Ξεκαθαρίζει σιγά-σιγά το τοπίο γύρω από το πακέτο στήριξης της Ελλάδας, όπως διαφαίνεται από τις δηλώσεις Ευρωπαίων αξιωματούχων το τελευταίο εικοσιτετράωρο.

Αργά χθες το βράδυ, ο αρμόδιος επίτροπος κ. Όλι Ρεν παραδέχτηκε πως η Ε.Ε. φαίνεται να συναινεί σε λύση στα πρότυπα της "πρωτοβουλίας της Βιέννης", με βάση την οποία οι κάτοχοι ελληνικών ομολόγων που λήγουν τα επόμενα χρόνια (τριετία) θα τα ανταλλάξουν με άλλα μεγαλύτερης διάρκειας.

Είχε προηγηθεί η δήλωση του εκπροσώπου του κ. Ρεν ότι οι διαβουλεύσεις της ελληνικής κυβέρνησης με την τρόικα βρίσκονται στο τελικό στάδιο και η τοποθέτηση του προέδρου του Εurοgroup, κ. Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, ότι γίνονται σοβαρές προσπάθειες να βρεθεί λύση για την Ελλάδα μέχρι το τέλος Ιουνίου και πως η πέμπτη δόση ουσιαστικά δεν κινδυνεύει.

Ο κ. Γιούνκερ έχει αναλάβει εδώ και έναν μήνα πρωτοβουλία ώστε να γεφυρωθούν οι διαφορετικές απόψεις και ενστάσεις των χωρών-μελών της Ε.Ε. και να υπάρξει συνολική απόφαση για όλες τις εκκρεμότητες: βιωσιμότητα του χρέους, νέα δανειοδότηση που θα καλύψει τις ανάγκες μέχρι το 2014, νέο μνημόνιο που θα περιγράφει επακριβώς τις δεσμεύσεις για λιτότητα και μέτρα και την εταιρία που θα διαχειρίζεται τις αποκρατικοποιήσεις.

Ποια είναι τα σενάρια που βρίσκονται στο τραπέζι:

1. Έως το τέλος Ιουνίου -και εφόσον η Ελλάδα δεσμευτεί για νέο μνημόνιο που θα περιλαμβάνει το μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα και τις αποκρατικοποιήσεις- να επικυρωθεί η πέμπτη δόση του δανείου.

Παράλληλα, η χώρα μας θα λάβει την επιμήκυνση αποπληρωμής του υπάρχοντος δανείου (στα 7,5 χρόνια), το χαμηλότερο επιτόκιο (κατά 1 ποσοστιαία μονάδα), δύο αποφάσεις που ακόμα δεν έχουν επικυρωθεί. Επίσης, να ληφθεί απόφαση για νέα δανειοδότηση ώστε να αντιμετωπιστούν οι "φόβοι" του ΔΝΤ που ζητά διασφάλιση για τους επόμενους 12 μήνες.

Υπάρχουν διαρροές που κάνουν λόγο για δάνειο ύψους 60 - 65 δισεκατομμυρίων ευρώ, αλλά και άλλες που εκτιμούν ότι το δάνειο δεν θα ξεπεράσει τα 35 δισεκατομμύρια ευρώ, ώστε να είναι πιο εύκολο για τις "σκληροπυρηνικές" χώρες να το πουλήσουν στο εσωτερικό τους.

Σε αυτήν την περίπτωση, το υπόλοιπο ποσό των αναγκών της Ελλάδας θα συμπληρωθεί από τα έσοδα των αποκρατικοποιήσεων αλλά και από δημοπρασίες εντόκων γραμματίων.

Παράλληλα, θα ανακοινωθεί η έναρξη διαπραγματεύσεων με τους κατόχους ελληνικών ομολόγων για εθελοντική συμμετοχή στην πρωτοβουλία της Βιέννης που προαναφέρθηκε. Αυτή είναι και η συνολική λύση που επιδιώκει να διασφαλίσει ο πρόεδρος του Εurogroup.

2. Να λάβουμε την επόμενη δόση του δανείου υπογράφοντας ένα νέο μνημόνιο, χωρίς ωστόσο να αποσαφηνίζεται η νέα βοήθεια.

Αντί γι' αυτό, θα υπάρχει η πολιτική δέσμευση της Ε.Ε. ότι θα παραχωρήσει νέο δάνειο εάν η Ελλάδα δεν καταφέρει να επανέλθει στις αγορές το 2012.

Αυτήν τη λογική υποστηρίζουν η Γερμανία και η Φινλανδία, που επιδιώκουν να δουν αποτελέσματα από αποκρατικοποιήσεις και μέτρα, πριν αποφασιστεί το ύψος της νέας βοήθειας.

Έτσι, οι ουσιαστικές διαπραγματεύσεις για νέα δανειοδότηση θα τραβήξουν μέχρι τον Οκτώβριο.

Θα "τρέχουν" μαζί με τις διαπραγματεύσεις για την ανταλλαγή των ελληνικών ομολόγων τα επόμενα τρία χρόνια, που εκ των πραγμάτων δεν μπορούν να ολοκληρωθούν έως το τέλος Ιουνίου.

Οι απρόβλεπτοι παράγοντες είναι δύο: Το ΔΝΤ και η ΕΚΤ

Το μεν Ταμείο έχει καταστήσει σαφές ότι θέλει απόφαση από την Ε.Ε. για νέο δάνειο προς την Ελλάδα στη σύνοδο κορυφής του Ιουνίου. Είναι άγνωστο τι στάση θα κρατήσει εάν η συμφωνία είναι απλώς μια πολιτική δέσμευση, αν και ασκούνται πιέσεις ώστε να βάλει νερό στο κρασί των απαιτήσεών του.

Οι αναλυτές θεωρούν ότι το ΔΝΤ δεν πρόκειται να βάλει φρένο στην εκταμίευση της 5ης δόσης, παρά τις απειλές, καθώς κανείς δεν θέλει να δημιουργήσει ένα ντόμινο αναταραχών στις αγορές.

Προφανώς, η απειλή αυτή είναι που έκανε και τη Γερμανία να βάλει πίσω στο συρτάρι την πρόταση για αναδιάρθρωση του χρέους της Ελλάδας.

Η ΕΚΤ, από την πλευρά της, επιμένει ότι η Ελλάδα πρέπει να υπογράψει νέο μνημόνιο για λιτότητα διαρκείας και να λάβει δάνειο μέσω του EFSF, μέρος του οποίου θα πάει για να καλύψει τις δανειακές της ανάγκες και άλλο μέρος για να επαναγοράσει ελληνικά ομόλογα.

Ο ίδιος ο κ. Τρισέ δεν τάσσεται υπέρ μιας εναλλακτικής τύπου "Πρωτοβουλίας της Βιέννης", γιατί θεωρεί ότι οι αγορές θα το αντιμετωπίσουν ως πιστωτικό γεγονός (credit event), κάτι που σημαίνει ότι θα πρέπει να "πληρωθούν" τα ασφάλιστρα κινδύνου (CDSs).

Mπορεί να δώσει όμως τη συγκατάθεσή του, εάν υπάρχει διαπραγμάτευση και δέσμευση από τους κατόχους των ομολόγων, πριν ανακοινωθεί οτιδήποτε, ώστε να διασφαλιστεί η ομαλή αντίδραση των αγορών.

Όλες οι εναλλακτικές λύσεις και τα σενάρια θα βρίσκονται από σήμερα επί τάπητος σε συνεδριάσεις που θα γίνουν στις Βρυξέλλες και στη Βιέννη, παρουσία αξιωματούχων των υπουργείων Οικονομικών της ευρωζώνης. Τόσο η τρόικα όσο και το προεδρείο του Εurogroup επιχειρούν να υποβαθμίσουν τις συναντήσεις ώστε να μη δημιουργηθούν προσδοκίες που να διαψευστούν.

Παιχνίδι με τις λέξεις

Η έκθεση της τρόικας αναμένεται να ανάψει το πράσινο φως για την πέμπτη δόση, όμως ερωτηματικό παραμένει ποια φρασεολογία θα χρησιμοποιηθεί για τη βιωσιμότητα του χρέους, ώστε να ικανοποιηθούν όλες οι χώρες της ευρωζώνης και ιδιαίτερα η Γερμανία, η Ολλανδία και η Φινλανδία, αλλά να είναι νομικά καλυμμένη και η τρόικα.

Σύμφωνα με πληροφορίες, η φρασεολογία θα είναι τέτοια που να καταδεικνύει την ανάγκη νέας χρηματοδότησης, χωρίς ωστόσο να περνάει το μήνυμα στις αγορές ότι η Ελλάδα βρίσκεται στα πρόθυρα της χρεοκοπίας.

Παράλληλα, η κυβέρνηση φαίνεται πως ενέδωσε στις ασφυκτικές πιέσεις της τρόικας και θα δεσμευτεί ότι θα προσπαθήσει να πραγματοποιήσει αποκρατικοποιήσεις πάνω από τα 50 δισεκατομμύρια ευρώ, εκ των οποίων τα 15 δισεκατομμύρια ευρώ τον επόμενο ενάμιση χρόνο, και για τη σύσταση της εταιρίας που θα τρέχει το πρόγραμμα.

Όπως έχει διαμηνύσει η Ε.Ε. στην κυβέρνηση, όλες οι αποφάσεις πρέπει να έχουν περάσει από τη Βουλή των Ελλήνων πριν από την κρίσιμη σύνοδο στις 24 Ιουνίου.