Γιατί δεν «πάγωσαν» εμβολιασμοί με AstraZeneca στην Ελλάδα

Τουλάχιστον τρεις προπαρασκευαστικές νυχτερινές συνεδριάσεις και μια πεντάωρης διάρκειας το πρωί της Παρασκευής χρειάστηκαν τα μέλη της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών, προκειμένου να καταλήξουν στην ομόφωνη εισήγησή τους για τη συνέχιση των εμβολιασμών με το εμβόλιο της AstraZeneca για τα άτομα ηλικίας άνω των 30 ετών.

Δύο καθηγητές του ΑΠΘ και μέλη της Επιτροπής, μιλούν στο iatronet και απαντούν σε απορίες, ενώ διατυπώνουν την προσδοκία πως η απόφαση θα στείλει το σωστό μήνυμα και θα άρει μεγάλο μέρος των επιφυλάξεων των πολιτών σχετικά με την ελάχιστη πιθανότητα σοβαρής επιπλοκής μετά από λήψη του συγκεκριμένου εμβολίου.

Εμμανουήλ Ροηλίδης: Πιστεύω πως θα αρθούν οι επιφυλάξεις

Ουσιαστικά η απόφαση ισοδυναμεί με την συνέχιση του προγράμματος "Ελευθερία" όπως σχεδιάστηκε και με τα τρία διαθέσιμα ως τώρα εμβόλια, καθώς ο εμβολιασμός των κάτω των 30 ετών θα καθυστερήσει αρκετούς μήνες ακόμη. Η προτεραιοποίηση της συγκεκριμένης περιόδου αφορά τις ηλικίες από 60 ετών και άνω, καθώς και άτομα με υποκείμενα νοσήματα υψηλού κινδύνου, ανεξαρτήτως ηλικίας. "Υπάρχει ένας μικρός αριθμός ασθενών κάτω των 30 ετών με νοσήματα υψηλού κινδύνου, όπως κυστική ίνωση, μεταμόσχευση νεφρών και άλλα. Σε αυτή την κατηγορία η σύσταση είναι εμβολιαστούν με κάποιο από τα άλλα δύο εμβόλια", εξηγεί στο iatronet o καθηγητής Παιδιατρικής - Λοιμωξιολογίας στο ΑΠΘ και μέλος της Επιτροπής Εμβολιασμών, Εμμανουήλ Ροηλίδης (φωτό αριστερά).

Η απόφαση της Επιτροπής είναι παρόμοια με αυτή που έλαβε η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου και διαφορετική από αυτή της Γερμανίας, του Καναδά και άλλων χωρών, που έθεσαν ως κατώτερο ηλικιακό όριο τα 60 ή τα 55 έτη. "Εμείς δεν μπήκαμε σε συζήτηση για το ποιο μοντέλο εφαρμόζει η κάθε χώρα και αν πρέπει να ακολουθήσουμε κάποιο από αυτά. Εξετάσαμε τα δεδομένα της δικής μας χώρας", ξεκαθαρίζει ο καθηγητής και προσθέτει: "σταθμίζοντας το όφελος από τον εμβολιασμό με τον ελάχιστο κίνδυνο θρόμβωσης των αγγείων με θρομβοπενία, ανά ηλικιακή ομάδα, καταλήξαμε στη συγκεκριμένη εισήγηση".

Με βάση τα στοιχεία του ΕΟΔΥ για την θνησιμότητα από COVID ανά ηλικία, που είναι ελάχιστη ως μηδαμινή για τους κάτω των 30 ετών, καθώς και τα διαθέσιμα δεδομένα για τα περιστατικά θρομβώσεων στην Ελλάδα και διεθνώς, η Επιτροπή αποφάνθηκε πως ο κίνδυνος σοβαρής νόσησης και θανάτου από το νέο κορωνοϊό είναι συντριπτικά μεγαλύτερος από τον κίνδυνο ενδεχόμενης εκδήλωσης θρόμβωσης με θρομβοπενία μετά από εμβολιασμό, ιδιαίτερα στις ηλικίες άνω των 30 ετών.

"Παρά τον θόρυβο που έχει δημιουργηθεί, πολλές φορές και από υπερβολική προβολή των κινδύνων έναντι του οφέλους από τα ΜΜΕ, τα ποσοστά ακυρώσεων εμβολιασμών με το AstraZeneca είναι στα επίπεδα του 7%, έναντι 3% της Pfizer. Θα περίμενε κανείς να είναι μεγαλύτερα. Φυσικά υπάρχει και το ποσοστό όσων δεν κλείνουν εξ αρχής το ραντεβού", σχολίασε ο κ. Ροηλίδης και πρόσθεσε:

"Πιστεύω πως η απόφαση θα στείλει το σωστό μήνυμα στην κοινωνία, θα άρει τις επιφυλάξεις και θα μειώσει αυτά τα ποσοστά. Το όλο σκεπτικό είναι πως έχουμε ένα μεγάλο όπλο στα χέρια μας που σώζει ζωές. Έχει γίνει κατανοητό πως αυτό που ζούμε δεν είναι γρίπη. Δεν είχαμε ποτέ πάνω από 200 θανάτους το χρόνο από γρίπη. Με την COVID-19 έχουμε πάνω από 8.500 θανάτους ως τώρα και κάθε μέρα προστίθενται δεκάδες ακόμη. Δεν συγκρίνεται το όφελος του εμβολίου με τις εξαιρετικά σπάνιες παρενέργειες, οι οποίες εμφανίζονται ακόμα και σε πολλά φάρμακα. Ανεχόμαστε μεγάλη τοξικότητα ή πιθανή τοξικότητα και με φάρμακα που καταναλώνουμε καθημερινά".

Μανώλης Σμυρνάκης: Θα χάναμε περισσότερους με όριο τα 60

Η πλειονότητα των περιπτώσεων θρόμβωσης με θρομβοπενία μετά από εμβολιασμό, που έχουν αναφερθεί μέχρι σήμερα διεθνώς, αφορά γυναίκες ηλικίας κάτω των 60 ετών. Με βάση αυτό το δεδομένο, αρκετές χώρες έθεσαν αυτό ως κατώτερο ηλικιακό όριο για τον εμβολιασμό με το σκεύασμα της AstraZeneca.

Ωστόσο, όπως παρατηρούν τα μέλη της Επιτροπής, εξακολουθεί να υπάρχει σημαντική αβεβαιότητα σε ό,τι αφορά την εκτίμηση συχνότητας ανά ηλικιακή ομάδα, καθώς έχουν αναφερθεί περιστατικά και σε άνδρες, αλλά και σε άτομα διάφορων ηλικιών. Μάλιστα υπάρχει μια διαφαινόμενη τάση για μικρή αύξηση συχνότητας στις μικρότερες ηλικίες, ενώ αντίθετα είναι τεκμηριωμένο ότι ο κίνδυνος σοβαρής νόσησης και θανάτου από COVID-19 αυξάνεται σημαντικά όσο ανεβαίνει η ηλικία.

Ρωτήσαμε τον επίκουρο καθηγητή στο Εργαστήριο Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας του ΑΠΘ και μέλος της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών, Μανώλη Σμυρνάκη (φωτό δεξιά), αν εξετάστηκε το ενδεχόμενο να τεθεί ως ηλικιακό όριο τα 60 έτη, όπως συνέβη στη Γερμανία.

"Αν βάζαμε αυτό το ηλικιακό όριο, θα χάναμε πολύ περισσότερους ανθρώπους από COVID-19, καθώς θα καθυστερούσε σημαντικά το εμβολιαστικό πρόγραμμα και θα νοσούσαν περισσότεροι πριν εμβολιαστούν", υποστήριξε ο κ. Σμυρνάκης, ο οποίος εξέφρασε την πεποίθηση πως η εισήγηση της Επιτροπής θα στείλει ξεκάθαρο μήνυμα.

"Πρέπει να γίνει σαφές, αφενός ότι το όφελος του εμβολιασμού είναι συντριπτικά μεγαλύτερο από τις πολύ σπάνιες περιπτώσεις θρομβώσεων και αφετέρου ότι ο πολίτης γνωρίζει πλέον ποια είναι τα ύποπτα συμπτώματα σε αυτή την πολύ σπάνια περίπτωση, που θα τον κινητοποιήσουν να ζητήσει ιατρική συμβουλή", τόνισε, για να προσθέσει: "Η δύσπνοια, το θωρακικό άλγος, το αιφνίδιο οίδημα στα κάτω άκρα ή μια κεφαλαλγία που επιμένει για περισσότερες από 4 ημέρες, θα τον οδηγήσουν στον γιατρό, ώστε να υπάρξει έγκαιρη διάγνωση και αντιμετώπιση".