Lifting στο «Καλάθι του νοικοκυριού» και νέος κύκλος ανατιμήσεων

Φορτωμένο με τα σχολικά είδη, λόγω της εποχής, το νέο «καλάθι του νοικοκυριού» που περιλαμβάνει 66 προϊόντα τέθηκε σε ισχύ με υπουργική απόφαση που υπέγραψε πριν από λίγα εικοσιτετράωρα ο υπουργός Ανάπτυξης Κώστας Σκρέκας.

Το νέο καλάθι εκτός από την προσθήκη 10 προϊόντων -τα 9 είναι σχολικά είδη όπως σχολικές τσάντες, κασετίνες, τετράδια, μολύβια, μαρκαδόροι, στυλό, και το ένα αφορά προϊόντα παραγωγής ζεστού νερού χρήσεως (θερμοσίφωνες, λέβητες και τα αντίστοιχα) - έχει και κάποιες διαφορές στις βασικές του κατηγορίες με το τελευταίο «καλάθι» του ήταν σε ισχύ έως το τέλος Ιουνίου.

Εκτός του νέου «καλαθιού» βρίσκονται τα νωπά ψάρια, το κακάο σε σκόνη, η σοκολάτα και τα απολυμαντικά χεριών/αντισηπτικά, ενώ η κατηγορία παρθένο ελαιόλαδο αντικαταστάθηκε με το ελαιόλαδο.

Το νέο καλάθι έρχεται σε μια περίοδο όπου ο πληθωρισμός στα τρόφιμα αντιστέκεται σθεναρά. Τα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής για τον Ιούλιο κατέγραψαν αύξηση 12,3% στον πληθωρισμό στα τρόφιμα. Και αυτό δεν αφήνει περιθώρια για εφησυχασμό.

Ήδη ανατιμήσεις 13% και μάλιστα με αναδρομική ισχύ από 1η Αυγούστου περιλαμβάνει ο νέος τιμοκατάλογος που έστειλε γνωστή βιομηχανία ζυμαρικών στις αλυσίδες σούπερ μάρκετ. Υπερδιπλάσια είναι η ποσοστιαία αύξηση στις οποίες προχωρούν οι βιομηχανίες ελαιολάδου και σπορελαίων -ήδη υπάρχει αύξηση στις τιμές και πρόβλημα επάρκειας ελαιολάδου-, ενώ μονοψήφιο είναι το ποσοστό των νέων ανατιμήσεων στα γλυκά snacks ενώ φόβοι εκφράζονται για το πως θα κινηθούν οι τιμές των γαλακτοκομικών προϊόντων το επόμενο διάστημα. Ενώ ακόμη δεν έχουν περάσει στο ακέραιο οι ανατιμημένοι τιμοκατάλογοι της περασμένης Άνοιξης.

Οπότε για την Κυβέρνηση και το επιτελείο του υπουργείου Ανάπτυξης η διατήρηση της πρωτοβουλίας «καλάθι του νοικοκυριού» που έκανε πρεμιέρα στις αρχές του περασμένου Νοεμβρίου είναι μονόδρομος.

Εκείνο το πρώτο καλάθι του περασμένου Νοεμβρίου περιελάμβανε 51 βασικές κατηγορίες προϊόντων, η διάρκεια του είχε οριστεί αρχικά έως τις 31 Μαρτίου του 2023 ενώ είχε πάρει παράταση έως το τέλος του περασμένου Ιουνίου.

Για την πρωτοβουλία η γνωμοδότηση της Επιτροπής Ανταγωνισμού ήταν θετική, εν όψει, όπως είχε σημειώσει, της παρούσας δύσκολης συγκυρίας για τους καταναλωτές και της δεδομένης, όπως ανέφερε στη γνωμοδότησή της, της προσωρινότητας του έως τις 31 Μαρτίου του 2023.

Όμως η Ανεξάρτητη Αρχή είχε εκφράσει και τους ενδοιασμούς της και τις ανησυχίες της για το κατά πόσο η συγκεκριμένη πρωτοβουλία θα μπορούσε να οδηγήσει σε πρακτικές συστηματικής αυτοπροτίμησης από τα σούπερ μάρκετ σε προϊόντα δικής τους ιδιωτικής ετικέτας εις βάρος προϊόντων σήματος ή να υπάρξουν αυξήσεις τιμών σε προϊόντα ή κατηγορίες προϊόντων εκτός καλαθιού προκειμένου να αντισταθμιστούν τυχόν απώλειες από τη διάθεση των προϊόντων εντός του καλαθιού σε προσιτές τιμές ή ενδεχομένως μείωσης τιμών.

Μέχρι σήμερα το καλάθι του νοικοκυριού περιλαμβάνει κυρίως προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας (pl). Αυτό έχει οδηγήσει τα pl να καταγράψουν το πρώτο πεντάμηνο του έτους υψηλό οκταετίας κερδίζοντας πάνω από μια ποσοστιαία μονάδα σε σχέση με πέρυσι. Σύμφωνα με την εταιρεία μέτρησης της κατανάλωσης Circana (πρώην IRI) το μερίδιο σε αξία των pl, στα οποία δεν προσμετρώνται ακόμη τα στοιχεία της Lidl, έφτασε το 17,4% από 16,3% πέρυσι -σ.σ. με τη Lidl το μερίδιο των Pl είναι κοντά στο 25%- πιέζοντας ασφυκτικά τα επώνυμα προϊόντα και τους παραγωγούς τους.

Αυτή η συνθήκη ενδέχεται να αλλάξει. Στις προθέσεις του υπουργού Ανάπτυξης κ. Σκρέκα είναι στο «Καλάθι του Νοικοκυριού» θα περιληφθεί τουλάχιστον ένα επώνυμο προϊόν ανά κατηγορία -σ.σ. η βιομηχανία δεν θέλησε ποτέ να εμπλακεί ενεργά με το «καλάθι»-, εφ’ όσον η αλυσίδα διαθέτει προϊόν στην εν λόγω κατηγορία. Η ύπαρξη ενός επώνυμου brand ανά κατηγορία στο «καλάθι» μπορεί να λειτουργήσει ως «κράχτης» και να αναζωπυρώσει το καταναλωτικό ενδιαφέρον για αυτό.