Κυβέρνηση: Οι τέσσερις «παραιτήσεις» και τα επόμενα διλήμματα

Την μεγαλύτερη ίσως κρίση από το 2019 διανύει η κυβέρνηση, καθώς το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ λαμβάνει πλέον απρόβλεπτες διαστάσεις.

Η παραίτηση των τεσσάρων μελών του υπουργικού συμβουλίου, του υπουργού Μετανάστευσης και Ασύλου, Μάκη Βορίδη και των υφυπουργών Τάσου Χατζηβασιλείου, Διονύση Σταμενίτη και Χρήστου Μπουκώρου, έπειτα από τις αποκαλύψεις της δικογραφίας που διαβιβάστηκε στη Βουλή, κρίθηκε αναπόφευκτη, αλλά προφανώς προκαλεί έντονους τριγμούς στο εσωτερικό του κυβερνητικού στρατοπέδου.

Το Μέγαρο Μαξίμου βρίσκεται ξανά σε θέση άμυνας, τη στιγμή που επιχειρούσε -και είχε καταφέρει σε μεγάλο βαθμό- να αναστρέψει το δυσμενές πολιτικό κλίμα που διαμορφώθηκε μετά την τραγωδία στα Τέμπη.

Οι τελευταίες εξελίξεις αποτελούν ουσιαστικά ένα νέο πισωγύρισμα, με τον Κυριάκο Μητσοτάκη να επιχειρεί να ανακόψει την νέα διαφαινόμενη πολιτική φθορά και να στείλει μήνυμα αποφασιστικότητας για κάθαρση και αποτελεσματική αντιμετώπιση των χρόνιων παθογενειών του κράτους. «Μηδενική ανοχή στις πράξεις και όχι απλά στα λόγια», λένε από το περιβάλλον του.

Το βαρύ κλίμα είχε αποτυπωθεί από τις Βρυξέλλες ακόμα, όπου βρέθηκε ο πρωθυπουργός για τη Σύνοδο Κορυφής, όταν άρχισε να γίνεται γνωστό το περιεχόμενο της δικογραφίας. Ήταν σαφές ότι έπρεπε να ληφθούν άμεσα δραστικές αποφάσεις και αυτό επιβεβαιώθηκε στην μεσημεριανή σύσκεψη που είχε με τους στενούς του συνεργάτες.

Η αρχική αμφιταλάντευση είχε δώσει τη θέση της στην απόφαση για την καρατόμηση των εμπλεκόμενων στο θέμα -πλην του Χρήστου Κέλλα, ο οποίος κρίθηκε πως από τους διαλόγους δεν είχε κάνει κάτι που θα δικαιολογούσε την απομάκρυνσή του.

Είχε προηγηθεί τηλεφωνική επικοινωνία του κ. Μητσοτάκη με τον Μάκη Βορίδη, στον οποίο ανακοίνωσε την απόφασή του. Ειδικά πάντως για τον μέχρι χθες υπουργό Μετανάστευσης και Ασύλου, πηγές της κυβέρνησης σημειώνουν ότι με αυτόν τον τρόπο διευκολύνεται και ο ίδιος προκειμένου να καθαρίσει το όνομά του, όπως ζητάει και προφανώς η παραίτησή του δεν σημαίνει αποδοχή ποινικών ευθυνών.

Δεν περνά ωστόσο απαρατήρητη η διαφορετικού ύφους και ουσίας χθεσινή τοποθέτηση (παραίτησης) του κ. Βορίδη από την προχθεσινή του παρουσία σε τηλεοπτική συνέντευξη, που συνιστούσε κατά κάποιο τρόπο μια αυστηρή προειδοποίηση προς πάσα κατεύθυνση.

Αναφορικά με τους τρεις υφυπουργούς, οι ίδιες πηγές ξεκαθαρίζουν ότι δεν προκύπτει ούτε γι’ αυτούς ποινική εμπλοκή, όμως «πληρώνουν» τις πολιτικές τους συμπεριφορές που δεν συνάδουν με την ιδιότητα του υπουργικού στελέχους. «Όταν είσαι μέλος της κυβέρνησης, ο πήχης είναι υψηλότερα», λένε χαρακτηριστικά.

«Άλλο πράγμα θέμα καθαρά υπηρεσιακού χαρακτήρα και άλλο οι διαφόρων ειδών εξυπηρετήσεις», σημειώνει υψηλόβαθμος κομματικός παράγοντας.

Μοντέλου Τριαντόπουλου;

Οι τέσσερις παραιτηθέντες, με επιστολές τους, αρνούνται την εμπλοκή τους σε θέματα οικονομικής απάτης και παράνομων επιδοτήσεων που διερευνώνται από την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία, ωστόσο πλέον θα πρέπει να περιμένουν ώστε να διαλευκανθεί η υπόθεση και να διερευνηθεί η δική τους συμμετοχή σε αυτήν.

Το πώς θα γίνει αυτό, δηλαδή μέσω Εξεταστικής (ήταν μέχρι προχθές το επικρατέστερο) ή μέσω Προανακριτικής επιτροπής, ακόμα δεν είναι ξεκάθαρο. Στο τραπέζι βρίσκεται και το σενάριο η κυβέρνηση να μην καταθέσει δική της πρόταση, αλλά να περιμένει τις κινήσεις της αντιπολίτευσης και στη συνέχεια να τοποθετηθεί.

Ερωτηματικό επίσης είναι, στην περίπτωση που στηριχθεί τελικά το αίτημα για προανακριτική επιτροπή, αν θα επιλεχθεί και εδώ διαδικασία fast track ή αλλιώς το μοντέλο Τριαντόπουλου, με παράκαμψη της επιτροπής και παραπομπή απευθείας στο φυσικό δικαστή. Το πρόβλημα στην περίπτωση αυτή είναι ότι οι δύο πρώην υπουργοί, ο Μάκης Βορίδης και ο Λευτέρης Αυγενάκης, δεν δείχνουν πρόθυμοι για κάτι τέτοιο.

Ζητούμενο είναι εξάλλου ποια στελέχη θα καλύψουν τις τέσσερις κενές θέσεις στο κυβερνητικό σχήμα. Πρόκειται για μια δύσκολη άσκηση ισορροπίας για τον πρωθυπουργό, ο οποίος θα λάβει τις τελικές του αποφάσεις από τα Χανιά στα οποία βρίσκεται το Σαββατοκύριακο.

Γνωρίζει καλά ότι και στον τελευταίο ανασχηματισμό, πολλοί ήταν αυτοί που έμειναν εκτός… νυμφώνος και εξέφρασαν ποικιλοτρόπως τη δυσφορία τους και οι οποίοι προσδοκούν τη νέα ευκαιρία που προκύπτει μετά τις ραγδαίες χθεσινές εξελίξεις. Ειδικά όταν γνωρίζουν ότι πιθανόν να είναι οι τελευταίες αλλαγές στην κυβέρνηση πριν από τις επόμενες εθνικές εκλογές.

Μια άλλη παράμετρος που θα πρέπει να ληφθεί υπόψιν είναι το ενδεχόμενο να έρθουν στη Βουλή και άλλες δικογραφίες, με άλλα εμπλεκόμενα ονόματα πολιτικών προσώπων. Όπερ σημαίνει ότι η παρούσα επιλογή των τεσσάρων νέων θα πρέπει να γίνει με μεγάλη προσοχή και με τις περισσότερες δυνατές δικλείδες ασφαλείας, ώστε να αποφευχθούν δυσάρεστες επαναλήψεις.

Υπενθυμίζεται ότι είναι η πρώτη φορά στις δύο κυβερνητικές θητείες που τέσσερα στελέχη της αποχωρούν - παραιτούνται ταυτόχρονα. Το προηγούμενο… ρεκόρ ήταν πριν από 15 ακριβώς μήνες, στις 28 Μαρτίου 2024, όταν παραιτήθηκαν οι Σταύρος Παπασταύρου και Γιάννης Μπρατάκος, εξαιτίας του θορύβου που προκλήθηκε από την επίσκεψή τους στην οικία του επιχειρηματία Βαγγέλη Μαρινάκη για να του ευχηθούν για την ονομαστική του εορτή.