορία παιδεραστίας.

«Είναι σαν τον Πρόεδρο Τραμπ – έκανε πολλά καλά πράγματα, αλλά θα έπρεπε να είχε κρατήσει το στόμα του κλειστό και να μείνει εκτός Twitter», τονίζει ο Λουτζ.

Ερωτηθείς γιατί τσιγκλάει δημοσίως τις ρυθμιστικές αρχές, ο Μασκ επικαλείται αυτό που ισχυρίζεται ότι ήταν μια αποτυχία της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς των ΗΠΑ να προστατεύσει τους επενδυτές από short sellers.

Σχετικά με το Εθνικό Συμβούλιο Ασφάλειας Μεταφορών, επισημαίνει: «Ένιωσα ότι επιδίωκαν τα πρωτοσέλιδα του Τύπου αντί για την πραγματική ασφάλεια. Αυτό είναι προφανώς [κάτι] που δεν σέβομαι, ούτε θα έπρεπε να γίνει σεβαστό». Ωστόσο, αρνείται ότι περιφρόνησε οποιονδήποτε ρυθμιστικό κανόνα.

«Σίγουρα κάποιος «μ@λ@κ@ς» μπορεί να μαζέψει τις λίγες φορές που διαφώνησα με τους κανονισμούς, να γράψει μια ιστορία και να την κάνει να ακούγεται σαν να είμαι ένας τρελός που πυροβολεί με την πρώτη ευκαιρία». Και προσθέτει: «Σε καμία περίπτωση δεν προτείνω τη διάλυση οποιουδήποτε ρυθμιστικού φορέα ή κάτι παρόμοιο. Δεν είμαι κάποιου είδους τρελαμένος ελευθεριοκράτης (libertarian)».

Είναι, λοιπόν, η περσόνα του κακού αγοριού του Μασκ στο Twitter μέρος κάποιου περίτεχνου σχεδίου μάρκετινγκ, μια περίπτωση εκτόνωσης ή μια επίδειξη ενός αχαλίνωτου εγώ; Γελάει με την ερώτηση. Δανειζόμενος μια γραμμή από την ταινία ο Μονομάχος, ρωτά: «Δηλαδή, δεν σε διασκεδάζουν;» πριν προσθέσει: «Δεν λέω ότι δεν κάνω ανόητα tweets, φυσικά και το κάνω. Υπάρχουν φορές που πυροβολώ τον εαυτό μου στο πόδι. Αλλά ξέρετε, γενικά, είναι διασκεδαστικό και ενδιαφέρον, ενημερωτικό».

Μια απόρροια από τις χαζομάρες του Μασκ ήταν να γίνει η Tesla μια γνωστή μάρκα χωρίς να δαπανηθεί ούτε ένα δολάριο για διαφημίσεις, λέει ο Σάιμον Σπρουλ, πρώην επικεφαλής μάρκετινγκ και επικοινωνίας στην εταιρεία. «Αδιαφόρησε πλήρως για τους κανόνες για το πώς πρέπει να συμπεριφέρονται οι Διευθύνοντες Σύμβουλοι», και στην πορεία εξελίχθηκε σε μια σχεδόν καλτ φιγούρα, προσεγγίζοντας ανθρώπους που κανονικά δεν θα είχαν κανένα ενδιαφέρον για αυτοκίνητα ή χώρο, προσθέτει.

Καρδιά μηχανικού

Ο αντίκτυπος του Μασκ στην παγκόσμια αυτοκινητοβιομηχανία ήταν αποτέλεσμα μιας μακράς πορείας. Μετά από μια πρώιμη επιτυχία ως ένας από τους ιδρυτές του PayPal, ο Νοτιοαφρικανής καταγωγής επιχειρηματίας επένδυσε για πρώτη φορά στην Tesla και έγινε ο πρόεδρος της το 2004, αμέσως μετά την ίδρυσή της.

Πριν από την Tesla, ο Λουτζ λέει ότι οι μηχανικοί της GM αρνούνταν σταθερά να πιστέψουν ότι το είδος των μπαταριών ιόντων λιθίου που χρησιμοποιούνται σε φορητούς υπολογιστές θα μπορούσε να παράγει αρκετή ισχύ για να κινήσει ένα αυτοκίνητο. Το πρώτο αυτοκίνητο της Tesla, το Roadster, ήταν αρκετό για να τους πείσει τελικά, προσθέτει, οδηγώντας απευθείας στο υβριδικό Chevrolet Volt πριν από μια δεκαετία. Αλλά η GM δεν ακολούθησε.

Η Daimler και η Toyota φάνηκαν επίσης να βλέπουν από νωρίς το ηλεκτρικό μέλλον που ανατέλλει, συνεργαζόμενοι με την Tesla λίγο πριν από την εισαγωγή της στο χρηματιστήριο του 2010 για να χρησιμοποιήσουν την τεχνολογία ηλεκτρικών συστημάτων μετάδοσης κίνησης, παρέχοντας ταυτόχρονα τις απαραίτητες εισροές μετρητών. Οι συμμαχίες δεν κράτησαν.

«Δεν έπαιρναν στα σοβαρά τα ηλεκτρικά οχήματα και απλώς κατέστη σαφές ότι ήθελαν να κάνουν τον μικρότερο αριθμό ηλεκτρικών οχημάτων που θεωρούσαν απαραίτητο για την εκπλήρωση των ρυθμιστικών απαιτήσεων», τονίζει ο Μασκ.

Η απόδειξη ότι τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα θα μπορούσαν να είναι κερδοφόρα σήμαινε την ανατροπή σχεδόν κάθε παραδεδεγμένης σοφίας στον κλάδο, από τον τρόπο που λειτουργούν οι αλυσίδες εφοδιασμού έως τον τρόπο προσέγγισης των καταναλωτών, λέει ο Πιέρ Φεραγκού, αναλυτής της New Street Research. Σε κάθε βήμα, «του έλεγαν «αυτό δεν είναι αλήθεια» και «αυτό δεν μπορεί να γίνει». Δεν τα έχει παρατήσει ποτέ», λέει.

Η Λορί Γιολέρ, ένα από τα πρώτα μέλη του διοικητικού συμβουλίου της Tesla, πιστώνει επίσης στον Μασκ ότι είχε το όραμα να ξεκινήσει από το μηδέν και την επιμονή να το καταφέρει. «Δεν φοβάται να λένε ότι είναι τρελός» υπογραμμίζει. «Πολλοί άνθρωποι λένε ό,τι αναλύουν σε βάθος τα προβλήματα, αλλά είναι απλώς επιφανειακοί. Βλέπει πραγματικά τη μεγαλύτερη ιδέα».

Η εξήγηση του ίδιου του Μασκ για την επιτυχία του Tesla δίνει έμφαση στο πάθος του για τη μηχανική. «Αυτό που δεν καταλαβαίνουν οι άνθρωποι που δεν εργάζονται μαζί μου είναι ότι είμαι πρώτα και κύρια μηχανικός», λέει. «Πώς πέτυχαν η Tesla και η SρaceX όταν άλλες εταιρείες έχουν πολύ περισσότερους πόρους και χρήματα από εμένα; Το πρόβλημα είναι ότι δεν μπορούν να με προσλάβουν». Λέει επίσης ότι η αφοσίωση στην αριστεία της μηχανικής και η εστίαση σε σημαντικές προκλήσεις ήταν καθοριστικής σημασίας για την προσέλκυση κορυφαίων ταλέντων.

«Όταν προσπαθείς να λύσεις το πιο δύσκολο πρόβλημα στον κόσμο, οι καλύτεροι άνθρωποι στον κόσμο θέλουν να έρθουν και να δουλέψουν για σένα», λέει ο Τζιν Μπερντιτσέφσκι, πρώην στέλεχος μπαταριών της Tesla. «Για μια ολόκληρη δεκαετία, η Tesla έπαιζε μπάλα μόνο της».

Ο Μασκ λέει ότι ξοδεύει επτά ημέρες και 80-90 ώρες την εβδομάδα μεταπηδώντας μεταξύ των πιο κρίσιμων έργων στην Tesla και τη SρaceX. «Δεν είναι σαν να προσπαθώ να κάνω μικροδιαχείριση», λέει. «Πραγματικά συμμετέχω στη διαδικασία: Ποιο είναι το πιο χρήσιμο πράγμα που μπορώ να κάνω; Και είμαι πολύ καλός στην τεχνολογία και τη μηχανική. Όλοι έχουν τα ταλέντα τους, αυτό είναι το δικό μου. Δεν μπορώ να τραγουδήσω ή να χορέψω, αλλά μπορώ να το κάνω αυτό».

Παρά τον πλούτο - και τις μετοχές Tesla αξίας 13 δισεκατομμυρίων δολαρίων που έχει εξαργυρώσει τον περασμένο μήνα - ο Μασκ λέει ότι δεν έχει στην ιδιοκτησία του κάποιο σπίτι ή σκάφος ούτε πηγαίνει διακοπές. «Δεν νομίζω ότι υπάρχουν πολλοί άνθρωποι που θα ήθελαν πραγματικά να έρθουν στη θέση μου», λέει. «Σκοπεύω να εργάζομαι όσο μπορώ να εργάζομαι και να είμαι παραγωγικός και να συνεισφέρω — αυτή είναι η φύση μου. Θα ήθελα να δουλεύω λίγο λιγότερο και αυτό θα ήταν ωραίο».

Λίγες ημέρες αφότου το είπε αυτό, ένα tweet του Μασκ στο οποίο είπε ότι «σκέφτεται να παρατήσω τη δουλειά μου» βρέθηκε στο επίκεντρο της προσοχής στη Wall Street. Ήταν απλώς άλλη μια πρόκληση του Μασκ ή κάτι που έπρεπε να ληφθεί σοβαρά υπόψη;

«Δυστυχώς οι άνθρωποι τον παίρνουν κυριολεκτικά και δεν αντιλαμβάνονται πότε είναι ευγενικός», λέει η Γιόλερ. Λέει ότι οι άνθρωποι που δεν τον γνωρίζουν συχνά δεν συνειδητοποιούν τι «εξαιρετική αίσθηση του χιούμορ» έχει. Προσθέτει, ωστόσο, ότι μερικές φορές τα tweets του μοιάζουν με προϊόν εξάντλησης και «πολύ λίγου ύπνου».

Το πλήρες στυλ διαχείρισης του Μασκ και η πίεση που ασκεί στο επιτελείο του για να αντιμετωπίσει προβλήματα, έχουν τα αρνητικά τους. Οι άνθρωποι που έχουν συνεργαστεί μαζί του περιγράφουν πώς μπορεί να σπείρει σύγχυση και χάος. Ένα πρώην στέλεχος της εφοδιαστικής αλυσίδας λέει ότι η συχνή εναλλαγή στο προσωπικό που προέκυψε από το στυλ διαχείρισης του Μασκ σήμαινε ότι με κάθε νέο μοντέλο, η Tesla έπρεπε να ξαναμάθει τα ίδια μαθήματα. Ένα άλλο πρώην στέλεχος λέει ότι ο Μασκ λαμβάνει συχνά άμεσες αποφάσεις για να ρίξει τις ομάδες μηχανικών σε νέα προβλήματα, μόνο και μόνο για να αντιστρέψει αργότερα την πορεία και να αναιρέσει όλη τη δουλειά.

Παράπονα όπως αυτά είναι εκτός θέματος, λέει ο Φεραγκού. Παρόλο που ο Μασκ κάνει πολλά πράγματα λάθος, λέει, το γεγονός ότι πιέζει συνεχώς τα όρια του τι είναι εφικτό σημαίνει ότι θα φτάσει σε σημαντικές ανακαλύψεις πριν από οποιονδήποτε άλλον. «Ξέρει πού βρίσκονται οι δυσκολίες, πού πρέπει να ωθήσει τους ανθρώπους στο μέγιστο».

Ο Μασκ ισχυρίζεται ότι αυτό είναι ένα χαρακτηριστικό που τον χωρίζει από τον Τζεφ Μπέζος, του οποίου η διαστημική εταιρεία, η Blue Origin, έχει μείνει πίσω από τη SρaceX. Αναγνωρίζει στον αντίπαλο του μια «εύλογα καλή μηχανική ικανότητα», πριν προσθέσει: «Αλλά δεν φαίνεται να είναι διατεθειμένος να ξοδέψει διανοητική ενέργεια για να ασχοληθεί με τις λεπτομέρειες της μηχανικής. Ο διάβολος βρίσκεται στις λεπτομέρειες».

Ο Μπέζος «παίρνει τον εαυτό του λίγο πολύ στα σοβαρά», προσθέτει ο Μασκ, με την άτακτη πλευρά του να μην τον εγκαταλείπει τελείως ποτέ. «Κατά κάποιους τρόπους, προσπαθώ να τον παρακινήσω να περάσει περισσότερο χρόνο στη Blue Origin, ώστε να σημειώσουν μεγαλύτερη πρόοδο. Όπως λέει ένας φίλος μου, θα πρέπει να περνά περισσότερο χρόνο στο Blue Origin και λιγότερο χρόνο στο υδρομασάζ».

Αποτυχία;

Η υπέρβαση των ορίων ως προς το τι είναι τεχνικά εφικτό σημαίνει ότι οι εταιρείες του Μασκ φλερτάρουν πάντα με την καταστροφή, ακόμα και σήμερα. Η Tesla προσπαθεί να θέσει σε παραγωγή μια νέα τεχνολογία στις μπαταρίες και η εταιρεία απέτυχε να εκπληρώσει τα σχέδιά για την κυκλοφορία ενός μεγάλου ηλεκτρικού φορτηγού, ενός νέου μοντέλου Roadster και του ηλεκτρικού pick-up με την ονομασία Cybertruck.

Υπάρχουν επίσης οι εξαιρετικά δύσκολες τεχνικές προκλήσεις που φαίνεται να αναγκάζουν ακόμη και τον Μασκ να αμφιβάλλει για τον εαυτό του κατά καιρούς. Σε αυτές περιλαμβάνεται η κατασκευή του πλήρως επαναχρησιμοποιήσιμου Starship και η τελειοποίηση της τεχνολογίας αυτόνομης οδήγησης που ο Μασκ ισχυρίζεται εδώ και χρόνια ότι είναι προ των πυλών. Αυτά, λέει, είναι τα δύο πράγματα που καταλαμβάνουν «το μεγαλύτερο γνωστικό φορτίο» στη ζωή του.

«Είμαι βέβαιος ότι δεν χρειαζόμαστε νέα φυσική», λέει ο Μασκ για το Starship. «Αλλά είναι απλώς ένα εκπληκτικά δύσκολο τεχνικό πρόβλημα. Μερικές φορές αναρωτιέμαι, είναι πραγματικά μέσα στην ικανότητα των ανθρώπων να το κάνουν αυτό; Ξέρω ότι μπορεί να γίνει, αλλά μένει να γίνει».

Πρόσφατα, προσπαθούσε να προετοιμάσει τους εργαζομένους της SρaceX για τον δύσκολο δρόμο που έχουν μπροστά τους, γράφοντας στο προσωπικό ότι το μέλλον του δεν είναι εξασφαλισμένο. Πολλοί στην εταιρεία δεν έζησαν ποτέ μια αποτυχημένη εκτόξευση πυραύλων, λέει. Και τονίζει πώς η εταιρεία θα μπορούσε να βρεθεί σε οικονομική δυσκολία εάν η SρaceX αποτύχει να παράξει τους κινητήρες που απαιτούνται ώστε να εκπληρώσει τα σχέδια για εκτόξευση του Starship και να βάλει αρκετούς δορυφόρους Starlink σε τροχιά. «Η χρεοκοπία δεν αποκλείεται», λέει ο Μασκ. «Έτσι δεν πρέπει να εφησυχάζουμε».

Όσον αφορά την πρόκληση της αυτόνομης οδήγησης, εν τω μεταξύ, βρίσκεται κοντά στο να παραδεχτεί ότι ήταν λάθος η πρόωρη σιγουριά του. Αλλά προσθέτει ότι τώρα είναι «99,9%, στρογγυλοποιήστε το στο 100%, βέβαιος ότι η πλήρως αυτόνομη οδήγηση θα λειτουργήσει, είναι απλώς θέμα πότε».

Για τους επικριτές, οι άστοχες διαβεβαιώσεις του Μασκ όλα αυτά τα χρόνια ότι τα αυτοκίνητα της Tesla βρίσκονται κοντά στο να γίνουν πλήρως αυτόνομα είναι σύμπτωμα ενός στελέχους που είναι επιρρεπής στο να υπερεκτιμά τις δυνατότητες του οχήματός του.

Άρα έχει παραπλανήσει τους πελάτες της Tesla αναφορικά με την τεχνολογία αυτόνομης οδήγησης, με δυνητικό κίνδυνο για την ασφάλειά τους; «Οχι», λέει κατηγορηματικά. «Διαβάστε τι γράφουμε όταν παραγγέλνετε ένα Tesla. Διαβάστε το όταν το ενεργοποιήσετε. Είναι πολύ, πολύ ξεκάθαρο».

Επισημαίνει τις υψηλές βαθμολογίες ασφάλειας της Tesla και την προθυμία της NASA να εμπιστευτεί τους αστροναύτες της στους πυραύλους της SρaceX και προσθέτει: «Δεν νομίζω ότι υπάρχει CEO σε αυτόν τον πλανήτη που νοιάζεται περισσότερο για την ασφάλεια από εμένα».

Επικρίνει επίσης την κριτική ότι οι προβλέψεις του αποδείχθηκαν μερικές φορές υπερβολικά αισιόδοξες. «Οι προβλέψεις που κάνω και γίνονται πραγματικότητα, ή είναι μπροστά από την εποχή τους, δεν τραβούν την προσοχή, ενώ όσες πραγματοποιούνται με καθυστέρηση τραβούν πολλή προσοχή», λέει.

Ως παράδειγμα του πρώτου, αναφέρει ότι το γιγάντιο εργοστάσιο μπαταριών της εταιρείας στη Νεβάδα «ξεπέρασε κατά πολύ τις προσδοκίες» και ότι η παραγωγή του Model S από την Tesla ήταν διπλάσια απ’ όσο προέβλεπε τη στιγμή της εισαγωγής στο χρηματιστήριο.

Ένα σημάδι της επιτυχίας του Μασκ είναι ότι επιτέλους αναδύεται πραγματικός ανταγωνισμός στα ηλεκτρικά οχήματα. Η ανταγωνιστική start-up Rivian έχει ήδη λανσάρει το δικό της ηλεκτρικό pick-up όχημα και η Ford πρόκειται να κυκλοφορήσει μια ηλεκτρική έκδοση του F-150 της την άνοιξη.

Ο Μασκ μοιάζει να μην ανησυχεί για τον νέο ανταγωνισμό και προβλέπει ότι εταιρείες όπως η Volkswagen και η Ford θα πετύχουν στα ηλεκτρικά τους αυτοκίνητα - αν και προειδοποιεί ότι η Rivian αντιμετωπίζει την ίδια, επίπονη προσπάθεια να φτάσει σε παραγωγή μεγάλης κλίμακας που πέρασε η Tesla. Περαιτέρω, όμως, επισημαίνει μια νέα πρόκληση που αναδύεται για τις εταιρείες αυτοκινήτων ανά τον κόσμο.

«Νομίζω ότι οι άνθρωποι σε ένα βαθμό αγνοούν πόση πρόοδο σημειώνει η Κίνα. Είναι απίστευτο». Το συγκρίνει με «το κύμα των ιαπωνικών εισαγωγών τις δεκαετίες του 1980 και του 90. Νομίζω ότι θα δούμε κάτι παρόμοιο με τις κινεζικές εταιρείες αυτοκινήτων».

«Η εργασιακή ηθική, ο τεράστιος αριθμός των σκληρά εργαζόμενων, έξυπνων ανθρώπων στην Κίνα είναι ένα θαύμα, τόσο εκπληκτικό, όσο και ελαφρά τρομακτικό. Και θα πετύχουν».

© The Financial Times Limited 2021. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation