Το άνοιγμα των αποκαλούμενων «κλειστών επαγγελμάτων» στη χώρα μας έχει ακόμα πορεία, 4 μήνες μετά την ψήφιση του σχετικού νόμου (3919/2011).

Στις 2 Ιουλίου έγινε ένα ακόμα βήμα με την κατάργηση των αδικαιολόγητων περιορισμών στην πρόσβαση και άσκηση επαγγελμάτων. Θεωρητικά, δηλαδή, οποίος θέλει μπορεί να ξεκινήσει δραστηριότητα σε αυτούς τους κλάδους. Η κίνηση αυτή, όμως, δεν συνοδεύτηκε από τις απαραίτητες γραφειοκρατικές διαδικασίες έτσι ώστε να γίνει ξεκάθαρο πώς διαμορφώνεται το νέο τοπίο.

Η σύγχυση, η προχειρότητα και κυρίως οι καθυστερήσεις των αρμόδιων υπουργείων στην έκδοση των Προεδρικών Διαταγμάτων αφήνουν σημαντικά νομοθετικά κενά για τα επαγγέλματα ή τους κλάδους στους οποίους τελικά θα ισχύσουν περιορισμοί (γεωγραφικοί ή άλλοι) για λόγους ασφαλείας ή εθνικού συμφέροντος.

Το αρχικό σχέδιο προέβλεπε ότι η έγκριση των εξαιρέσεων από το «άνοιγμα» θα γίνει από την Ε.Ε. ύστερα από γνώμη της Επιτροπής Ανταγωνισμού. Αυτό έπρεπε να γίνει έως το τέλος του μήνα, όπως αναφέρεται σε έγγραφο της κυβέρνησης προς τις Βρυξέλλες (Πρόγραμμα Σταθερότητας). Η γνώμη της Επιτροπής Ανταγωνισμού, όμως, αναβάλλεται για τον Δεκέμβριο, χωρίς να δίνονται εξηγήσεις για το τι θα σημάνει αυτό στην πράξη.

Δεν είναι καθόλου τυχαία η επισήμανση του επικαιροποιημένου μνημονίου ότι «έγιναν κάποια βήματα σε μια σειρά κλειστών επαγγελμάτων, αλλά η διαδικασία δεν έχει ακόμα ολοκληρωθεί».

Επιπλέον, τονίζεται ότι «θα πρέπει να υπάρξει διορθωτική δράση σε ό,τι αφορά την κατάργηση των κατώτατων αμοιβών δικηγόρων και μηχανικών».

Οι δυσκολίες που υπάρχουν στο να ανοίξουν πραγματικά τα κλειστά επαγγέλματα επιβεβαιώθηκαν και από την απόφαση του υπουργού Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, κ. Γιάννη Ραγκούση, να μην προχωρήσει στην υπογραφή του προεδρικού διατάγματος που είχε ετοιμάσει ο προκάτοχός του κ. Δημήτρης Ρέππας, το οποίο όριζε ιδιαίτερα «σφιχτούς» κανόνες για την απελευθέρωση των ταξί.

Ο υπουργός ξεκαθάρισε ότι είναι έξω από τις προθέσεις του υπουργείου να ορίζει τον αριθμό των ταξί που θα κυκλοφορούν σε μία περιοχή, αφού, όπως σημείωσε χαρακτηριστικά, η αγορά με αυτορρύθμιση θα κρίνει πόσα ταξί αντέχει η κάθε περιοχή.

Ερωτηθείς σχετικά ο κ. Ρέππας συμφώνησε με την απόφαση Ραγκούση, ανέφερε όμως με νόημα ότι «η αγορά δεν έχει ούτε ψυχή ούτε συναίσθημα».

Ως γνωστόν, από τις 2 Ιουλίου απελευθερώθηκαν 136 επαγγέλματα (από την ίδρυση κολεγίων και διαγνωστικών κέντρων μέχρι την… κατασκευή και εμπορία όπλων και εκρηκτικών υλών). Συγκεκριμένα, καταργούνται οι «αδικαιολόγητοι περιορισμοί στην πρόσβαση και άσκηση επαγγελμάτων» και ειδικότερα: οι περιορισμοί ως προς τον αριθμό των προσώπων που μπορούν να ασκούν ένα επάγγελμα, οι γεωγραφικοί περιορισμοί στην άσκηση του επαγγέλματος, οι ρυθμίσεις για την επιβολή υποχρεωτικών κατώτατων ή ανώτατων τιμών ή αμοιβών και η απαίτηση χορήγησης προηγούμενης διοικητικής άδειας για την άσκηση επαγγέλματος.

Πρακτικά αρκεί να κατατεθεί μία απλή αναγγελία έναρξης επαγγέλματος στην αρμόδια κρατική υπηρεσία, συνοδευόμενη από τα απαραίτητα δικαιολογητικά. Στην πραγματικότητα, βέβαια, τα αρμόδια υπουργεία για το κάθε επάγγελμα θα μπορούν τους επόμενους μήνες, αν πάρουν την άδεια της Ε.Ε., να θέσουν σε κάποια από αυτά περιορισμούς για λόγους εθνικού συμφέροντος.


Το υπουργείο Οικονομικών έχει δώσει στη δημοσιότητα ενδεικτικό κατάλογο 136 επαγγελμάτων που εμπίπτουν στις διατάξεις του Ν. 3919/2011, ενώ υπολογίζει ότι συνολικά απελευθερώνονται 400 επαγγέλματα.

Τα «επιστημονικά» επαγγέλματα

Εκτός από τα δεκάδες επαγγέλματα που απελευθερώνονται, αλλαγές θεσπίστηκαν και στα λεγόμενα «επιστημονικά» επαγγέλματα. Είναι οι εξής:

Δικηγόροι: Καταργούνται οι γεωγραφικοί περιορισμοί στην άσκηση της δικηγορίας: κάθε δικηγόρος μπορεί να ασκεί το επάγγελμά του σε οποιοδήποτε δικαστήριο της χώρας. Καταργούνται οι υποχρεωτικές ελάχιστες αμοιβές και το σύστημα προείσπραξης της αμοιβής από τον Δικηγορικό Σύλλογο. Η αμοιβή του δικηγόρου καθορίζεται ελεύθερα με έγγραφη συμφωνία. Υποχρεούται να προκαταβάλλει ο ίδιος (όχι ο πελάτης του) τις νόμιμες εισφορές και κρατήσεις υπέρ ασφαλιστικών ταμείων και τρίτων στον Δικηγορικό Σύλλογο.

Συμβολαιογράφοι: Στον νόμο προβλέπεται επανακαθορισμός της αναλογικής αμοιβής ώστε να βαίνει μειούμενη όσο αυξάνει η αξία του αντικειμένου της συναλλαγής.

Αρχιτέκτονες - μηχανικοί: Για τα ιδιωτικά έργα καταργούνται οι ελάχιστες υποχρεωτικές αμοιβές και το σύστημα είσπραξης της αμοιβής του μηχανικού μέσω του ΤΕΕ. Για τις μελέτες δημοσίων έργων οι συμμετέχοντες στους διαγωνισμούς μελετών δημοσίων έργων υποβάλλουν ελεύθερα την οικονομική προσφορά τους, η οποία μπορεί να είναι και κατώτερη της προεκτιμημένης αμοιβής.

Ορκωτοί λογιστές: Καταργείται το ελάχιστο υποχρεωτικό ωρομίσθιο που ισχύει σήμερα.

***Αναλυτικά η λίστα με τα επαγγέλματα που απελευθερώνονται δημοσιεύεται στη δεξιά στήλη "Συνοδευτικό Υλικό".