** Οι αναλυτικοί πίνακες δημοσιεύονται στην δεξιά στήλη "Συνοδευτικό Υλικό"

Ο Υπουργός ΠΕΧΩΔΕ κ. Γ. Σουφλιάς, παρουσίασε σήμερα στην Κυβερνητική Επιτροπή και, εν συνεχεία, σε συνέντευξη τύπου, δέσμη νέων μέτρων για την αντιμετώπιση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης από την οδική κυκλοφορία.

Πιο συγκεκριμένα, ο κ. Σουφλιάς, επεσήμανε, ότι πριν περίπου ένα χρόνο, είχα παρουσιάσει ένα ολοκληρωμένο Εθνικό Σχέδιο για την αντιμετώπιση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στα μεγάλα αστικά κέντρα και τον έλεγχο και περιορισμό των εκπομπών ρύπων.

Συγκεκριμένα, το Εθνικό Σχέδιο περιλάμβανε: 

* Μέτρα για τον έλεγχο των εκπομπών από τις οδικές μεταφορές, όπως περιβαλλοντικά τέλη κυκλοφορίας, ανανέωση του στόλου των οχημάτων, εφαρμογή «πράσινων» δακτυλίων κ.ά. 
* Μέτρα για τη βιομηχανία 
* Μέτρα για την κεντρική θέρμανση
-*Μέτρα για την παρακολούθηση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης

Εν συνεχεία, συστήθηκε Ομάδα Εργασίας στο ΥΠΕΧΩΔΕ, στην οποία συμμετείχαν εκπρόσωποι των συναρμόδιων Υπουργείων, καθώς και εξειδικευμένοι επιστήμονες, με στόχο την εξειδίκευση των μέτρων για τον έλεγχο των εκπομπών από τις οδικές μεταφορές.

Σήμερα η Κυβερνητική Επιτροπή και ενέκρινε συγκεκριμένα μέτρα για: 
*  Περιβαλλοντικά τέλη κυκλοφορίας. 
* Ανανέωση του στόλου των οχημάτων και απόσυρση παλαιών. 
* Εφαρμογή «πράσινου» δακτυλίου.

Σύμφωνα με όλες τις υφιστάμενες μελέτες αξιολόγησης των πηγών ατμοσφαιρικής ρύπανσης στα αστικά κέντρα προκύπτει ότι τη μεγαλύτερη συνεισφορά (περισσότερο από 70%) στην ατμοσφαιρική ρύπανση την έχει η οδική κυκλοφορία κυρίως λόγω:
(α) του συνεχώς αυξανόμενου αριθμού οχημάτων όλων των τύπων,
(β) του υψηλού μέσου όρου ηλικίας των οχημάτων αυτών και
(γ) των κυκλοφοριακών προβλημάτων που ανακύπτουν.

Αξίζει να σημειωθεί, ότι ο μέσος όρος των ΙΧ αυτοκινήτων και ελαφρών φορτηγών αγγίζει σήμερα τα 12 έτη και των βαρέων οχημάτων ξεπερνά τα 17 έτη.

Τα κύρια προβλήματα ατμοσφαιρικής ρύπανσης για τα μεγάλα αστικά κέντρα είναι το όζον, τα σωματίδια, το βενζόλιο και τοπικά τα οξείδια του αζώτου.

Αναλυτικά:

α) Περιβαλλοντικά Τέλη Κυκλοφορίας

Αλλάζει ο τρόπος υπολογισμού των τελών κυκλοφορίας, που σήμερα γίνεται μόνο με βάση τον κυβισμό του κινητήρα. Με τον νέο τρόπο η κλιμάκωση της χρέωσης των νέων τελών κυκλοφορίας βασίζεται και στον κυβισμό αλλά και στην περιβαλλοντική επιβάρυνση του κινητήρα των οχημάτων.

Τα περιβαλλοντικά τέλη κυκλοφορίας θα ισχύουν για όλες τις κατηγορίες οχημάτων (Ι.Χ., φορτηγά κτλ.).

Σημειώνεται ότι η προμήθεια του σήματος των «περιβαλλοντικών» πλέον τελών κυκλοφορίας θα πραγματοποιείται -όπως και σήμερα- στο τέλος κάθε ημερολογιακού έτους από πιστοποιημένα σημεία συναλλαγής (π.χ. τράπεζες) με απαραίτητη προϋπόθεση την προσκόμιση της κάρτας ελέγχου καυσαερίων του οχήματος.

Τα περιβαλλοντικά τέλη κυκλοφορίας τίθενται σε ισχύ το 2010. Δηλαδή τα τέλη κυκλοφορίας για το 2010, που ως γνωστό καταβάλλονται στο τέλος του 2009, θα υπολογιστούν με τον νέο τρόπο. 

β) Ανανέωση Στόλου Οχημάτων και απόσυρση οχημάτων

Σε συνδυασμό με το μέτρο των περιβαλλοντικών τελών, το οποίο θα λειτουργήσει ως «αντικίνητρο» κυκλοφορίας οχημάτων παλαιάς τεχνολογίας ή μεγάλης ηλικίας, δίδονται συμπληρωματικά κίνητρα για την απόσυρση των οχημάτων αυτών και την ανανέωση και τον εκσυγχρονισμό του στόλου των οχημάτων.

Τα κίνητρα απόσυρσης θα κλιμακώνονται με την κατηγορία και τον κυβισμό του οχήματος που αποσύρεται και θα είναι ακόμη μεγαλύτερα για εκείνους που κατόπιν της απόσυρσης θα προβούν σε αγορά οχήματος νέα τεχνολογίας. H χρηματοδότηση της αγοράς νέου αυτοκινήτου δίδεται μόνο σε όσους ταυτόχρονα αποσύρουν παλαιό.

Η απόσυρση και η ανανέωση του στόλου των οχημάτων (Ι.Χ., ελαφρά φορτηγά και βαρέα οχήματα) δεν επιβαρύνει τον κρατικό προϋπολογισμό. Χρηματοδοτείται από τα επιπλέον έσοδα από τις περιβαλλοντικές «προσαυξήσεις» των υφιστάμενων τελών κυκλοφορίας, καθώς και από τα επιπλέον έσοδα του Κράτους, λόγω επιπρόσθετης ζήτησης στην αγορά οχημάτων από την εφαρμογή των μέτρων.

Το μέτρο της απόσυρσης των οχημάτων εφαρμόζεται αμέσως μετά την έκδοση των σχετικών Υπουργικών Αποφάσεων.

Έως το 2015 που θα έχει ολοκληρωθεί το πρόγραμμα απόσυρσης οχημάτων παλαιάς τεχνολογίας, θα έχουμε πετύχει θεαματικές μειώσεις των εκπομπών ρύπων. Συγκεκριμένα, υπολογίζουμε ότι η μείωση σε σχέση με την υφιστάμενη κατάσταση θα κυμαίνεται περί το 50-60% για όλους τους ρύπους.

γ) «Πράσινος» δακτύλιος

Ένα ακόμα κίνητρο για την ανανέωση του στόλου των οχημάτων, αποτελεί και η θέσπιση του «πράσινου» δακτυλίου. Θα εφαρμοστεί στην Αθήνα από 1η Σεπτεμβρίου 2011 και σε όποιο άλλο αστικό κέντρο πάρει σχετική απόφαση η Τοπική Αυτοδιοίκηση.

Στην Αθήνα, αρχικά θα εφαρμοστεί στα όρια και στο ωράριο του υφιστάμενου δακτυλίου. Σε επόμενη φάση, όταν θα έχει προχωρήσει σημαντικά η ανανέωση του στόλου των οχημάτων, αλλά και οι επεκτάσεις του Μετρό, μπορεί να εξεταστεί η διεύρυνση των ορίων του. Το μέτρο θα εφαρμοστεί παράλληλα με την εφαρμογή του μέτρου διαφοροποίησης του χρώματος του σήματος των περιβαλλοντικών τελών κυκλοφορίας, ώστε να ελέγχεται ευκολότερα η εφαρμογή του.

Για τα Ι.Χ. και τα ημιφορτηγά, προβλέπεται η εφαρμογή του «πράσινου» δακτυλίου ως εξής: 

*  Τα αυτοκίνητα με πολύ υψηλές εκπομπές ρύπων -δηλαδή τα παλιά οχήματα, προ 15ετίας- δεν θα μπορούν να εισέρχονται στον «πράσινο» δακτύλιο κατά το ωράριο λειτουργίας του. Θα εισέρχονται μόνο εκτός του ωραρίου του. 

*  Τα «καθαρά» αυτοκίνητα, δηλαδή τα καινούρια αυτοκίνητα τα οποία εκπέμπουν διοξείδιο του άνθρακα λιγότερο από 140g/km, η είσοδος στον «πράσινο» δακτύλιο θα είναι ελεύθερη όλες τις ώρες. 

* Όλα τα υπόλοιπα αυτοκίνητα, θα συνεχίσουν να κινούνται με το σύστημα «μονά – ζυγά» όπως σήμερα.


*** ΣΕΑΑ: Απόλυτα ορθά και αναγκαία τα μέτρα για την ανανέωση του στόλου που εξαγγέλθηκαν σήμερα από το ΥΠΕΧΩΔΕ.

Σήμερα ο Υπουργός ΠΕΧΩΔΕ κ. Σουφλιάς, μετά σχετική απόφαση της κυβερνητικής επιτροπής, εξήγγειλε τη λήψη των ακόλουθων μέτρων για την ανανέωση του στόλου των αυτοκινήτων και των φορτηγών:

• Την παροχή οικονομικών κινήτρων στους ιδιοκτήτες των παλιών, προ του 1996, επιβατικών αυτοκινήτων που θα τα αποσύρουν από την κυκλοφορία (από € 500 ως € 2.200, αναλόγως του κυβισμού τους).

• Την παροχή επιπλέον οικονομικού κινήτρου σε όσους εκ των προηγουμένων επιλέξουν την αντικατάσταση με καινούργιο επιβατικό αυτοκίνητο, πλέον σύγχρονης αντιρρυπαντικής τεχνολογίας (παροχή επιπλέον € 1.000). Τα κίνητρα θα καταβληθεί προσπάθεια να ξεκινήσουν εντός του ερχομένου Αυγούστου.

• Την επιβολή περιβαλλοντικού τέλους στα παλιά αυτοκίνητα (από € 50 ως € 150, αναλόγως της παλαιότητας), που παρά την παροχή των ως άνω κινήτρων θα συνεχίζουν να κυκλοφορούν, εις βάρος του περιβάλλοντος και της οδικής ασφάλειας. Το τέλος αυτό θα επιβληθεί στα τέλη κυκλοφορίας του 2010, τα οποία θα καταβληθούν ως τα τέλη του τρέχοντος έτους.

• Την τροποποίηση των κανόνων για την είσοδο στο δακτύλιο της Αθήνας, όπου από την 1/1/2011 θα επιτρέπεται να κυκλοφορούν καθημερινά τα αυτοκίνητα 1ης ταξινόμησης μετά την 1/1/2005, χαμηλών εκπομπών CO2 (ως 140 γρ/χλμ) και θα απαγορεύεται, τις εργάσιμες ημέρες, να κυκλοφορούν τα πολύ παλαιά αυτοκίνητα, 1ης ταξινόμησης ως την 31/12/1995. (Τα υπόλοιπα αυτοκίνητα μέρα-παρά μέρα, όπως σήμερα.)

• Την παροχή ανάλογων, ισχυρών κινήτρων και αντικινήτρων στα ελαφρά, μεσαία και βαρέα φορτηγά, των οποίων ο στόλος είναι ίσως ο γηραιότερος στην ΕΕ.

Ο ΣΕΑΑ χαιρετίζει απόλυτα την πρωτοβουλία της κυβέρνησης, η οποία είχε καταστεί επιτακτική, αφού η συνεχιζόμενη γήρανση και διόγκωση του στόλου των αυτοκινήτων και φορτηγών έχει δυσμενέστατες συνέπειες στο περιβάλλον, στην οδική ασφάλεια και στην κυκλοφορία, άρα στην εθνική οικονομία και στην ποιότητα ζωής όλων μας.

Υπενθυμίζεται, ότι στην Ελλάδα η αύξηση του στόλου δεν οφείλεται στις πωλήσεις καινούργιων αυτοκινήτων (που είναι κατά 25% χαμηλότερες ανά κάτοικο από τον Ευρωπαϊκό μέσο όρο ή 34% χαμηλότερες από το μέσο όρο της ΕΕ των 15!), αλλά από το γεγονός ότι ετησίως αποσύρεται ελάχιστος αριθμός παλαιών αυτοκινήτων.

Σημαντικό επίσης να αναφερθεί είναι ότι η γήρανση στα μεσαία και βαρέα φορτηγά (μέση ηλικία 17 έτη!) έχει βαρύτατες συνέπειες στο περιβάλλον, ειδικά στην επιβάρυνση με σωματίδια στα αστικά κέντρα και δραματικές συνέπειες στην οδική ασφάλεια, αφού από μελέτη του ΕΜΠ έχει τεκμηριωθεί ότι τα παλαιά φορτηγά είναι σχεδόν 5 φορές πιο θανατηφόρα από τα αντίστοιχα νεώτερα οχήματα.

Τέλος, αλλά εξαιρετικής σημασίας, είναι η ανάγκη άμεσης νομοθέτησης των οικονομικών κινήτρων και όλων των διαδικασιών, αφού ευνόητο είναι ότι η αγορά αυτοκινήτου θα τεθεί σε αναστολή, ωσότου αυτά τεθούν σε ισχύ.

** Οι αναλυτικοί πίνακες δημοσιεύονται στην δεξιά στήλη "Συνοδευτικό Υλικό"