Ποιοι κλάδοι είναι στο στόχαστρο της Επιθεώρησης Εργασίας

Με εντατικούς ρυθμούς διενεργούνται έλεγχοι για την εφαρμογή της εργατικής νομοθεσίας αλλά και την προστασία της υγιεινής και ασφάλειας στους χώρους εργασίας από το Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας, με τις παραβάσεις να αφορούν τη μη τήρηση πινάκων προσωπικού, που σύμφωνα με τους ειδικούς μπορεί να υποκρύπτει και υποδηλωμένη εργασία, όσο και σε μικρότερο βαθμό, την αδήλωτη εργασία.

Συνολικά, στο τρίμηνο Ιανουάριος - Μάρτιος 2023, πραγματοποιήθηκαν 15.779 έλεγχοι και επιβλήθηκαν 3.122 κυρώσεις, με το συνολικό ποσό των επιβληθέντων προστίμων να αγγίζει σχεδόν τα 8 εκατ. ευρώ.

Οι κλάδοι στους οποίος βάσει των ελέγχων παρατηρείται η υψηλότερη παραβατικότητα στον τομέα των εργασιακών σχέσεων είναι ο τουρισμός και επισιτισμός, κυρίως εντός του 6μήνου που λόγω της έντονης εποχικότητας υπάρχει ένταση της εργασίας, και ακολουθούν ο τομέας των υπηρεσιών, στον οποίο συμπεριλαμβάνονται η καθαριότητα και η φύλαξη, τομείς που παρατηρείται κατά κύριο λόγο ανειδίκευτο, σε πολλές δε περιπτώσεις και ενοικιαζόμενο προσωπικό, και ο τομέας των μεταφορών, με αιχμή τους κούριερ.

Στον τομέα της υγείας και ασφάλειας, ο πρώτος κλάδος σε υψηλή παραβατικότητα είναι βάσει των ελέγχων τα εργοτάξια - κατασκευές και έπεται η βιομηχανία.

Ειδικά στον τομέα των εργασιακών σχέσεων, συνολικά διενεργήθηκαν, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του ΣΕΠΕ, που πλέον λειτουργεί ως Ανεξάρτητη Αρχή, 8.468 έλεγχοι, καταγράφηκαν 2.327 κυρώσεις και επιβλήθηκαν πρόστιμα ύψους 6.922.553 ευρώ.

Από αυτές, οι 849 παραβάσεις που εντοπίστηκαν αφορούσαν τους πίνακες προσωπικού, δηλαδή τη μη τήρηση της υποχρέωσης του εργοδότη να συντάσσει ή και να αναρτά σε εμφανές σημείο στην επιχείρηση τους πίνακες προσωπικού και ωρών εργασίας, προκειμένου με τον τρόπο αυτό να είναι ξεκάθαρο το εάν όσοι βρίσκονται εντός της επιχείρησης είναι δηλωμένοι και οφείλουν να απασχολούνται κατά τη συγκεκριμένη ημέρα και ώρα.

Για τον λόγο αυτό μάλιστα, επισημαίνουν οι ειδικοί, η παράβαση αυτή στην πράξη μπορεί σε μεγάλο βαθμό να κρύβει την πρακτική, από πλευράς εργοδοτών, να δηλώνουν τους εργαζόμενους ως μερικώς απασχολούμενους και να τους απασχολούν 8ωρα ή και περισσότερο (υποδηλωμένη εργασία). Πρόκειται άλλωστε, όπως επισημαίνουν, για ένα σημαντικά... φθηνότερο πρόστιμο, στην περίπτωση ελέγχου, αφού η αδήλωτη εργασία κοστολογείται στα 10.500 ευρώ ανά εργαζόμενο και η μη τήρηση πίνακα προσωπικού στα 500 ευρώ.

Μετά τους ελέγχους του ΣΕΠΕ, τα πρόστιμα που επιβλήθηκαν εντός του πρώτου τριμήνου του έτους μόνο για τον λόγο αυτό ήταν της τάξης των 1.922.260 ευρώ. Αντίστοιχα, το ίδιο διάστημα, καταγράφηκαν 164 παραβάσεις για αδήλωτη εργασία, με τα πρόστιμα σε αυτή την περίπτωση να ανέρχονται σε 1.753.500 ευρώ. Επίσης, διαπιστώθηκαν άλλες 50 παραβάσεις για υπέρβαση του χρόνου εργασίας (πρόστιμα 101.000 ευρώ) και 116 παραβάσεις που επικεντρώνονται στα χρονικά όρια λειτουργίας των επιχειρήσεων, εργασίας εργαζομένων, εβδομαδιαία ανάπαυση και αργίες (πρόστιμα 192.310 ευρώ).

Να σημειωθεί ότι, με βάση τον ετήσιο σχεδιασμό των υπηρεσιών του ΣΕΠΕ, εντός του 2023 θα διενεργηθούν συνολικά τουλάχιστον 66.000 έλεγχοι, τόσο για τη συνεπή εφαρμογή της εργατικής νομοθεσίας όσο και για την τήρηση της νομοθεσίας για την υγεία και ασφάλεια στην εργασία, την καταπολέμηση κάθε παραβατικότητας, την προστασία των εργαζομένων, τη δραστική μείωση των εργατικών ατυχημάτων και την εν γένει εύρυθμη λειτουργία της αγοράς εργασίας.

Σε γεωγραφικό επίπεδο, την πρώτη θέση στη διενέργεια των ελέγχων κατέχει η Αττική και ακολουθεί η Μακεδονία. Είναι χαρακτηριστικό ότι μόνο στην Αθήνα, εκτιμάται ότι θα πραγματοποιηθούν τουλάχιστον 5.000 έλεγχοι.

Στο μικροσκόπιο των Επιθεωρητών θα μπουν, κατά προτεραιότητα, οι επιχειρήσεις και οι κλάδοι με υψηλό δείκτη κινδύνου παραβατικότητας, αλλά και επιχειρήσεις που δεν έχουν ελεγχθεί την τελευταία τριετία. Στο στόχαστρο των ελεγκτών θα βρεθούν επίσης επιχειρήσεις που λειτουργούν σε εποχική βάση αλλά και επιχειρήσεις στις οποίες εφαρμόζεται το σύστημα ψηφιακής κάρτας εργασίας.