To QE προάγει την... κοινωνική ανισότητα

O Μάριο Ντράγκι προειδοποίησε τις κεντρικές τράπεζες ότι η επιθετική νομισματική χαλάρωση, συμπεριλαμβανομένων των μαζικών αγορών ομολόγων, θα μπορούσε να οδηγήσει σε νομισματική αστάθεια και να χειροτερεύσει την εισοδηματική ανισότητα.

Ο πρόεδρος της ΕΚΤ προσέθεσε μάλιστα ότι η διαφαινόμενη επιτυχία πολιτικών όπως η ύψους €1,1 τρισ. ποσοτική χαλάρωση δε θα έπρεπε να τυφλώσει τους υπευθύνους έναντι των πιθανών συνεπειών των πράξεών τους αναφορικά με τις χρηματαγορές και τη διόγκωση των εισοδηματικών ανισοτήτων.

«Επειδή η χρήση αυτών των νέων εργαλείων μπορεί να έχει διαφορετικές συνέπειες από τη συμβατική νομισματική πολιτική, ιδιαίτερα σε σχέση με τη διανομή του πλούτου και την κατανομή των πόρων, τώρα είναι πιο σημαντικό να εντοπιστούν αυτές οι συνέπειες, να ζυγιστούν και να αμβλυνθούν αν αυτό χρειάζεται», δήλωσε ο κ. Ντράγκι στο ΔΝΤ.

Οι κεντρικές τράπεζες ανά τον κόσμο έχουν υποστεί κριτική για το γεγονός ότι η απάντησή τους στην κρίση ήταν να δημιουργήσουν φούσκες στις τιμές κάποιων περιουσιακών στοιχείων και να αυξήσουν την ανισότητα. Ωστόσο, είναι η πρώτη φορά που ο κ. Ντράγκι μίλησε εις βάθος για τις επιθετικές αυτές ενέργειες εκ μέρους των κεντρικών τραπεζών ανά τον κόσμο.

Ο πρόεδρος της ΕΚΤ υπερασπίστηκε την απόφασή του να ξεκινήσει το πρόγραμμα της ποσοτικής χαλάρωσης και άλλα αντίστοιχα μέτρα τον προηγούμενο χρόνο, ισχυριζόμενος ταυτόχρονα ότι δε φαίνεται αυτήν τη στιγμή να δημιουργούνται ανισορροπίες στο χρηματοπιστωτικό σύστημα. Σημείωσε, επίσης ότι όλες οι νομισματικές πολιτικές έχουν αποτέλεσμα στη διανομή του πλούτου, όμως η απραξία από την πλευρά της ΕΚΤ θα επέφερε επιπρόσθετο κόστος.

Ο κ. Ντράγκι υποστήριξε ακόμα ότι ενώ η επίπτωση της ποσοτικής χαλάρωσης στις τιμές περιουσιακών τίτλων και στην οικονομική εμπιστοσύνη ήταν σοβαρή, αυτό που τελικά έχει σημασία είναι το τι συνέβη στις επενδύσεις, στην κατανάλωση και στον πληθωρισμό της ευρωζώνης.

Σε μία προσπάθεια να καθησυχάσει το φόβο ότι η ΕΚΤ μπορεί να ρίξει τους ρυθμούς του προγράμματος αγοράς €60 δισ. σε ομόλογα το μήνα πριν από το προγραμματισμένο τέλος του QE το Σεπτέμβριο του 2016, ο κ. Ντράγκι είπε: «Θα εφαρμόσουμε πλήρως τις αγορές μας όπως έχουμε ανακοινώσει, και σε κάθε περίπτωση μέχρις ότου δούμε μια διατηρήσιμη πορεία στον πληθωρισμό».

Δεν υπήρξε πληθωρισμός στην ευρωζώνη για το 2015 μέχρι τον Απρίλιο. Ο στόχος της ΕΚΤ είναι ένα επίπεδο κάτω από το 2%, αλλά κοντά σε αυτό.

Η δέσμευση του κ. Ντράγκι στο πρόγραμμα της νομισματικής χαλάρωσης έρχεται μετά από εβδομάδες αστάθειας στην αγορά για την αξία των γερμανικών ομολόγων – που αποτελούν σημείο αναφοράς για την ευρωζώνη. Τα ομόλογα υπέστησαν δραματικό ξεπούλημα εν μέσω εικασιών ότι η ΕΚΤ θα έβαζε όρια στην αγορά ομολόγων, μετά τα πρώτα σημάδια οικονομικής βελτίωσης στην περιοχή.

Τα στοιχεία που εκδόθηκαν στην αρχή της εβδομάδας πάντως έδειξαν ότι η οικονομία της ευρωζώνης παρουσιάζει υψηλότερο ρυθμό ανάπτυξης από τις ανταγωνιστικές οικονομίες των ΗΠΑ και του Ηνωμένου Βασιλείου στο πρώτο τρίμηνο, λόγω φρενίτιδας στην κατανάλωση, η οποία προκλήθηκε τόσο από τις χαμηλές τιμές στην ενέργεια όσο κι απ' το μειωμένο πληθωρισμό.

«Μετά από σχεδόν επτά χρόνια μιας εξουθενωτικής σειράς κρίσεων, οι εταιρίες και τα νοικοκυριά είναι ιδιαίτερα διστακτικά στο να αναλάβουν οικονομικό ρίσκο», ανέφερε ο κ. Ντράγκι. «Για αυτό το λόγο θα χρειαστεί αρκετός χρόνος προτού μιλήσει κανείς για επιτυχία και η τόνωση μέσω της νομισματικής μας πολιτικής θα παραμείνει σε ισχύ όσο καιρό χρειαστεί ώστε να πετύχει συνολικά το στόχο της σε μια πραγματικά διατηρήσιμη βάση», συμπλήρωσε.

Ο πρόεδρος της ΕΚΤ πρόσθεσε επίσης ότι οι πολιτικοί ηγέτες πρέπει να έχουν κατά νου ότι μία περίοδος πολύ χαμηλών πραγματικών επιτοκίων θα μπορούσε να έχει ανεπιθύμητες επιπτώσεις σε γηράσκουσες κοινωνίες.

Σε τέτοιες κοινωνίες, η νομισματική χαλάρωση μπορεί να έχει το αντίθετο αποτέλεσμα από αυτό που προσδοκούν οι κεντρικές τράπεζες: «Για τους συνταξιούχους και αυτούς που αποταμιεύουν πριν από τη συνταξιοδότησή τους, τα χαμηλά επιτόκια πιθανόν να μην αποτελούν κίνητρο για να αυξήσουν την κατανάλωση. Μπορεί αντιθέτως να τους δώσουν κίνητρα για να αποταμιεύσουν περισσότερο, προκειμένου να αναπληρώσουν τον χαμηλότερο ρυθμό των συνταξιοδοτικών κεφαλαίων τους».

© The Financial Times Limited 2015. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation