Tη δυσκολότερη χρονιά της ιστορίας του περνάει φέτος ο κλάδος εμπορίας σιδήρου-χάλυβα, καθώς το επίπεδο της ζήτησης έχει υποχωρήσει στα επίπεδα των αρχών της δεκαετίας του 1990, ενώ οι περισσότερες εταιρείες σε αυτόν έχουν προχωρήσει την τελευταία δεκαετία σε μεγάλες επενδύσεις αυξάνοντας κατά πολύ την παραγωγική τους δυναμικότητα.

Το 2011 ήταν ζημιογόνο και για τις τέσσερις μεγαλύτερες εταιρείες του κλάδου (Έλαστρον, Μπήτρος, ΣΙΔΜΑ, Αφοί Κορδέλλου, οι οποίες είναι και εισηγμένες στο Χρηματιστήριο της Αθήνας), ενώ το πρώτο εξάμηνο του 2012 ήταν σαφώς χειρότερο, επηρεαζόμενο από την καθίζηση της κατασκευαστικής δραστηριότητας, αλλά και από την έντονη οικονομική αβεβαιότητα που προκλήθηκε εξαιτίας της παρατεταμένης προεκλογικής περιόδου.

«Οάσεις στην έρημο της εσωτερικής ζήτησης παραμένουν τα χρηματοδοτούμενα από το ΕΣΠΑ έργα, οι επενδύσεις στην ενέργεια -και ιδιαίτερα στις ανανεώσιμες πηγές- και η δραστηριότητα των μεταποιητικών επιχειρήσεων με εξαγωγικό προσανατολισμό», δήλωσε χαρακτηριστικά ο διευθυντής στρατηγικής ανάπτυξης της Μπήτρος Συμμετοχών Σταύρος Γατόπουλος.
 
Σύμφωνα επίσης με τον ίδιο: «Οι επιχειρήσεις του κλάδου, παραγωγικές και εμπορικές, εξακολουθούν να απαντούν στην κρίση με αμυντικές οργανωτικές, διοικητικές και εμπορικές πολιτικές, με έμφαση στις εξαγωγές και με ένταση παράλληλων δραστηριοτήτων.

Προσβλέπουν δε στην απεμπλοκή των αυτοχρηματοδοτούμενων έργων, στην επιτάχυνση της απορρόφησης των κονδυλίων του ΕΣΠΑ και στη βελτίωση των συνθηκών ρευστότητας της οικονομίας μετά την επανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών και τη σταδιακή αποκατάσταση της εμπιστοσύνης όσον αφορά τις οικονομικές προοπτικές της χώρας».

Σύμφωνα πάντως με στελέχη της αγοράς, κανείς δεν προβλέπει πως η κατάσταση θα αρχίσει να βελτιώνεται μέσα στους αμέσως επόμενους μήνες και ελπίζουν τουλάχιστον πως η ζήτηση θα αρχίσει να ανεβαίνει από τα τέλη του 2012.

Κάτω από αυτές τις συνθήκες, εκτεταμένες είναι οι συζητήσεις στην αγορά για το σενάριο συγχωνεύσεων των εταιρειών του κλάδου, ώστε να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα της υπερβάλλουσας παραγωγικής δυναμικότητας και τα μεγαλύτερα σχήματα να εκμεταλλευθούν τις συνέργειες και τις οικονομίες κλίμακας που θα προκύψουν.

Και ενώ οι σχετικές συζητήσεις έχουν ξεκινήσει εδώ και καιρό, παράγοντες της αγοράς αμφιβάλλουν έντονα στο κατά πόσον αυτές θα μπορούσα να καταλήξουν σε συμφωνία.

Τι απαντούν Έλαστρον, Μπήτρος, ΣΙΔΜΑ, Αφοί Κορδέλλου

Ρωτήσαμε το υψηλόβαθμο management των τεσσάρων μεγάλων (και εισηγμένων) εταιρειών στον χώρο της εμπορίας σιδήρου-χάλυβα σχετικά με το αν είναι αναγκαία η συγκέντρωση του κλάδου σε λιγότερους «παίκτες» και λάβαμε τις εξής απαντήσεις. 

* Ο κ. Αθανάσιος Καλπίνης, γενικός διευθυντής της Έλαστρον, σημείωσε: «Ενδεχομένως κάποιες εταιρείες του κλάδου να μιλάνε μεταξύ τους, ίσως γιατί αντιμετωπίζουν κάποια θέματα με τον δανεισμό τους. Εμείς προείδαμε την κρίση, προστατέψαμε την εταιρεία και ούτε μετέχουμε ούτε έχουμε την πρόθεση να μετάσχουμε σε τέτοιες συζητήσεις. Πάντως, η αλήθεια είναι πως ο κλάδος χρειάζεται να συγκεντρωθεί σε λιγότερα χέρια, στη διαδικασία όμως αυτή εμείς δεν πρόκειται να συμμετάσχουμε». 

* Ο κ. Παναγιώτης Μπήτρος, πρόεδρος της Μπήτρος Συμμετοχών, υποστηρίζει: «Η συγκέντρωση του κλάδου σε λιγότερες εταιρείες αποτελεί επιτακτική ανάγκη σε μια αγορά που έχει υποχωρήσει σε όγκο περίπου κατά τα 2/3 σε σύγκριση με το 2006. Παρ’ όλα αυτά, δεν θα πρέπει να μας διαφεύγουν οι ιδιαιτερότητες κάθε εταιρείας και οι δυσκολίες που υπάρχουν σε ένα τέτοιο εγχείρημα. Δεν πιστεύω ότι μιλάμε για μια εύκολη υπόθεση». 

* Σύμφωνα με τον κ. Δανιήλ Μπεναρδούτ, διευθύνοντα σύμβουλο της ΣΙΔΜΑ, «Ένα σενάριο συγκέντρωσης του κλάδου σε λιγότερες δυνάμεις θα ευνοούσε θεωρητικά την κατάσταση -με βάση και την τρέχουσα πολύ χαμηλή ζήτηση- καθώς θα οδηγούσε σε κάποιες συνέργειες και οικονομίες κλίμακας.

Η μεγάλη πτώση της δραστηριότητας από το 2008 έως σήμερα έχει δημιουργήσει υπερβάλλουσα παραγωγική δυναμικότητα στην αγορά και δεν είναι τυχαίο πως κάποιες εταιρείες του κλάδου έχουν στραφεί στο εξωτερικό. Θα πρέπει πάντως να ξεκαθαρίσω πως κανένα σχετικό πλάνο δεν υπάρχει στην εταιρεία μας και δεν βρισκόμαστε σε καμιά σχετική συζήτηση». 

* Από την πλευρά της, η κ. Ελένη Κορδέλλου, πρόεδρος και διευθύνουσα σύμβουλος της Αφοί Κορδέλλου, ανέφερε πως «δε βλέπει το θέμα αρνητικά, θα μπορούσε να γίνει», ωστόσο άφησε να διαφανεί πως θα προτιμούσε περισσότερο τη σύναψη συνεργασιών μεταξύ των εταιρειών, παρά να προχωρήσουν σε συγχωνεύσεις.

Πέραν όμως αυτών, υπάρχουν και φωνές στελεχών του κλάδου που αμφιβάλλουν αν θα μπορούσε σε κάποια φάση να προχωρήσει το σενάριο των συγχωνεύσεων, και αυτό για δύο λόγους: πρώτον, γιατί οι περισσότερες εταιρείες είναι οικογενειακού χαρακτήρα και, δεύτερον, γιατί οι συγχωνεύσεις δεν χτυπούν στη ρίζα του το βασικότερο πρόβλημα του κλάδου, που δεν είναι άλλο από την υπερβάλλουσα παραγωγική δυναμικότητα.