Δείτε εδώ την ειδική έκδοση

Πώς η γη θα θρέψει 9,7 δισ. ψυχές;

Οι εκπληκτικοί πρόοδοι στην ιατρική και στην υγειονομική περίθαλψη, προεξοφλούν ότι το προσδόκιμο ζωής σύντομα θα φθάσει στην ένατη δεκαετία και πέρα από αυτήν. Ο μεγαλύτερος πληθυσμός θα προκαλέσει μεγαλύτερη πίεση σε όλους τους πόρους.

Πώς η γη θα θρέψει 9,7 δισ. ψυχές;

Σήμερα στον πλανήτη ζουν 7,5 δισεκατομμύρια άνθρωποι, σχεδόν διπλάσιοι από το 1960. Ο πληθυσμός αυξάνεται με εκπληκτικό ρυθμό, καθώς εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι γεννιούνται κάθε μέρα.

Οι εκπληκτικοί πρόοδοι στην ιατρική και στην υγειονομική περίθαλψη, προεξοφλούν ότι το προσδόκιμο ζωής σύντομα θα φθάσει στην ένατη δεκαετία και πέρα από αυτήν. Ο συνδυασμός των γεννήσεων με την αύξηση του προσδόκιμου ζωής, θα έχει ως αποτέλεσμα τον υπερπληθυσμό. Σύμφωνα με τον ΟΗΕ, μέχρι το 2050 ο πληθυσμός του παγκόσμιου χωριού θα ξεπεράσει τα 9,7 δισ.

Από εκεί και πέρα αρχίζουν τα προβλήματα, καθώς ο μεγαλύτερος πληθυσμός θα προκαλέσει μεγαλύτερη πίεση σε όλους τους πόρους. Θα χρειάζονται περισσότερα καύσιμα για την παροχή ενέργειας και περισσότερες πρώτες ύλες για την παραγωγή των προϊόντων που χρησιμοποιούμε.

Και έτσι αρχίζουν τα ερωτήματα και οι αγωνίες: θα μπορέσει η βιομηχανία και η γεωργία να θρέψει τον αυξανόμενο πληθυσμό; Η μεγιστοποίηση των βιομηχανικών και των γεωργικών πρακτικών, πόσο θα επιβαρύνει το ήδη βαθιά πληγωμένο περιβάλλον; Θα φθάσουν τα αποθέματα νερού για να ξεδιψάσουν τους ανθρώπους, να ποτίσουν τη γη και να χρησιμοποιηθούν στη βιομηχανία;

Υπό το πρίσμα αυτό, οι προειδοποιήσεις των ειδικών σύμφωνα με τους οποίους ο πλανήτης βρίσκεται στο κατώφλι μία επισιτιστικής κρίσης, πρωτόγνωρης διάρκειας και έντασης, απέχουν πολύ από το να εκληφθούν ως «σενάρια αποκάλυψης». Και το ακόμα κρισιμότερο πρόβλημα, αφορά στην κατανομή των πόρων, καθώς είναι πολύ αμφίβολο αν αυτό θα γίνει με βάση τις ανάγκες και όχι τον πλούτο. Σε μία τέτοια προοπτική, τα φαινόμενα της ανισότητας θα πολλαπλασιαστούν και μαζί με αυτά οι συγκρούσεις και η μετανάστευση, καθώς μερικά δισεκατομμύρια άνθρωποι θα βιώσουν συνθήκες αποκάλυψης. Και αυτοί θα είναι οι φτωχοί.

Τα δημογραφικά στοιχεία δείχνουν ότι ο ρυθμός της αύξησης του πληθυσμού, είναι ταχύτερος στις φτωχότερες χώρες. Σύμφωνα με την Παγκόσμια Τράπεζα, η μέση γυναίκα στον Νίγηρα, μία από τις φτωχότερες χώρες του κόσμου, έχει 7,6 παιδιά - το υψηλότερο ποσοστό γονιμότητας στον κόσμο. Σε όλη την υποσαχάρια Αφρική, ο μέσος όρος είναι πέντε παιδιά. Αντίθετα, η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει ένα ποσοστό γονιμότητας 1,5.

Αν όμως θελήσει κανείς να συνδέσει το δείκτη γονιμότητας με τους πόρους που απορροφούν οι χώρες της Δύσης και τους αντίστοιχους των φτωχών χώρων, τότε θα διαπιστώσει την πιο κραυγαλέα μορφή ανισότητας.

Σύμφωνα με την Παγκόσμια Τράπεζα, ο μέσος άνθρωπος στον Νίγηρα είναι υπεύθυνος για 0,1 μετρικό τόνο των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα κάθε χρόνο. Η Πορτογαλία έχει κατά κεφαλήν εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα 4,4 μετρικούς τόνους. Αυτό σημαίνει ότι ένα παιδί που γεννήθηκε από μια Πορτογαλίδα μητέρα, είναι πιθανό να έχει επιπτώσεις στο κλίμα ισοδύναμη με εκείνη 44 παιδιών στον Νίγηρα.

Ένα ακόμα παράδειγμα: Το Global Footprint Network υπολογίζει την ποσότητα των φυσικών πόρων της Γης που καταναλώνουν οι πληθυσμοί των διαφόρων χωρών. Ο υπολογισμός γίνεται σε εκτάρια και αφορά την κατανάλωση σε ενέργεια, τρόφιμα, ξυλεία, τον χώρο για τις αστικές υποδομές και την απορρόφηση των αποβλήτων, συμπεριλαμβανομένων των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα.

Ο μέσος Γερμανός, για παράδειγμα, έχει ένα οικολογικό αποτύπωμα 5,3 εκτάρια, ενώ το αποτύπωμα του μέσου κατοίκου της Κένυας είναι μόλις 1 εκτάριο. Οι Κενυάτες έχουν σχεδόν τρεις φορές περισσότερα παιδιά από τους Γερμανούς, αλλά κάθε Κενυάτης έχει μόνο ένα πέμπτο του οικολογικού αποτυπώματος του Γερμανού. Αν αυτό δεν είναι απτό παράδειγμα ανισότητας στην κατανάλωση πόρων, τότε τι είναι;

Και αυτή η μορφή της ανισότητας έχει πολλές παραμέτρους. Για παράδειγμα, ενώ οι πληθυσμοί των πλουσιότερων χωρών στην Ευρώπη και στη Βόρεια Αμερική καταναλώνουν τους πόρους της Γης με ένα μη βιώσιμο ρυθμό, χώρες όπως ο Νίγηρας μαστίζεται από τη φτώχεια. Σε όλο τον κόσμο, σχεδόν 800 εκατομμύρια άνθρωποι πεινούν.

Κάποιοι επιστήμονες κάνουν λόγο για μία νέας μορφής αποικιοκρατία, η οποία θα εστιάζεται στη χρήση εδαφών των φτωχών χωρών από τις πλούσιες χώρες, ώστε να εξασφαλίζεται ο υψηλός ρυθμός κατανάλωσης. Ήδη, το γεγονός ότι τεράστιες εκτάσεις φτωχών χωρών έχουν περάσει στα χέρια funds, είναι σημάδι αυτής της νέας αποικιοκρατίας.

Όλα αυτά καθιστούν τον Μάλθους εξαιρετικά επίκαιρο. Ο Μάλθους θεωρούσε ότι τα φτωχότερα στρώματα καλό ήταν να παντρεύονται σε μεγάλη ηλικία, ώστε να περιορίζεται η σεξουαλική τους δραστηριότητα, το οποίο θα οδηγούσε σε λιγότερους απογόνους και κατ’ επέκταση σε μείωση του πληθυσμού, ώστε η παραγωγική δυνατότητα του πλανήτη να μπορέσει να καλύψει τις ανάγκες του πληθυσμού.

Ο Τόμας Ρόμπερτ Μάλθους υποστήριζε ότι ο πληθυσμός αυξάνεται με γεωμετρική πρόοδο (1, 2, 4, 8, 16, 32 κ.λπ.), ενώ τα διαθέσιμα τρόφιμα με αριθμητική πρόοδο (1, 2, 3, 4, 5, 6 κ.λπ.), δημιουργώντας μία δυσαναλογία ικανοποίησης των αναγκών επιβίωσης .Έτσι, ισχυρίζονταν ότι αν ο πληθυσμός αφήνονταν να αυξάνεται ανεξέλεγκτα, σύντομα αυτός θα εξαντλούσε τις διαθέσιμες πηγές τροφίμων, με αποτέλεσμα την αύξηση της εξαθλίωσης, της φτώχειας και του αγώνα για την επιβίωση. Τα παραπάνω σύμφωνα με τον Μάλθους αποφεύγονται από δύο μεγάλες κατηγορίες παραγόντων, τους οποίους ονόμασε προληπτικούς και θετικούς.

Οι προληπτικοί έλεγχοι αναφέρονται σε τρόπους που περιορίζουν την αναπαραγωγή, όπως αγαμία, χρήση αντισυλληπτικών κ.λπ. Οι θετικοί έλεγχοι αναφέρονται σε περιστατικά που αυξάνουν τους θανάτους των ατόμων πριν εισέλθουν σε αναπαραγωγική ηλικία ή σε επιδημίες που αφανίζουν μεγάλο τμήμα του πληθυσμού, προκαλώντας μείωση του συνολικού πληθυσμού όπως πόλεμοι, επιδημίες, λιμοί.

 

Πηγή: Premium.paratiritis.gr

ΣΧΟΛΙΑ ΧΡΗΣΤΩΝ

blog comments powered by Disqus
v