Τα μέτρα και το δίλημμα των εκλογών

Υπό τις χειρότερες οικονομικές, κοινωνικές και πολιτικές συνθήκες θα επιστρέψει για την κυβέρνηση το δίλημμα των πρόωρων εκλογών, εφ’ όσον η Ευρώπη μεταθέσει για το Σεπτέμβριο τις οριστικές αποφάσεις για την κάλυψη των δανειακών αναγκών της Ελλάδας την τριετία 2012-13, μετατρέποντας το επόμενο τρίμηνο σε crash test για χώρα.

Την ώρα που η κυβέρνηση καλείται να ανασκουμπωθεί, μετά από τρεις μήνες αδράνειας, και να εφαρμόσει, αφού πρώτα ψηφίσει, τα μέτρα για το 2011 και την τετραετία 2012-15, βρίσκεται αντιμέτωπη με δύο απειλές.

Από την μια, τις εσωκομματικές αντιδράσεις στο νέο πακέτο σκληρών μέτρων.

Και από την άλλη, το πιθανό ενδεχόμενο η Σύνοδος Κορυφής του Ιουνίου να περιοριστεί στην παροχή πολιτικής διαβεβαίωσης στήριξης της Ελλάδος, μεταθέτοντας τις αποφάσεις, για τη μορφή και το ύψος της βοήθειας, τον Σεπτέμβριο.

Παρά το γεγονός ότι τις τελευταίες ημέρες διαφαίνεται αναδίπλωση της Γερμανίας, και κατ΄ αρχήν συμφωνία της στο σχέδιο νέας χρηματοδότησης της Ελλάδας με τρεις πυλώνες (δάνειο από EFSF, οικιοθελής ανανέωση ομολόγων που λήγουν από ιδιώτες και έσοδα από αποκρατικοποιήσεις-τιτλοποιήσεις), η περίπτωση να μετατεθεί η οριστική απόφαση για την Σύνοδο του Σεπτεμβρίου δεν έχει αποκλεισθεί.

Η κρίσιμη λεπτομέρεια της έγκρισης της νέας βοήθειας από τα εθνικά κοινοβούλια μπορεί μεν να υπερκερασθεί από την… κατάργηση του ελληνικού μηχανισμού και την μεταφορά των κεφαλαίων που δεν έχουν εκταμιευθεί στον Προσωρινό Μηχανισμό, αλλά την ίδια στιγμή, λόγω της αναξιοπιστίας της Ελλάδας, τίθεται θέμα ελέγχου της εφαρμογής των μέτρων.

Αρκετοί στην Ευρώπη αμφισβητούν την αποφασιστικότητα της κυβέρνησης και την ικανότητα της διοίκησης να εφαρμόσει γρήγορα και αποτελεσματικά τα μέτρα. Αμφιβολίες διατυπώνονται και για τα αντανακλαστικά του πολιτικού συστήματος να επιτύχει στην πράξη τη μίνιμουμ, έστω, συναίνεση που διαπιστώθηκε κατά τις επαφές των πολιτικών αρχηγών.

Σύμφωνα με πληροφορίες, η Τρόικα έχει ήδη επισημάνει σε Ευρώπη και ΔΝΤ ότι η πίεση στην Ελλάδα για εφαρμογή των μέτρων πρέπει να παραμείνει. Και το νέο πακέτο βοήθειας, αποτελεί τον σοβαρότερο μοχλό πίεσης. «Η Τρόικα επιδιώκει να διασφαλίσει με κάθε τρόπο την εφαρμογή των μέτρων και επομένως θα ήθελε το επόμενο τρίμηνο να μεταβληθεί σε crash test για την κυβέρνηση και την χώρα», εκτιμούν κορυφαίοι τραπεζίτες, σημειώνοντας ότι μένει να φανεί αν η Τρόικα απηχεί και την άποψη της Ευρώπης ή πρυτανεύσει η πολιτική των τεχνοκρατών.

Η ανατροπή στους σχεδιασμούς Παπανδρέου

Αν η Ευρώπη μεταθέσει την οριστικοποίηση της βοήθειας για την Ελλάδα το Σεπτέμβριο, ανάγοντας το καλοκαίρι σε περίοδο δοκιμασίας, κατά την διάρκεια του οποίου η κυβέρνηση πρέπει να εφαρμόσει τα μέτρα που θα ψηφίσει για το 2011, τότε ανατρέπεται, σύμφωνα με πολιτικούς αναλυτές, βασικό μέρος του πολιτικού σχεδιασμού του πρωθυπουργού.

Ο Γιώργος Παπανδρέου ποντάρει στη λήψη απόφασης τον Ιούνιο, ώστε να συνοδεύσει το πακέτο των «σκληρών» μέτρων με μια… επιτυχία. Την εξασφάλιση, δηλαδή, ομπρέλας βοήθειας προς την Ελλάδα ως το 2014. Η Ελλάδα, άλλωστε, εξ αρχής, έχει ζητήσει, όπως ανεπίσημα ομολογούν κυβερνητικά στελέχη, την παροχή δανείου 90 δισ. ευρώ, ώστε να καλύψει το χρέος που λήγει ως και το 2014.

Στην περίπτωση που μείνει…. μετεξεταστέα η χώρα, ο πρωθυπουργός θα βρεθεί με την πλάτη στον τοίχο.

Από τη μια θα πρέπει μέσα σε ένα τρίμηνο να περάσει αλλαγές, όπως οι καταργήσεις-συγχωνεύσεις οργανισμών και απολύσεις που σηματοδοτούν την αρχή του τέλους του πελατειακού κράτους, και από την άλλη να πείσει το «βαθύ» ΠΑΣΟΚ, δηλαδή τις συνδικαλιστικές οργανώσεις και μέρος του κομματικού μηχανισμού, ότι έφθασε η ώρα να… αυτοκαταργηθεί.

Πώς θα το πετύχει την ώρα που βουλευτές του απειλούν με παραιτήσεις για να μην αναγκασθούν να ψηφίσουν το Μνημόνιο;

«Ψήφιση του Μνημονίου ή χρεοκοπία και εκλογές»

Με την επίκληση της απειλής των πρόωρων εκλογών απαντούν πολιτικοί αναλυτές, σημειώνοντας ότι ήδη το Μαξίμου θέτει στους βουλευτές το δίλημμα «ή ψήφιση του Μνημονίου και σωτηρία της χώρας ή επάνοδος του κινδύνου χρεοκοπίας και προκήρυξη εκλογών».

Ο πολιτικός σχεδιασμός του πρωθυπουργού, όπως επανακαθορίστηκε το τελευταίο τρίμηνο, δείχνει ότι θα παίξει το χαρτί της υπευθυνότητας. Για να συμβιβάσει τα… ασυμβίβαστα θα προτάξει την ανάγκη της σωτηρίας της χώρας τόσο απέναντι σε όσους αμφισβητούν το Μνημόνιο μέσα στο ΠΑΣΟΚ όσο και απέναντι στην ΝΔ.

Σύμφωνα με πληροφορίες, ακόμη και αν συμβεί το απίθανο κατά το Μαξίμου σενάριο να υπάρξουν αρκετοί αντάρτες βουλευτές, ώστε να μην επιτευχθεί κυβερνητική πλειοψηφία κατά την ψήφιση του νομοσχεδίου, ο πρωθυπουργός έχει τη δυνατότητα να απευθυνθεί στα κόμματα της αντιπολίτευσης και να ζητήσει υπερψήφιση, με τη συμφωνία ότι αμέσως μετά θα προκηρυχθούν εκλογές.

Εξέλιξη που για την αγορά θα ήταν εφιάλτης, καθώς θα συνεχιζόταν για τουλάχιστον ένα μήνα η ακυβερνησία στην χώρα και ο δημοσιονομικός εκτροχιασμός θα λάμβανε μεγαλύτερες διαστάσεις με αποτέλεσμα να απαιτηθούν εν συνεχεία ακόμη πιο σκληρά μέτρα για να διορθωθούν οι αποκλίσεις για την φετινή χρονιά.