Θεσσαλονίκη: Οι παρελάσεις, ο Αγιος Δημήτριος και η αυτοδιάψευση της Μητρόπολης

Η χθεσινή παρέμβαση του Υπουργείου Εσωτερικών, που επιβάλλει επιπλέον μέτρα για την στρατιωτική παρέλαση της 28ης Οκτωβρίου στη Θεσσαλονίκη, είναι αποκαλυπτική της ανησυχίας της κυβέρνησης και των επιστημόνων για όσα θα γίνουν στη διάρκεια των τριήμερων εορτασμών στη συμπρωτεύουσα για τον πολιούχο, Άγιο Δημήτριο, την απελευθέρωση της πόλης και την εθνική εορτή.

Οι εικόνες ακραίου συνωστισμού που εκδηλώθηκαν τις ίδιες μέρες του 2020, στις θρησκευτικές τελετές στον Ιερό Ναό Αγίου Δημητρίου (καθώς η παρέλαση είχε ακυρωθεί), ενώ η πανδημία σιγόβραζε στην πόλη, συνέβαλαν στην τραγωδία που ακολούθησε το Νοέμβριο και Δεκέμβριο. Η επανάληψη των ίδιων εικόνων χάους πρέπει να αποφευχθεί, σε μια εποχή που η πόλη βρίσκεται και πάλι στο επίκεντρο μεγάλης επιδημιολογικής επιβάρυνσης.

Στις παρελάσεις, που επανέρχονται φέτος, επιβλήθηκε χρονικός περιορισμός μιας ώρας, σε συνδυασμό με «ψαλίδι» στα τμήματα που θα συμμετάσχουν και με χρήση μάσκας για το κοινό. Την ίδια ώρα, ο προβληματισμός εντείνεται σχετικά με τις θρησκευτικές εκδηλώσεις στον Άγιο Δημήτριο. Εκεί υπήρξε δυναμική παρέμβαση του μητροπολίτη Θεσσαλονίκης, Ανθίμου, έπειτα από σφοδρές αντιδράσεις πιστών, προκειμένου να ανατραπεί ο αρχικός προγραμματισμός, που προέβλεπε αυτοπεριορισμό, με μικρής διάρκειας λιτάνευση πέριξ του Ναού χωρίς την παρουσία πιστών και ειδικά επιπλέον μέτρα για την Δοξολογία.

Το είπα – ξείπα της Μητρόπολης

Στις 13 Οκτωβρίου ο πρωτοσύγκελος της Ιεράς Μητρόπολης Θεσσαλονίκης, αρχιμανδρίτης, Ιάκωβος Αθανασίου,  σε συνέντευξή του στη Δημοτική Τηλεόραση Θεσσαλονίκης, ξεκαθάριζε πως οι φετινές εορταστικές εκδηλώσεις για τον πολιούχο Άγιο Δημήτριο δεν θα έχουν την κανονικότητα άλλων ετών. Είπε πως η λιτάνευση των λειψάνων του Αγίου, τη Δευτέρα, 25 Οκτωβρίου, επρόκειτο να πραγματοποιηθεί «οπωσδήποτε χωρίς να ακολουθήσουν καθόλου οι πιστοί, αλλά και χωρίς να προηγηθεί η λαμπρότητα των ετών της κανονικότητας. Αλλά μια πάρα πολύ σύντομη λιτανεία, πέριξ του Ναού, οπωσδήποτε θα γίνει». Για την επίσημη δοξολογία της Τρίτης, 26 Οκτωβρίου, ανέφερε πως η πρόβλεψη για τους πιστούς «θα έχει και τα διδάγματα της περσινής χρονιάς», προσθέτοντας πως το προσκύνημα θα συνεχιστεί στο πλαϊνό κλίτος του Ναού, ώστε να μην έρθει σε επαφή η κεντρική δοξολογία με το προσκύνημα.

Έξι μέρες μετά, ο Ι.Ν. Αγίου Δημητρίου εξέδωσε ανακοίνωση διάψευσης, «σύμφωνα πάντα με την πρόθεση και επιθυμία του Παναγιωτάτου Ποιμενάρχου μας κ. Ανθίμου», όπως τονίζεται με έμφαση. Με αυτήν ο μητροπολίτης «αδειάζει» τον πρωτοσύγκελο κάνοντας λόγο για παραφιλολογία και διευκρινίζει πως η λιτανεία θα τελεστεί κανονικά και με την αυτονόητη παρουσία πιστών.

«Διάφορες σκέψεις και θέσεις που ακόμη και δημοσίως διατυπώθηκαν και κατατέθηκαν στα πλαίσια μιας δυναμικής διαδικασίας για την οργάνωση της λιτανείας, δεν έχουν σχέση με τον αρχικό προγραμματισμό, αλλά και την τελική έκβαση», επισημαίνεται, σε μια έμμεση αλλά σαφή αποδοκιμασία των δηλώσεων του αρχιμανδρίτη.

Τι λέει ο πρωτοσύγκελος

Μιλώντας στο iatronet ο πρωτοσύγκελος της Μητρόπολης, αρχιμανδρίτης Ιάκωβος Αθανασίου, κάνει λόγο για διχογνωμία που οφείλεται στην αλλαγή του νομοθετικού πλαισίου. «Μας ήρθε η πληροφορία ότι επιτρέπεται η πραγματοποίηση λιτανειών. Το προηγούμενο πλαίσιο έλεγε ότι αναστέλλονται οι λιτανείες, γι΄ αυτό υπήρξε αυτή η διχογνωμία. Επειδή υπήρξε μεγάλη αντίδραση από τον κόσμο έγινε ό,τι έγινε», είπε και πρόσθεσε πως τελικά «η λιτανεία θα γίνει κανονικά, απλώς οι πιστοί δεν θα την ακολουθήσουν, θα την παρακολουθήσουν».

Πηγές του Ι.Ν. Αγίου Δημητρίου, που ζήτησαν ανωνυμία, ανέφεραν από πως η λιτανεία δεν θα γίνει μόνο πέριξ του ναού, αλλά σύμφωνα με το δρομολόγιο που ακολουθούνταν ως το 2019, περιλαμβάνοντας το τετράγωνο των οδών Αγίου Δημητρίου, Βενιζέλου, Φιλίππου, Πελοποννήσου. Διευκρίνισαν, μάλιστα, πως δεν είναι ακριβές ότι οι πιστοί μόνο θα παρακολουθούν, χωρίς να ακολουθούν, σύμφωνα με την δήλωση του αρχιμανδρίτη. «Κάτι τέτοιο δεν μπορείς να το αποτρέψεις», σημείωναν.

Οι ίδιες πηγές έκαναν λόγο για άδικη στοχοποίηση της Εκκλησίας ως υπεύθυνης για την έκρηξη του 2ου κύματος στη Θεσσαλονίκη, ενώ υποστήριξαν ότι υπεύθυνη για τις σκηνές χάους που εκτυλίχθηκαν στη διάρκεια των περσινών λατρευτικών εκδηλώσεων ήταν η αστυνομία, που αναίτια διέκοψε το προσκύνημα. «Αναρωτιέμαι αν υπάρχει η ίδια ευαισθησία για άλλου είδους εκδηλώσεις όπου υπάρχει ακραίος συνωστισμός, όπως στα γήπεδα, στις διαδηλώσεις και στα κορωνοπάρτι στο πανεπιστήμιο», ανέφεραν.

Σε ό,τι αφορά στη δοξολογία της Τρίτης 26 Οκτωβρίου, η μητρόπολη συναίνεσε αυτή να γίνει στις 11:30, κι αφού αδειάσει η εκκλησία από την πρωινή λειτουργία. Εντός του Ναού θα βρίσκονται 100 άτομα, σύμφωνα με τα υγειονομικά  πρωτόκολλα, με προσκλήσεις από την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας και την Προεδρία της Δημοκρατίας.

Οι συνεννοήσεις με την Αστυνομική Διεύθυνση Θεσσαλονίκης συνεχίζονται μέχρι και την τελευταία μέρα, αναφορικά με τις ρυθμίσεις που θα ισχύσουν για την αποφυγή συνωστισμού στο προαύλιο και στην οδό Αγίου Δημητρίου.