Ασπίς Πρόνοια: Η επόμενη μέρα, 16 χρόνια μετά το «ναυάγιο»

Έχουν περάσει 16 ολόκληρα χρόνια από τον Σεπτέμβριο του 2009, όταν ο ασφαλιστικός όμιλος της Ασπίς Πρόνοια με περίπου ένα εκατομμύριο πελάτες υποχρεωνόταν σε λουκέτο, το οποίο ελάχιστους παράγοντες της αγοράς είχε αιφνιδιάσει.

Δεν ήταν άλλωστε λίγα τα υψηλόβαθμα στελέχη ελληνικών και ξένων ανταγωνιστικών εταιρειών που επί σειρά ετών συναντούσαν ανώτατα κυβερνητικά στελέχη για να τα ενημερώσουν σχετικά με τον ανορθόδοξο τρόπο λειτουργίας της Ασπίς και για το πόσο πολύ θα μπορούσε να πλήξει η όλη υπόθεση το σύνολο της ασφαλιστικής αγοράς.

Αν πάντως υπήρξε κάτι το θετικό από την όλη εξέλιξη (στην Ελλάδα πρέπει να πάθουμε, μήπως και μάθουμε), είναι ότι από τα μέσα της προηγούμενης δεκαετίας, έχουμε ένα αυστηρό εποπτικό σύστημα (Solvency II) που εποπτεύεται από την Τράπεζα της Ελλάδος και κατ’ επέκταση από την Ευρωπαϊκή Ένωση (EIOPA).

Μάλιστα, το πλαίσιο αυτό είναι τόσο αυστηρό ώστε οι ασφαλιστικές εταιρείες της Ευρώπης το κατηγορούν ως υπεύθυνο για τα «ακριβά» ασφάλιστρα και για τον περιορισμό της γκάμας των προσφερόμενων προϊόντων στους πελάτες. Με βάση τα στοιχεία του 2024, το σύνολο των εγχώριων ασφαλιστικών εταιρειών πληροί με χαρακτηριστική άνεση τους δείκτες φερεγγυότητας του Solvency II.

Μια δεύτερη σημαντική αλλαγή είναι η δημιουργία του Εγγυητικού Κεφαλαίου Ζωής (ΕΚΙΑΖ), το οποίο εισπράττει κάθε χρόνο ποσοστό επί των ασφαλίστρων ζωής που καταβάλλουν οι πελάτες και έτσι θα είναι σε θέση να αποζημιώσει έγκαιρα μια ενδεχόμενη νέα πτώχευση εγχώριας ασφαλιστικής εταιρείας.

Αν, ωστόσο, το θεσμικό πλαίσιο έχει θωρακιστεί για τους σημερινούς και τους μελλοντικούς ασφαλισμένους, πολύ λίγα πράγματα έχουν γίνει προκειμένου να εισπράξουν οι κάτοχοι συμβολαίων της Ασπίς Πρόνοια αυτά που δικαιούνται.

Πρώτα απ’ όλα ένα πολύ σημαντικό ποσοστό των ασφαλισμένων δεν θα λάβει ούτε ένα ευρώ! Πρόκειται για εκείνους που:

α) Δεν εντάχθηκαν στη λίστα των δικαιούχων, είτε επειδή δεν πληροφορήθηκαν έγκαιρα για τις σχετικές διαδικασίες και προθεσμίες είτε επειδή θεωρήθηκε πως είχαν προϊόντα επενδυτικού και όχι ασφαλιστικού χαρακτήρα.

β) Έχουν αποβιώσει στο ενδιάμεσο χρονικό διάστημα και οι κληρονόμοι τους δεν έχουν επιδείξει σχετικό ενδιαφέρον.

Οι υπόλοιποι έχουν εισπράξει κατά καιρούς κάποια ποσά και τώρα περιμένουν δύο ακόμη καταβολές μέσα στους επόμενους έξι μήνες: Μία από τον Εκκαθαριστή της Ασπίς, καθώς συνεχίζεται η διαδικασία εκποίησης ακινήτων της πρώην ασφαλιστικής εταιρείας και άλλη μία από το Εγγυητικό Κεφάλαιο Ζωής (με νομοθετική ρύθμιση που ψηφίστηκε φέτος, το ΕΚΙΑΖ θα έχει την ευχέρεια να αποζημιώνει κάθε χρόνο -χωρίς νέα ρύθμιση- με ποσό που δεν θα ξεπερνά το 25% των διαθεσίμων του).

Το πρόβλημα έγκειται στο ότι ακόμη και μετά από αυτές τις προβλεπόμενες καταβολές, οι δικαιούχοι θα έχουν εισπράξει μόλις γύρω στο 37%-38% των συνολικών τους απαιτήσεων, παρά το γεγονός ότι έχουν ήδη περάσει δεκαέξι ολόκληρα χρόνια από το «λουκέτο». Με τον ρυθμό μάλιστα που φαίνεται να «τρέχουν» οι καταβολές, εκτιμάται ότι θα χρειαστούν τουλάχιστον ακόμη πέντε-επτά χρόνια αναμονής, για όσους τουλάχιστον εκ των ασφαλισμένων θα συνεχίσουν να βρίσκονται εν ζωή.

Η κυβέρνηση έχει αρνηθεί την πρόταση των δικαιούχων να λάβει το ΕΚΙΑΖ δάνειο με εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου προκειμένου να αποζημιώσει «εδώ και τώρα» τους ασφαλισμένους της Ασπίς, ενώ αρνητική τελικά ήταν η απάντηση συστημικού ομίλου στο να χορηγήσει δάνειο στο ΕΚΙΑΖ χωρίς εγγύηση του Δημοσίου.