Επιχειρήσεις και φορείς «ανοίγουν» πάλι το ασφαλιστικό

Παρά το γεγονός ότι η κυβέρνηση θεωρεί πως το τρέχον ασφαλιστικό σύστημα -όπως αυτό έχει διαμορφωθεί μετά την ψήφιση του «νόμου Κατρούγκαλου»- είναι βιώσιμο, ήδη οικονομικοί φορείς και πολιτικά κόμματα ξεκινούν συζητήσεις με στόχο τη διαμόρφωση ενός νέου ασφαλιστικού πλαισίου, μετά τις επικείμενες βουλευτικές εκλογές.

Από τη μια πλευρά, λοιπόν, η κυβέρνηση θεωρεί πως το τρέχον σύστημα του ενός ουσιαστικά υποχρεωτικού πυλώνα (κοινωνική ασφάλιση) όχι μόνο είναι βιώσιμο σε βάθος χρόνου, αλλά επιπλέον παράγει πλεονάσματα και στο μέλλον θα είναι σε θέση να προσφέρει υψηλότερο επίπεδο συνταξιοδοτικών παροχών.

Από την άλλη πλευρά ωστόσο, φορείς της οικονομίας και της αγοράς αλλά και πολιτικά κόμματα έχουν ήδη ξεκινήσει να συζητούν για το πώς θα μπορούσε να αλλάξει και πάλι το ασφαλιστικό σύστημα της χώρας μετά τις εκλογές, εξέλιξη που φαντάζει ρεαλιστική μόνο στην περίπτωση που προκύψει κυβερνητική αλλαγή.

Έτσι, χαρακτηριστική είναι η ημερίδα της προσεχούς Δευτέρας με θέμα «Συντάξεις και ανάπτυξη», που διοργανώνει η Ένωση Ασφαλιστικών Εταιρειών Ελλάδος και συμμετέχουν ο ΣΕΒ, η ΓΣΕΕ και ο ΣΕΤΕ, στη διάρκεια μάλιστα της οποίας πιθανόν να υπάρξουν και τοποθετήσεις πολιτικών προσώπων. Όπως αναφέρεται, «σκοπός της εκδήλωσης είναι η εποικοδομητική ανταλλαγή απόψεων για τη διαμόρφωση ενός ολοκληρωμένου συνταξιοδοτικού συστήματος στη χώρα μας».

Στην ημερίδα αυτή, η Ένωση Ασφαλιστικών Εταιρειών αναμένεται να επαναλάβει την πάγια θέση της ότι:

α) Η κοινωνική ασφάλιση δεν μπορεί από μόνη της να σηκώσει το βάρος μελλοντικών αξιοπρεπών συντάξεων.

β) Απαιτείται σύστημα τριών πυλώνων (κοινωνική ασφάλιση, επαγγελματικά ταμεία, συνταξιοδοτικά προγράμματα ασφαλιστικών εταιρειών).

γ) Οι ασφαλιστικές εταιρείες θα μπορούν να έχουν ρόλο στα επαγγελματικά ταμεία και

δ) Η Πολιτεία θα πρέπει να επαναφέρει τα προϋπάρχοντα φορολογικά κίνητρα στον τρίτο πυλώνα, έστω και αν αυτά έχουν οπισθοβαρή χαρακτήρα (π.χ. σε ένα πρόγραμμα 15 ετών να ισχύουν μετά την πάροδο της πρώτης πενταετίας).

Από την πλευρά του, ο ΣΕΒ δεν έχει ανοίξει πλήρως τα χαρτιά του, ωστόσο πολλές φωνές ακούγονται για ένα νέο συνταξιοδοτικό σύστημα, το οποίο θα μειώνει τις εργοδοτικές εισφορές. Γενικότερα, το λεγόμενο μη μισθολογικό κόστος αποτελεί κόκκινο πανί για τις επιχειρήσεις, καθώς όχι μόνο αυξάνει υπέρμετρα το λειτουργικό κόστος, όχι μόνο δημιουργεί δυσαρεστημένους εργαζόμενους, αλλά επιπλέον ωθεί σειρά εξειδικευμένων στελεχών στο εξωτερικό.

«Ένας υψηλός φορολογικός συντελεστής οδηγεί σε πολύ μικρότερες παρενέργειες από τις θεόρατες τρέχουσες ασφαλιστικές εισφορές. Και αυτό γιατί ο φορολογικός συντελεστής παίρνει ένα μέρος των κερδών, ενώ οι εισφορές δεν επιτρέπουν στις επιχειρήσεις να επιτυγχάνουν κέρδη και συχνά τις οδηγούν σε λουκέτο. Επίσης, αν κάποιος συνεκτιμήσει το ύψος των ασφαλιστικών εισφορών και το πόσο χαμηλό είναι το αφορολόγητο όριο εισοδήματος στη χώρα μας, αντιλαμβάνεται γιατί πολλά εξειδικευμένα στελέχη εγκαταλείπουν την Ελλάδα και αναζητούν εργασία στο εξωτερικό», δηλώνει στο Euro2day.gr παράγοντας της αγοράς.

Αξιοσημείωτη είναι η πρόταση που έχει τεθεί από πανεπιστημιακούς παράγοντες στο τραπέζι των συζητήσεων και περιλαμβάνει:

Πρώτον, την υποχρεωτική θέσπιση του δεύτερου πυλώνα, ο οποίος μπορεί να έχει δημόσιο ή ιδιωτικό χαρακτήρα. Ο δεύτερος πυλώνας (επαγγελματικά ταμεία) θεωρείται παράγοντας-κλειδί, γιατί από τη μια πλευρά κάνει το σύστημα δικαιότερο (πλήρως ανταποδοτικό) μειώνοντας έτσι το κίνητρο της εισφοροδιαφυγής και από την άλλη, έρχεται να αμβλύνει τις επιπτώσεις από τη σταδιακή γήρανση του πληθυσμού και την επιδείνωση της σχέσης εργαζομένων/συνταξιούχων.

Και δεύτερον, τη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών του πρώτου πυλώνα, προς όφελος τόσο των επιχειρήσεων (περικοπή κόστους) όσο και των εργαζομένων (αύξηση καθαρών αποδοχών).

Ένας τέτοιος συνδυασμός πλεονεκτεί επίσης για δύο λόγους: Αφενός, γιατί δίνει ώθηση στην οικονομία αυξάνοντας το ΑΕΠ και ενισχύοντας έτσι σε βάθος χρόνου τα οικονομικά των ασφαλιστικών ταμείων. Και αφετέρου, γιατί με τα αποθεματικά που θα συγκεντρώνει ο δεύτερος πυλώνας θα μπορούν να χρηματοδοτούνται σημαντικά μακροπρόθεσμα επενδυτικά προγράμματα, τα οποία θα ενισχύουν το ΑΕΠ, τις θέσεις απασχόλησης, τις υποδομές και την παραγωγικότητα της χώρας.

Αν και σε βάθος χρόνου τέτοιες λύσεις εκτιμάται πως λειτουργούν προς όφελος όλων, η αχίλλειος πτέρνα τους εντοπίζεται σε ένα αξιοσημείωτο χρηματοδοτικό κενό που πιθανότατα θα προκύψει κατά τα πρώτα χρόνια εφαρμογής ενός τέτοιου συστήματος.

Σε κάθε περίπτωση, φορείς και κόμματα συζητούν για τη δυνατότητα ενός νέου ασφαλιστικού συστήματος, που δεν θα αποτελεί τροχοπέδη αλλά πεδίο ανάπτυξης της οικονομίας.