Η προεδρία Τραμπ, οι απανωτές εκλογικές αναμετρήσεις στην Ευρώπη, στην οποία έχει ήδη προηγηθεί το Brexit, η ανοικτή πληγή της τρομοκρατίας, η κατάσταση στην Τουρκία, άρρηκτα πλέον δεμένη με τις ευρύτερες εξελίξεις στη Μέση Ανατολή, η φαινομενικά αναβαθμισμένη θέση της Ρωσίας του Πούτιν, αλλά και το μεγάλο ερώτημα «πώς θα κινηθεί η Κίνα», συνθέτουν ένα πλαίσιο πρωτόγνωρης διεθνούς αβεβαιότητας.
Aν τα προηγούμενα χρόνια υπήρχαν απλώς δεύτερες σκέψεις για το πώς θα κινηθούν οι εξελίξεις στην Ευρώπη, γύρω από το θέμα της Ευρωζώνης, σήμερα τα ερωτήματα είναι συνδεόμενα αλλά πολύ ευρύτερα, κι επηρεάζουν ασφαλώς και το «ελληνικό ζήτημα».
Από μόνη της η εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ αποτέλεσε μείζονα διεθνή εξέλιξη, ικανή να επηρεάσει πολιτικές εξελίξεις, προς την κατεύθυνση της εθνικιστικής ακροδεξιάς, στην Ευρώπη. Ωστόσο ο τρόπος με τον οποίο θα κινηθεί η προεδρία Τραμπ θα έχει πολύ μεγαλύτερες επιπτώσεις, επηρεάζοντας συνολικά το διεθνές σκηνικό, το οποίο εξακολουθεί να εξαρτάται τα μέγιστα από την πολιτική της «μόνης παγκόσμιας υπερδύναμης».
Το γεγονός δε ότι επέρχονται σημαντικές εκλογικές αναμετρήσεις σε κομβικές χώρες της Ευρώπης, μέσα στον πρώτο χρόνο αυτής της προεδρίας, αναμετρήσεις που εν πολλοίς θα επηρεάσουν τον τρόπο με τον οποίο η Ευρώπη βλέπει τον εαυτό της, είναι επίσης εξαιρετικά σημαντικό. Θα μπορούσε δε να πει κάποιος και ιδιαίτερα «επικίνδυνο» για τις κατεστημένες ισορροπίες, με τις οποίες λειτουργούσε όχι μόνο η Δύση αλλά και ο κόσμος, επί δεκαετίες.
Δεν είναι λίγοι εκείνοι που πιστεύουν ότι συνολικά πλέον η Δύση κινδυνεύει να μπει σε μια τροχιά αποστασιοποίησης από τις παραδοσιακές αρχές της αστικής δημοκρατίας και της ίδιας της «δυτικής κουλτούρας», πιεζόμενη από οικονομικούς, κοινωνικούς αλλά και γεωπολιτικούς παράγοντες, με έμφαση στην απειλή της τρομοκρατίας και στον φόβο της αθρόας μετανάστευσης.
Το γεγονός ότι με εξαίρεση τις Δυτικές χώρες, οι υπόλοιποι πρωταγωνιστές της διεθνούς σκηνής, δηλαδή η Ρωσία και η Κίνα, δείχνουν να κυριαρχούνται πολιτικά από προσωποπαγή απολυταρχικά συστήματα άσκησης της εξουσίας και να κινούνται οικονομικά με άξονα έναν επίσης απολυταρχικό «κρατικογενή» καπιταλισμό θα πρέπει από μόνο του να δημιουργεί επιπρόσθετη ανασφάλεια.
Διότι σε έναν κόσμο που απεχθάνεται τα «κενά», τυχόν αλλαγή πλεύσης από τις Ηνωμένες Πολιτείες, σε ό,τι αφορά π.χ. στον ρόλο της στην Ευρώπη και τη Μέση Ανατολή, όπως και η τυχόν αποδυνάμωση της ήδη πληγωμένης «ενωμένης» Ευρώπης, θα οδηγήσει σε ισχυροποίηση της επιρροής της Κίνας και της Ρωσίας.
Το γεγονός ότι η Ελλάδα αναζητεί λύση για το πρόβλημα του χρέους της και γενικότερα για την καταπολέμηση της κρίσης που τη μαστίζει εδώ και χρόνια, μέσα σε αυτό το ασαφές και αβέβαιο διεθνές πλαίσιο, δεν αποτελεί καλό οιωνό, ιδίως ενόσω οι εταίροι μας δεν φαίνονται να αντιλαμβάνονται τις ευρύτερες διεθνείς δυναμικές, όντας εγκλωβισμένοι, ο καθένας, στις δικές του εσωτερικές πολιτικές επιδιώξεις.
Κι όμως, παρά τις διάφορες εγχώριες ιδιομορφίες και ελλείψεις, που επιτάχυναν και χειροτέρεψαν το ξέσπασμά της, η ελληνική κρίση δεν είναι στην ουσία της παρά μια πρόδρομη εικόνα των προβλημάτων που απειλούν συνολικά την Ευρώπη κι όχι μόνο τον Νότο της. Προβλημάτων που αν δεν αντιμετωπιστούν, θα έχουν ευρύτερες κι όχι μόνον οικονομικές συνέπειες, για την περαιτέρω πορεία της Ευρώπης.
Εν ολίγοις, η επιτυχής ή όχι αντιμετώπιση του «ελληνικού θέματος», τους επόμενους μήνες, θα αποτελέσει μάλλον πρόκριμα για πολύ ευρύτερες εξελίξεις τόσο στον ευρωπαϊκό όσο και στον ευρύτερο διεθνή χώρο, ασχέτως αν τώρα έχει επισκιαστεί από άλλα προβλήματα.
Η λέξη-κλειδί είναι η «αλληλεγγύη» έναντι του μεμονωμένου μέλους, με όχι και τόσο αλτρουιστικό σκοπό, την ενδυνάμωση του ευρύτερου συνόλου -της Ευρώπης- έναντι των κινδύνων που αναδύονται, οικονομικών και γεωπολιτικών. Γύρω από αυτή τη λέξη θα κριθεί όχι μόνο η επίλυση του θέματος του ελληνικού χρέους, αλλά και το μέλλον της Ευρώπης όπως την ξέρουμε ως σήμερα.