Κρυπτονομίσματα: Τα μυστικά του κόσμου των DeFi

Δηλώστε τώρα συμμετοχή στα σεμινάρια "Επενδύσεις και trading στα κρυπτονομίσματα" που διοργανώνει το Euro2day.gr με το Βασίλη Παζόπουλο, πιστοποιημένο επενδυτικό σύμβουλο με πολυετή ενασχόληση στο χώρο των κρυπτονομισμάτων. Αποφύγετε τις παγίδες και μεγιστοποιήστε την απόδοσή σας με μεθόδους και τακτικές που έχουν αποδείξει την αξία τους στην πράξη! Δηλώστε συμμετοχή τώρα σε προνομιακή τιμή Early Bird.

To 2019 τα DeFi (αποκεντρωμένη χρηματοδότηση ή Decentralized Finance) ήταν άγνωστη λέξη στον χώρο των crypto και δύσκολα έβρισκες κάπου να κάνεις stake* τα νομίσματα σου.

Ο χώρος των crypto, όμως, τρέχει με ιλιγγιώδους ρυθμούς και ενώ το TVL στις 01/01/2020 ήταν 630 εκατομμύρια δολάρια και στις 01/01/2021, 18 δισ. δολ., σήμερα τρέχουμε με 198 δισ. δολ. περίπου (theblockcryto.com).

Τι είναι DeFi; Με πολύ απλά λόγια όλες οι λειτουργίες της πραγματικής οικονομίας, αλλά χωρίς ενδιάμεσους (τράπεζες, χρηματιστηριακοί πράκτορες κ.ά.).

Σε αυτό το άρθρο θα δώσουμε μερικές βασικές έννοιες και οδηγίες για όσους θέλουν να γνωρίσουν τον θαυμαστό κόσμο της αποκεντρωμένης οικονομίας (DeFi).

Αρχικά ας παρουσιάσουμε μερικές από τις εφαρμογές της αποκεντρωμένης οικονομίας.

1. Μπορείς να στείλεις οποιοδήποτε crypto στον οποιαδήποτε, χωρίς ενδιάμεσους (π.χ. CEX)
2. Κάνεις stake τα token για να κερδίσεις APY (single-side staking)
3. Κάνεις stake 2 ή περισσότερα token για να κερδίσεις APY (yield farming)
4. Δίνεις κάποιο token που κατέχεις, ως "ενέχυρο" για να δανειστείς κάποιο άλλο token (συνήθως stablecoin)
5. Δάνεισε κάποιο token και κερδίζεις APR
6. Αγορά ενός token σε χαμηλότερη τιμή από την τρέχουσα (liq. protocols).

Πώς θα ξεκινήσω στον κόσμο των DeFi

Για την εισαγωγή μας στα DeFi, πρώτα από όλα χρειαζόμαστε ένα ηλεκτρονικό πορτοφόλι (xDEFi, Liquality, Metamask κ.ά.). Οδηγίες και πληροφορίες για το πιο διαδεδομένο πορτοφόλι (Metamask) θα βρείτε εδώ: https://metamask.io.

Το Metamask είναι σχεδιασμένο με το δίκτυο του ETH, αλλά μπορεί να δεχτεί και πολλά άλλα δίκτυα. Μόλις στείλετε και λίγα ETH στο νέο σας πορτοφόλι για τα fees (ή το αντίστοιχο νόμισμα του δικτύου που έχετε επιλέξει) είστε έτοιμοι για το ταξίδι στον κόσμο των DeFi.

Μεγάλη προσοχή θα πρέπει να υπάρχει κατά την δημιουργία και λειτουργία του ηλεκτρονικού πορτοφολιού, καθώς υπάρχει περίπτωση να χάσετε όλα τα νομίσματα σας (password, seed phrase). Για μεγαλύτερη ασφάλεια, και αν στο ηλεκτρονικό σας πορτοφόλι διαχειρίζεστε νομίσματα αξίας π.χ. άνω των 1.000$ (η αναγραφόμενη αξία είναι στην κρίση του καθενός) συστήνεται η αγορά κάποιου hardware wallet, με τα πιο γνωστά να είναι το Ledger και το Trezor.

Πληροφορίες και μια γρήγορη σύγκριση αυτών, μπορείτε να βρείτε εδώ: https://www.investopedia.com/trezor-vs-ledger-5193580

Οι κίνδυνοι των DeFi

Την πρώτη φορά που μπει κάποιος στα DeFi, θα χαθεί… Μην ανησυχείτε. Είναι λογικό. Το ίδιο έπαθα και εγώ και οι περισσότεροι από όσους γνωρίζω.

Υπάρχουν τόσα πολλά πρωτόκολλα/smart contracts, διαφόρων ειδών (όπως αναφέραμε και στην εισαγωγή) σε τόσα διαφορετικά δίκτυα… Και φυσικά, υπάρχουν και κίνδυνοι. Πέρα από τους scammers, πάμε να δούμε τους βασικότερους κινδύνους που μπορεί να υπάρχουν σε ένα smart contract.

1. Smart contract risk: Αν και υπάρχουν κάποια που από την γέννηση τους έως και σήμερα λειτουργούν άψογα, να έχετε υπόψιν, ότι κάποιο μπορεί να πέσει θύμα των χάκερ και να χάσετε τα νομίσματά σας.
2. Admin key risk: Πόσο πραγματικά αποκεντρωμένο είναι το smart contract; Ποιος έχει τα κλειδιά του treasury και ποιος αποφασίζει για αλλαγές στο πρωτόκολλο; Ενας ή πολλοί; Κάντε έναν έλεγχο στην ομάδα πίσω από το πρωτόκολλο και στις διαδικασίες αυτές.
3. Liquidity risk: Το ενδεχόμενο το smart contract που έχω επενδύσει, να μην έχει αρκετή ρευστότητα, και να μην μπορώ να πάρω πίσω την επένδυση μου όταν το θέλω.

Πώς θα βρω το κατάλληλο DeFi πρωτόκολλο για να επενδύσω

Εδώ θα παρουσιάσουμε μερικά βήματα που θα πρέπει να ακολουθήσει κάποιος πριν κάνει κάποια επένδυση σε κάποια αποκεντρωμένη εφαρμογή.

1. Whitepaper/docs/roadmap: Είτε πρόκειται για κάποιο νόμισμα, είτε για κάποιο πρωτόκολλο, πάντα θα πρέπει να διαβάζουμε τo whitepaper και ότι άλλες πληροφορίες μπορούμε να βρούμε στο smart contract.
2. Audit: Το smart contract έχει περάσει από κάποιο audit; Αν κάποιο πρωτόκολλο έχει περάσει από audit συνήθως το αναφέρει γιατί είναι διαφήμιση για αυτό. Το δεύτερο ερώτημα που προκύπτει εδώ είναι από ποια εταιρεία έχει γίνει το audit; Εύκολα καταλαβαίνουμε ότι όσο πιο μεγάλη είναι η εταιρεία που έχει κάνει το audit τόσο πιο σίγουροι είμαστε. (Μερικές από αυτές είναι: Hacken, Paladin, Certik, Trail of bits, Open Zeppelin κ.ά.)
3. Social Media: Δεν προτείνω να επενδύσει κάποιος λόγω των social media. Σε καμία περίπτωση. Αλλά αν η σελίδα στο twitter είναι ενεργή και με αριθμό ακολούθων ικανοποιητικό, υπάρχει discord/telegram στο οποίο απαντούν και σε ερωτήσεις, τότε είναι κάτι που θα μας δώσει περισσότερη αυτοπεποίθηση.
4. DefiLlama: Ρίξτε μια ματιά στο defillama.com ή στο www.defisafety.com ή σε όποια άλλη ιστοσελίδα βρείτε για να αντλήσετε περισσότερες πληροφορίες πριν επενδύσετε.
5. Reward token: Ψάξτε για το token που κερδίζετε από την επένδυση σας. Ίσως να είναι ένα token πληθωριστικό, που σημαίνει ότι η αξία του θα πέσει, οπότε ίσως να μην αξίζει να επενδύσετε.
6. Ρωτήστε και την γνώμη των φίλων σας (αν έχετε φίλους – γνωστούς που ασχολούνται με DEFI) ή αλλιώς και στους φίλους στο twitter. Η κοινότητα που έχει δημιουργηθεί είναι αρκετά πρόθυμη να βοηθήσει πραγματικά, κάτι που ελπίζω να μην χαθεί στο μέλλον.

Ειδική αναφορά θα πρέπει να γίνει για την περίπτωση του impermanent loss. Αυτό υφίσταται στην περίπτωση του yield farming (staking με δύο ή περισσότερα token) και επηρεάζεται έντονα από την μεταβλητότητα της αξίας των token. Με το impermanent loss, μπορεί όχι μόνο να μην κερδίσω τα αναμενόμενα βάση του APY, αλλά να χάσω και από το κεφάλαιο της επένδυσης. https://coinmarketcap.com/alexandria/glossary/impermanent-loss https://dailydefi.org/tools/impermanent-loss-calculator/

Αυτό το άρθρο ελπίζω να δώσει τα πρώτα βήματα για κάποιον, που μέχρι σήμερα, δεν είχε επαφή με την αποκεντρωμένη οικονομία – DeFi. Πάντα βέβαια να κάνετε και τη δική σας έρευνα και να μην βασίζεστε στα λόγια ή τα γραφόμενα κανενός.

* Tο staking είναι η διαδικασία όπου οι κάτοχοι των tokens καταθέτουν και δεσμεύουν τα χρήματά τους, με αντάλλαγμα κάποια μορφή «τόκων». Η δέσμευση συνήθως κρατάει λίγες ημέρες, κατά τη διάρκεια των οποίων δεν μπορούν να τα ρευστοποιήσουν σε fiat ή να τα μετατρέψουν σε άλλα κρυπτονομίσματα. Για τη συνεισφορά τους, οι κάτοχοι των tokens λαμβάνουν αμοιβή και κάποια άλλα προνόμια πάνω στις λήψεις αποφάσεων του δικτύου.

Γλωσσάρι:

TVL – Total value locked – Η συνολική κλειδωμένη αξία σε ένα πρωτόκολλο.
CEX – Centralized exchange – Τα κεντροποιημένα ανταλλακτήρια.
APR – Annual percentage rate – Το ετήσιο επιτόκιο ( όπως το γνωρίζουμε στην πραγματική οικονομία).
APY – Annualized percentage Yield – Ετήσιο ανατοκιζόμενο επιτόκιο.

* Επιχειρηματίας και ενεργός ασφαλιστικός διαμεσολάβητής από το 2005, με ειδίκευση στην ασφάλιση σκαφών σαν μεσίτης ασφαλειών. Μπήκε στον κόσμο των κρυπτονομισμάτων την περίοδο της καραντίνας και έγινε λάτρης του DeFi.

** Το άρθρο δεν αποτελεί προτροπή για αγορά ή πώληση των αναφερόμενων τίτλων. Παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς.