Ανατροπές και νέοι διεθνείς παίκτες στο real estate μέσω... NPLs

Η αναμενόμενη ολοκλήρωση της εξαγοράς της Eurobank Property Services από τον ιταλικό όμιλο διαχείρισης κόκκινων δανείων και πιστοληπτικής αξιολόγησης Cerved εντός των προσεχών εβδομάδων, η επικείμενη είσοδος της ισπανικής εταιρείας αποτιμήσεων και έρευνας ακινήτων Aura, αλλά και οι κινήσεις που έχουν πραγματοποιήσει ισχυροί ευρωπαϊκοί όμιλοι τους τελευταίους μήνες, αναδεικνύουν το νέο τοπίο που διαμορφώνεται στην εγχώρια αγορά real estate, λόγω του τεράστιου όγκου μη εξυπηρετούμενων δανείων (NPLs).

Αμερικανικά και ευρωπαϊκά funds που εξειδικεύονται στη διαχείριση χαρτοφυλακίων NPLs, διεθνείς σύμβουλοι στην αξιολόγηση και αξιοποίηση ακινήτων, εγχώριοι και ξένοι οίκοι που ασχολούνται με αποτιμήσεις, αλλά και εταιρείες συμβουλευτικών υπηρεσιών στο real estate συνωστίζονται γύρω από τα τεράστια χαρτοφυλάκια των ελληνικών τραπεζών.

Στα τέλη Οκτωβρίου, στη διάρκεια της τηλεδιάσκεψης για τα αποτελέσματα του τρίτου τριμήνου, ο Gianandrea De Bernardis, διευθύνων σύμβουλος του Cerved Group, είχε τονίσει πως «υπάρχει ένας πολύ μεγάλος όγκος μη εξυπηρετούμενων δανείων στην Ελλάδα, που φτάνει τα 100 δισ. ευρώ, σε σύγκριση με τα 200 δισ. ευρώ της Ιταλίας. Συνεπώς είναι πολύ μεγάλη αγορά. Υπάρχει μικρότερος ανταγωνισμός και το παιχνίδι είναι ακόμα ανοικτό, ενώ θα υπάρχουν πολλές ευκαιρίες για να αναλάβουμε μεγάλα χαρτοφυλάκια».

Αλλά και ο Andrea Mignanelli, o διευθύνων σύμβουλος της Cerved Credit Management Group, είχε τονίσει πως «προσωπικά κάνω τουλάχιστον ένα ή δύο ταξίδια τον μήνα στην Ελλάδα» και στην ουσία είχε «φωτογραφίσει» τις συζητήσεις για τη Eurobank Property Services, κάνοντας λόγο για «πιθανή εξαγορά» που προωθεί ο ιταλικός όμιλος.

Το νέο οικοσύστημα

Γύρω από τα ξένα funds και τις 15 εταιρείες διαχείρισης κόκκινων δανείων που έχουν αδειοδοτηθεί μέχρι σήμερα από την Τράπεζα της Ελλάδος αναπτύσσεται ένα ολόκληρο οικοσύστημα, που ξεκινά από τις εταιρείες συμβούλων/αποτιμητών ακινήτων και φτάνει μέχρι τα δίκτυα μεσιτικών γραφείων που αναλαμβάνουν να διαθέσουν έτοιμα ακίνητα στην αγορά. Ομως, μέχρι να φτάσει ένα ακίνητο που συνδέεται με κόκκινο δάνειο στον τελικό αγοραστή μεσολαβεί ολόκληρη στρατιά από συμβούλους/τεχνικούς που αναλαμβάνουν το ξεκαθάρισμα του ακινήτου (από την πολεοδομική τακτοποίηση μέχρι τις επισκευές και την αποτίμηση/έρευνα αγοράς). Πρόκειται για τομέα που βρίσκεται ακόμα στα σπάργανα αφού η διάθεση χαρτοφυλακίων κόκκινων δανείων αναμένεται να ενταθεί τη φετινή χρονιά.

Τα διεθνή funds όπως η Bain Capital, που επικράτησε στην πώληση του χαρτοφυλακίου Amoeba (με μικτή λογιστική αξία 1,45 δισ. ευρώ) από την Τράπεζα Πειραιώς, ή το σχήμα Apollo Global Management - IFC, που επικράτησε για την απόκτηση του χαρτοφυλακίου Jupiter (λογιστικής αξίας περί το 1 δισ. ευρώ) από την Alpha Bank, συνεργάζονται με πλήθος συμβούλων ακινήτων, από τις αποτιμήσεις μέχρι την έρευνα αγοράς. Το ίδιο ισχύει και με διεθνείς ομίλους που δεν έχουν καν εταιρεία διαχείρισης κόκκινων δανείων στην Ελλάδα, όπως η Intrum, η οποία απέκτησε δύο μεγάλα χαρτοφυλάκια στη χώρα μας (Eclipse και Earth).

Οι Ισπανοί (όπως η Aktua, η οποία μαζί με την Alpha Βank ελέγχει τη Cepal Hellas που έλαβε την πρώτη άδεια εταιρείας διαχείρισης κόκκινων δανείων στην Ελλάδα) και οι Ιταλοί (η Cerved που ετοιμάζεται να διευρύνει την παρουσία της μέσω της Eurobank Property Services) αξιοποιούν την εμπειρία τους στις ντόπιες αγορές. Ακολουθούνται από συμβούλους ή/και ειδικούς στην αποτίμηση χαρτοφυλακίων ακινήτων όπως η Aura.

Στις νέες αφίξεις των τελευταίων ετών περιλαμβάνονται και όμιλοι που έχουν αποκτήσει εμπειρία στην Κύπρο ή στο Λονδίνο όπως η Resolute Asset Management, η Delfi Partners, αλλά και η βρετανική Pepper. Οι περισσότερες από τις συγκεκριμένες εταιρείες ασχολούνται με μεγάλη γκάμα υπηρεσιών που ξεκινούν από τη διαχείριση κόκκινων δανείων μέχρι τις αποτιμήσεις ακινήτων, την έρευνα αγοράς, αλλά και τη μεσιτεία.

Δίπλα στους νέους ομίλους που, από διαφορετική σκοπιά, μπαίνουν στην ελληνική αγορά διαχείρισης κόκκινων δανείων και ακινήτων συνωστίζονται οι «παίκτες» που έχουν εγκατασταθεί στη χώρα μας πριν από την κρίση και άντεξαν, κυρίως μέσω των συνεργασιών με διεθνή δίκτυα. Τέτοιες περιπτώσεις είναι η Proprius (μέλος του δικτύου Cushman & Wakefield), η Δανός BNP Real Estate και μικρότερα γραφεία όπως η Αθηναϊκή Οικονομική που συνεργάζεται με τον διεθνή όμιλο JLL κ.α.

Η είσοδος των νέων ομίλων που ασχολούνται με τη διαχείριση των κόκκινων δανείων αναμένεται να ανατρέψει και τις ισορροπίες στον χώρο των επενδυτικών εταιρειών (ΑΕΕΑΠ), όπως είχε γράψει προ ημερών το Euro2day.gr. Μάλιστα ήδη κυκλοφορούν πληροφορίες για ενδιαφέρον ξένων ομίλων που εμπλέκονται με τα NPLs για την απόκτηση ΑΕΑΑΠ, με στελέχη της αγοράς να θεωρούν την Trastor ως μία από τις υποψήφιες.

Η διάθεση μεγάλων χαρτοφυλακίων από ομίλους του real estate που κατέρρευσαν τα τελευταία χρόνια (Μπ. Βωβός, Ektasis Development κ.ά.) δεν φέρνει στην ελληνική αγορά μόνο επενδυτές. Κινητοποιεί και εγχώριους ή ξένους ομίλους από τον τομέα της ανάπτυξης ακινήτων. Κάποιοι από αυτούς όπως η Dimand συνέχισαν να επενδύουν και μέσα στην κρίση. Κάποιοι άλλοι, όπως η ολλανδική Ten Brinke, ενεργοποιούνται καθώς βλέπουν πως εξαιτίας της πολυετούς αδράνειας δεν υπάρχει προϊόν (κυρίως ποιοτικά κτίρια γραφείων καθώς και άλλες κατηγορίες ακινήτων) που να καλύπτει τις απαιτήσεις των διεθνών και εγχώριων (ΑΕΕΑΠ) επενδυτών.