IRIS: Αντίστροφη μέτρηση για διπλασιασμό στις ημερήσιες συναλλαγές

Τριψήφιο ρυθμό ανάπτυξης σημείωσε για τέταρτη συνεχόμενη χρονιά το IRIS της ΔΙΑΣ Α.Ε., το οποίο αποτελεί το ταχύτερα αναπτυσσόμενο προϊόν ηλεκτρονικών πληρωμών στην Ελλάδα, σύμφωνα με όσα δήλωσε η CEO της εταιρείας, Σταυρούλα Καμπουρίδου, στο πλαίσιο της ομιλίας της κατά τη διάρκεια της φετινής Γενικής Συνέλευσης των μετόχων της εταιρείας.

Όπως αναφέρεται στη σχετική ανακοίνωση, το 2024, μέσω της ΔΙΑΣ διακινήθηκαν συνολικά 467,2 εκατ. συναλλαγές, συνολικής αξίας 501,9 δισ. ευρώ, καταγράφοντας αύξηση 15,1% και 11,6% αντίστοιχα σε σχέση με το 2023. Ταυτόχρονα, οι άμεσες μεταφορές πίστωσης (instant payments) έφτασαν τις 70,6 εκατ. συναλλαγές, παρουσιάζοντας αύξηση 92,1%.

Στο πλαίσιο αυτό, το 2024, οι διατραπεζικές συναλλαγές μέσω IRIS αυξήθηκαν κατά 137%, φτάνοντας τα 57,3 εκατομμύρια, ενώ η συνολική τους αξία αυξήθηκε κατά 110%, στα 6,1 δισ. ευρώ.

Οι συναλλαγές IRIS Person to Person (P2P) διαμορφώθηκαν στα 49,3 εκατ. (+142,4%), με το δίκτυο χρηστών να ανέρχεται σε 3,8 εκατομμύρια πολίτες, ενώ εντός του 2025, σύμφωνα με την κ. Καμπουρίδου, θα ξεπεράσει τα 4 εκατομμύρια. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι τράπεζες που το προσφέρουν φτάνουν πλέον τις 13.

Την ίδια ώρα, οι συναλλαγές στο IRIS Person to Business (P2B) ξεπέρασαν τις 736 χιλιάδες (+844%), με πάνω από 565.000 ελεύθερους επαγγελματίες να έχουν ήδη εγγραφεί, μέγεθος που σύμφωνα με τη CEO της ΔΙΑΣ Α.Ε. προσεγγίζει το απόλυτο 18 σύνολο της αγοράς.

Όσον αφορά το IRIS Commerce, όπως ανέφερε η κ. Καμπουρίδου,  από τις 8.000 επιχειρήσεις/e-shops που έχουν ενταχθεί, αναμένεται εκρηκτική επέκταση έως το τέλος του 2025, καθώς τίθεται σε ισχύ η νέα νομοθεσία που καθιστά υποχρεωτική την αποδοχή άμεσων πληρωμών από τα νομικά πρόσωπα, συμπληρωματικά με αυτή των καρτών.

Η ανάγκη απεξάρτησης από τις μη ευρωπαϊκές λύσεις πληρωμών

Σε πρόσφατες δηλώσεις της, η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Κριστίν Λαγκάρντ απηύθυνε έκκληση στην Ε.Ε. να αναπτύξει μία ανεξάρτητη πλατφόρμα ψηφιακών πληρωμών, με σκοπό να περιορίσει την εξάρτησή της από ξένους κολοσσούς, όπως η Visa, η Mastercard, η PayPal και η Alipay. «Η Ε.Ε. πρέπει να έχει υπό τον έλεγχό της τις ψηφιακές πληρωμές», δήλωσε χαρακτηριστικά.

Στο ίδιο μήκος κύματος, η κ. Καμπουρίδου επεσήμανε ότι η Ευρώπη εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από μη ευρωπαϊκές λύσεις πληρωμών, καθώς υπολογίζεται πως το 61% των συναλλαγών με κάρτες στην ευρωζώνη πραγματοποιείται μέσω μη ευρωπαϊκών σχημάτων. Το γεγονός αυτό, σύμφωνα με την ίδια, υπονομεύει τη στρατηγική της αυτονομία, την ασφάλεια των δεδομένων και την επιχειρησιακή της ανθεκτικότητα.

Αναφορικά με την Ελλάδα, η CEO της ΔΙΑΣ Α.Ε. σημείωσε ότι η εξάρτηση αυτή στον τομέα των πληρωμών λιανικής είναι σχεδόν καθολική.

Η σημασία της πρωτοβουλία EuroPA

Για τον λόγο αυτό, όπως τόνισε η κ. Καμπουρίδου, η Ευρώπη χρειάζεται μια ενιαία, διαλειτουργική λύση στο λεγόμενο «σημείο αλληλεπίδρασης» (point of interaction), δηλαδή εκεί όπου πραγματοποιείται η πληρωμή, είτε πρόκειται για φυσικό είτε για ψηφιακό περιβάλλον. Αυτήν ακριβώς τη λύση επιχειρεί να υλοποιήσει το EuroPA project, που αποτελεί την πρώτη πανευρωπαϊκή προσπάθεια δημιουργίας μιας roaming τύπου λύσης άμεσων πληρωμών, όπως εξήγησε.

Η Ελλάδα θα ενταχθεί στην πρωτοβουλία EuroPA μέσω της ΔΙΑΣ και του IRIS. Μάλιστα, με την προσθήκη των 4 εκατομμυρίων χρηστών του IRIS, η συνολική βάση χρηστών του EuroPA θα ανέλθει σε 105 εκατομμύρια χρήστες από 10 ευρωπαϊκές χώρες: Ιταλία, Ισπανία, Πορτογαλία, Ελλάδα, Πολωνία, Νορβηγία, Δανία, Φινλανδία, Σουηδία και Ανδόρρα.

Η CEO της ΔΙΑΣ Α.Ε. σημείωσε ότι αρκετές ακόμη χώρες βρίσκονται σε διαδικασία ένταξής τους στο συγκεκριμένο project, ενώ στόχος είναι η υλοποίηση για τη χώρα μας, αρχικά για το P2P, να ολοκληρωθεί εντός του πρώτου εξαμήνου του 2026.

Παράλληλα, όπως επισήμανε η ίδια, η Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Πληρωμών (EPI), που αναπτύσσει το Wero, βρίσκεται σε επαφές με το EuroPA για πιθανή τεχνική συνεργασία. Σε περίπτωση που ευοδωθούν οι συνομιλίες, τότε η διαλειτουργικότητα θα μπορούσε να επιταχύνει τη διαμόρφωση ενός ενιαίου ευρωπαϊκού τοπίου πληρωμών.

Σημειώνεται ότι η κ. Καμπουρίδου εκλέχθηκε στο διοικητικό συμβούλιο του EACHA, του ευρωπαϊκού συνδέσμου των Συστημάτων Εκκαθάρισης Πληρωμών. «Για πρώτη φορά η Ελλάδα, μέσω της ΔΙΑΣ, αποκτά φωνή στο θεσμικό επίπεδο που σχεδιάζονται οι αρχιτεκτονικές των ευρωπαϊκών πληρωμών», όπως ανέφερε η ίδια.

Τι αλλαγές φέρνει ο Κανονισμός Άμεσων Πληρωμών

Ο  νέος Κανονισμός Άμεσων Πληρωμών, ο οποίος τέθηκε για πρώτη φορά σε ισχύ τον Απρίλιο του 2024 και αναμένεται να εφαρμοστεί πλήρως τον Οκτώβριο του 2025, φέρνει μια σειρά από αλλαγές, δημιουργώντας ένα υποχρεωτικό ευρωπαϊκό κοινό πλαίσιο για συναλλαγές σε πραγματικό χρόνο. Η ελληνική αγορά φαίνεται να προσαρμόζεται στις αλλαγές αυτές, καθώς σύμφωνα με τη CEO της ΔΙΑΣ Α.Ε. η Ελλάδα είναι από τις χώρες με υψηλό βαθμό υιοθέτησης εντός της ευρωζώνης.

Ειδικότερα, το ποσοστό άμεσων πληρωμών επί του συνόλου των μεταφορών πίστωσης (Instant Payment Ratio) ανήλθε σε 24,2% το πρώτο τρίμηνο του 2025, τη στιγμή που ο μέσος όρος της ευρωζώνης είναι 20,9%. Μάλιστα, όπως υπογραμμίζει η ίδια, μέσα σε μόλις τρία χρόνια, από το 1ο τρίμηνο του 2022, το αντίστοιχο ποσοστό στην Ελλάδα εξαπλασιάστηκε -από μόλις 4,4% σε 24,2%.

Η κ. Καμπουρίδου δήλωσε ότι σήμερα 7 στα 10 διατραπεζικά εμβάσματα πραγματοποιούνται άμεσα, όμως όπως ανέφερε, η ίδια θεωρεί ότι δεν αργεί η ημέρα που θα γίνουν η βασική επιλογή στα ψηφιακά κανάλια των τραπεζών, κατά την εκτέλεση κάθε μεταφοράς πίστωσης από τους πελάτες τους.

Όπως εξηγεί, για την επίτευξη αυτού του στόχου, απαιτείται η μετάβαση και των διατραπεζικών προϊόντων RF/QR και IRIS Commerce σε υποδομές άμεσων πληρωμών, πέραν των IRIS P2P και P2B που ήδη λειτουργούν με αυτό τον τρόπο.

Σύμφωνα με την ίδια, η  μετάβαση αυτή θα ολοκληρωθεί έως τον προσεχή Οκτώβριο, όπως προβλέπεται από τα εθνικά και ευρωπαϊκά χρονοδιαγράμματα συμμόρφωσης.

Ακόμα, η CEO της ΔΙΑΣ Α.Ε. υπενθύμισε ότι από την 1η Νοεμβρίου 2025, κάθε νομικό πρόσωπο και επιχείρηση στην Ελλάδα -είτε φυσικό είτε ηλεκτρονικό κατάστημα -θα υποχρεούται να αποδέχεται άμεσες πληρωμές τύπου IRIS. Όπως σημείωσε πρόκειται για την δεύτερη νομοθετική πρωτοβουλία του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, μετά την αντίστοιχη υποχρέωση για τους ελεύθερους επαγγελματίες το 2024, που σηματοδοτεί την αναγνώριση των άμεσων πληρωμών ως εθνική προτεραιότητα.

Τι έρχεται στο μέλλον

Όπως δήλωσε η κ. Καμπουρίδου στο Euro2day.gr, ο διπλασιασμός του ημερήσιου ορίου άμεσων συναλλαγών θα τεθεί σε εφαρμογή τον Ιούλιο. Δηλαδή:

• 500 ευρώ ημερησίως είναι το ποσό που μπορεί κάποιο φυσικό πρόσωπο να στείλει χρήματα σε άλλο φυσικό πρόσωπο και 500 ευρώ για την πληρωμή υπηρεσιών σε επαγγελματίες από συνολικά 500 ευρώ την ημέρα που ισχύει σήμερα.