«Μας έκλεψαν τις δραστηριότητες στα τσιπ… και θέλουν προστασία». Αυτό συλλογίζονταν ο Ντόναλντ Τραμπ για την Ταϊβάν πέρυσι στην εκπομπή του Joe Rogan.Τέτοιου είδους σχόλια θα απασχολούν τους Ταϊβανούς, καθώς ο Τραμπ πρετοιμάζεται να συναντηθεί με τον Σι Τζινπίνγκ. Το εμπόριο θα είναι το βασικό θέμα στην ατζέντα. Αλλά η Ταϊβάν επίσης θα συζητηθεί από τους ηγέτες των ΗΠΑ και της Κίνας.
Ως πρόεδρος, ο Τζο Μπάιντεν είπε σε τέσσερις διαφορετικές περιπτώσεις πως οι ΗΠΑ θα πολεμήσουν για να υπερασπιστούν την Ταϊβάν. Ο Τραμπ δεν έχει πει τίποτα τέτοιο. Αντιθέτως, έχει πλήξει την Ταϊβάν με δασμό 20% και έχει προσπαθήσει να επιβάλλει στην κρίσιμη ταϊβανέζικη εταιρεία ημιαγωγών TSMC να μεταφέρει τις δραστηριότητές της στις ΗΠΑ.
Εν τω μεταξύ, η αύξηση των στρατιωτικών δυνάμεων της Κίνας και οι πιέσεις προς την Ταϊβάν συνεχίζονται με ταχύ ρυθμό. Την ίδια ώρα, κυκλοφορούν αναφορές ότι το Πεντάγωνο ετοιμάζεται να ανακοινώσει έναν σημαντικό επαναπροσανατολισμό της αμερικανικής αμυντικής πολιτικής –εστιάζοντας στο δυτικό ημισφαίριο σε βάρος της ανατολικής Ασίας.
Όλα αυτά δημιουργούν άγχος στην Ταϊβάν και ενθουσιασμό στη Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας -όπου ορισμένοι χαράσσοντες την εξωτερική πολιτική αναμένουν με ανυπομονησία μια αμερικανική προδοσία της Ταϊβάν. Κατά τη διάρκεια πρόσφατης επίσκεψης στην Σαγκάη, επιφανής Κινέζος εθνικιστής μου είπε χαρωπά πως μόλις οι ΗΠΑ αποχωρήσουν, η Ταϊβάν δεν θα έχει άλλη επιλογή από το να υποχωρήσει και να αποδεχθεί την «επανένωση» με τους όρους της Κίνας.
Οι ελπίδες του Κινεζικού Κομμουνιστικού κόμματος και οι φόβοι των Ταϊβανών είναι κατανοητοί. Αλλά είναι επίσης υπερβολικοί. Η πιθανότητα ολοκληρωτικής εγκατάλειψης της Ταϊβάν από την Αμερική εξακολουθεί να είναι μακρινή. Και ακόμα και αν η Ταϊβάν αφεθεί να υπερασπιστεί τον εαυτόν της, η υποταγή του αυτοδιοικούμενου νησιού θα συνέχιζε να είναι μια τρομερά δύσκολη πρόκληση για το Πεκίνο.
Το επιχείρημα πως η Ταϊβάν αξίζει να υπεράσπισης επειδή είναι μια δημοκρατία, δεν είναι ένα επιχείρημα πιθανό να κάνει αίσθηση στον Τραμπ. Μάλιστα, ορισμένοι στο κίνημα Maga θεωρούν την Ταϊβάν ως ενοχλητικά woke (Η χώρα ήταν η πρώτη στην Ασία που αναγνώρισε τον γάμο ομοφυλόφιλων).
Αλλά το να μην περάσει η Ταϊβάν στην κυριαρχία της Κίνας είναι ένα κρίσιμο αμερικανικό συμφέρον. Η TSMC παράγει το 90% των πιο προηγμένων ημιαγωγών του κόσμου. Η εταιρεία και το περίπλοκο δίκτυο της εφοδιαστικής της αλυσίδας δεν μπορούν να μεταφερθούν ολοκληρωτικά στην Αριζόνα. Το να επιτραπεί στην Κίνα να αναλάβει ουσιαστικά τον έλεγχο της παγκόσμιας βιομηχανίας ημιαγωγών θα ήταν ένα μεγάλο πλήγμα για την ασφάλεια της αμερικανικής οικονομίας.
Υπάρχει επίσης ένα ευρύτερο στρατηγικό επιχείρημα. Οι ΗΠΑ ήταν η κυρίαρχη δύναμη στον Ειρηνικό από το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Η Ταϊβάν παραμένει κεντρικό κομμάτι της «πρώτης αλυσίδας νησιών» -ενός γεωγραφικού φράγματος που περιλαμβάνει επίσης την Ιαπωνία και τις βόρειες Φιλιππίνες. Αυτή η αλυσίδα βοηθά να περιορίζεται το κινεζικό ναυτικό και το αποτρέπει από το να κυριαρχήσει στον Ειρηνικό Ωκεανό.
Με την ανατολική Ασία να είναι πλέον ο πυρήνας της παγκόσμιας οικονομίας, θα ήταν ανοησία οι Αμερικάνοι να αποδεχθούν μια κινεζική ηγεμονία στην περιοχή. Αλλά έτσι θα εκληφθεί αν εγκαταλειφθεί η Ταϊβάν στο Πεκίνο. Ακόμα και αν ο Τραμπ μπει στον πειρασμό να συναινέσει σε μια τέτοια ιδέα, στο πλαίσιο ενός «deal» με τον Σι, τα σοφότερα κεφάλια στην Ουάσινγκτον πιθανότατα θα τον μεταπείσουν –όπως πείστηκε να μην εγκαταλείψει τελείως την Ουκρανία.
Το κόστος για την Κίνα μιας εισβολής στην Ταϊβάν, με αντίθετες τις ΗΠΑ, θα ήταν τεράστιο. Μια πρόσφατη έκθεση του Stimson Center υποστηρίζει πειστικά πως η εισβολή της Ταϊβάν θα ήταν «μεταξύ των πιο περίπλοκων και επικίνδυνων στρατιωτικών επιχειρήσεων στην ιστορία».
Μια πολεμική άσκηση που διεξήγαγε το Κέντρο Στρατηγικών και Διεθνών Σπουδών συμπέρανε πως ο Λαϊκός Απελευθερωτικός Στρατός θα υφίσταντο καταστροφικές απώλειες σε μια απόπειρα εισβολής: 138 πλοία, 155 αεροσκάφη και δεκάδες χιλιάδες στρατιώτες.
Αν, όμως, η Αμερική παρέμενε αμέτοχη; Η υπόθεση πως η Ταϊβάν θα υπέκυπτε χωρίς να αντισταθεί είναι επίσης πιθανόν λάθος. Σε μια πρόσφατη δημοσκόπηση, πάνω από τα δυο τρίτα των Ταϊβανών είπαν πως θα πολεμούσαν για να υπερασπιστουν το νησί.
Η Ταϊβάν διαθέτει μεγάλο απόθεμα πυραύλων κατά πλοίων που αποδείχθηκαν τόσο αποτελεσματικοί στον πόλεμο της Ουκρανίας. Ένας κινεζικός στόλος εισβολής θα ήταν εξαιρετικά ευάλωτος σε επίθεση, καθώς θα προσπαθούσε να πλεύσει τα Στενά της Ταϊβάν.
Πολλοί αναλυτές πιστεύουν πως, ως εκ τούτου, η Κίνα είναι πιο πιθανό να επιχειρήσει έναν ναυτικό αποκλεισμό που θα στερούσε στο νησί τρόφιμα, ενέργεια και άλλους πόρους –αναγκάζοντάς το δυνητικά να πάει σε διαπραγματεύεις υπό τους όρους του Πεκίνου. Η Ταϊβάν εισάγει το μεγαλύτερο μέρος της ενέργειάς της και κατά ορισμένες εκτιμήσεις το νησί μπορεί να ξεμείνει από φυσικό αέριο μέσα σε δέκα ημέρες.
Οι Ταϊβανοί, ωστόσο, πιστεύουν πως αν χρησιμοποιήσουν δελτία για την ενέργεια και τα τρόφιμα, θα μπορούσαν να αντέξουν έναν αποκλεισμό για έξι μήνες. Η Κίνα θα δυσκολεύονταν να αποκόψει όλο το εμπόριο με την Ταϊβάν για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα –ιδιαίτερα δεδομένης της έντονης διπλωματικής, οικονομικής και στρατιωτικής πίεσης που θα υφίσταντο από τις ΗΠΑ, την Ιαπωνία και άλλες δυτικές δημοκρατίες, οι οικονομίες των οποίων θα επηρεάζονταν βαθύτατα από έναν αποκλεισμό των Στενών της Ταϊβάν.
Η εισβολή ή ο αποκλεισμός της Ταϊβάν θα ήταν μια απίστευτα απερίσκεπτη πράξη από τον πρόεδρο Σι –θα τζογάριζε με την οικονομία και τη διεθνή θέση της Κίνας αλλά και με το δικό του το πολιτικό μέλλον. Δυστυχώς, όπως έδειξε η επίθεση του Βλαντίμιρ Πούτιν στην Ουκρανία το 2022, οι αυταρχικοί ηγέτες είναι ικανοί να κάνουν λάθος υπολογισμούς αυτού του είδους.
Γι’ αυτό και οι χαλαρές κουβέντες του Τραμπ για την Ταϊβάν παραμένουν επικίνδυνες. Αν ο πρόεδρος των ΗΠΑ θέλει πραγματικά να τον θυμούνται ως έναν ειρηνοποιό, τότε δεν μπορεί να διακινδυνεύσει να ανοίξει κατά λάθος την πόρτα σε μια κινεζική εισβολή στο νησί.
© The Financial Times Limited 2025. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation