Επιχειρήσεις: «Στεγνές» από χρήμα και το 2016

Βρισκόμαστε λίγες μέρες πριν την έναρξη του 2016 και κανείς στην αγορά δεν βλέπει το πώς η πλειονότητα των εγχώριων επιχειρήσεων θα μπορούσε να χρηματοδοτηθεί επαρκώς και φτηνά στο ορατό μέλλον.

«Αν ορισμένοι αισιοδοξούσαν για κάποια βελτίωση της ρευστότητας την άνοιξη του 2014, σήμερα διαπιστώνουν πως τα πράγματα είναι σαφώς χειρότερα από τότε. Καταθέσεις γύρω στα 40 δισ. ευρώ έχουν φύγει από τις τράπεζες, το άνοιγμα του εγχώριου χρηματοπιστωτικού συστήματος στην ΕΚΤ έχει διευρυνθεί και οι αποδόσεις των δεκαετών κρατικών ομολόγων έχουν ανεβεί από το 4% στο 8,2% αφού μέσα στο φετινό καλοκαίρι είχαν εκτοξευθεί έως το 12,5%. Όλοι καταλαβαίνουν πως αν δεν βελτιωθούν δραστικά οι συνθήκες, η δανειοδότηση ελληνικών επιχειρήσεων από το εξωτερικό δεν μπορεί να γίνει.

Αν για παράδειγμα ένας Όμιλος κλειδώσει ένα επιτόκιο της τάξεως του 8% και του 9% για πέντε ή επτά χρόνια, όταν οι ανταγωνιστές του στην Ευρώπη δανείζονται με 2% και 3%, είναι σαν να βάζει θηλιά στον λαιμό του. Επίσης, γιατί να δανειστεί με 8% και 9%, όταν μια σχετικά υγιής εταιρεία χρηματοδοτείται ήδη από τις ελληνικές τράπεζες με 5% και 6%; Θα προτιμήσει να αναβάλει επενδύσεις και να περικόψει δαπάνες, παρά να αντλήσει νέα δανειακά κεφάλαια με τόσο βαρύ κόστος».

Αυτά δήλωσε στο Euro2day.gr γνωστός παράγοντας της αγοράς, ενώ την ανάγκη μείωσης της αβεβαιότητας προκειμένου οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις να μπορέσουν να αντλήσουν ρευστότητα από το εξωτερικό έχει τονίσει επανειλημμένως και ο πρόεδρος του Χρηματιστηρίου της Αθήνας κ. Σωκράτης Λαζαρίδης.

Αν όμως οι επιχειρήσεις αποδίδουν την έλλειψη επαρκούς ρευστότητας στα προβλήματα των τραπεζών και στον υψηλό κίνδυνο της χώρας, κύκλοι προσκείμενοι στις τράπεζες επιστρέφουν τα πυρά, υποστηρίζοντας πως «ακόμη και στις τόσο δυσχερείς τρέχουσες συνθήκες, δεν υπάρχει επιχείρηση με ικανοποιητική πιστοληπτική ικανότητα που εμείς δεν χρηματοδοτούμε».

Οι ίδιοι κύκλοι μάλιστα αναφέρονται και στην πρόσφατη μελέτη της Τράπεζας Πειραιώς με τίτλο «Μακροσκοπική θεώρηση των ελληνικών επιχειρήσεων κατά την περίοδο της κρίσης» (Ηλία Λεκκού και Παρασκευής Βλάχου), από την οποία -μεταξύ πολλών πολλών- προκύπτει ότι: Αν αθροιστικά οι ελληνικές επιχειρήσεις κατάφεραν με θυσίες (π.χ. αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου, περικοπές δαπανών, προγράμματα αναδιάρθρωσης) να μειώσουν το ύψος των υποχρεώσεών τους, οι δείκτες ρευστότητάς τους επιδεινώθηκαν γιατί κατά την ίδια χρονική περίοδο -εξαιτίας της οικονομικής κρίσης- υποχώρησε και η λειτουργική τους κερδοφορία.

Προχωρώντας μάλιστα ένα βήμα παραπέρα από τη μελέτη, σημειώνουν πως η πραγματική εικόνα είναι ακόμη χειρότερη, γιατί συχνά μεταξύ των εταιρειών παρατηρείται πορεία δύο ταχυτήτων: αυτών που μείωσαν δραστικά τα χρέη τους και διατήρησαν μια ικανοποιητική κερδοφορία και εκείνων που χρόνο με τον χρόνο βλέπουν τις επιδόσεις τους να υποχωρούν και τα χρέη τους να ανεβαίνουν.

Ενδεικτικά μάλιστα είναι τα στοιχεία των εισηγμένων (πλην του χρηματοοικονομικού κλάδου) εταιρειών του ΧΑ στο εννεάμηνο του 2015, όπου:

• Περίπου το 40% των εταιρειών εμφάνισε ζημιογόνο αποτέλεσμα σε προ φόρων επίπεδο.
• 34 εταιρείες (περίπου η μία στις πέντε) είχαν στις 30 Σεπτεμβρίου του 2015 αρνητικό ύψος ιδίων κεφαλαίων.
• Περίπου άλλες τόσες εταιρείες (28) κατά την ίδια ημερομηνία διέθεταν θετικό καθαρό ταμείο, δηλαδή όχι μόνο είχαν πολύ ικανοποιητική ρευστότητα, αλλά τα διαθέσιμά τους υπερέβαιναν το σύνολο του τραπεζικού τους δανεισμού.

Τι σημαίνουν όλα αυτά; Ότι λόγω των πολλών και εντονότατων αποκλίσεων από τον μέσο όρο, σύμφωνα με εκτιμήσεις, γύρω στο 30% του συνόλου των εγχώριων επιχειρήσεων αντιμετωπίζει σοβαρότατα προβλήματα μεσοπρόθεσμης βιωσιμότητας, καθώς από τη μια πλευρά είναι πνιγμένο στα χρέη και από την άλλη πλευρά, δεν είναι σε θέση κάτω από τις παρούσες συνθήκες να σημειώσει ικανοποιητικές λειτουργικές επιδόσεις.

Όλα μάλιστα δείχνουν πως αυτές οι εταιρείες θα βρεθούν σε πολύ δύσκολη θέση μέσα στο 2016, για τρεις τουλάχιστον λόγους:

Πρώτον, γιατί η μειωμένη ρευστότητά τους έχει επηρεάσει δυσμενώς την ανταγωνιστικότητά τους.

Δεύτερον, γιατί οι τράπεζες που ελέγχονται πλέον από μετόχους του εξωτερικού θα πιέσουν ακόμη περισσότερο προκειμένου να ανακτήσουν ένα τμήμα των μη εξυπηρετούμενων δανείων τους.

Και τρίτον, γιατί υπέρ ενός «ξεκαθαρίσματος» της αγοράς τάσσονται και επιχειρήσεις που διαθέτουν υγιή οικονομικά δεδομένα.

«Δεν μπορεί κάποιες ανταγωνιστικές μας επιχειρήσεις να έχουν ως μόνο συγκριτικό πλεονέκτημα το γεγονός ότι δεν πληρώνουν τόκους στις τράπεζες, φόρους στο δημόσιο, εργοδοτικές εισφορές στα ασφαλιστικά ταμεία και μισθούς στους εργαζόμενούς τους. Τέτοιες εταιρείες μεταδίδουν τα δικά τους προβλήματα σε ολόκληρη την αγορά, διογκώνοντας τα ήδη υπάρχοντα προβλήματα από την οικονομική κρίση», δήλωσε στο Euro2day.gr διευθύνων σύμβουλος εισηγμένης εταιρείας.