Μακρόν-Λεπέν: Η τελευταία δημοσκόπηση και η λαϊκή ετυμηγορία

Νικητή στον δεύτερο γύρο των γαλλικών προεδρικών εκλογών βγάζει με 56% τον Εμανουέλ Μακρόν νεότερη δημοσκόπηση της Opinionway-Kea Partners για την οικονομική εφημερίδα Les Echos και το Radio Classique. Η συμμετοχή στις εκλογές -ακόμη ένα στοίχημα της Κυριακής- αναμένεται να φτάσει το 72%.

Σε μια προεκλογική περίοδο υψηλών θερμοκρασιών, που κορυφώθηκε με ένα ζωηρότατο ντιμπέιτ, τα best of των οικονομικών εξαγγελιών συνέθεσαν οι εκατέρωθεν προτάσεις και η αντιπαράθεση για πολιτικές που αποσκοπούν στην ενίσχυση της αγοραστικής δύναμης, για αυξήσεις σε μισθούς και συντάξεις, καθώς και για το επίδομα αλληλεγγύης σε άπορους. Από κοντά, χρονίζοντα προβλήματα της γαλλικής εσωτερικής ζωής, όπως το συνταξιοδοτικό και η εκπαιδευτική μεταρρύθμιση, και διπλωματικά θέματα αιχμής, όπως η σύγκρουση στην Ουκρανία και το μέλλον της ΕΕ.

Στον επαναληπτικό τελικό του 2017, ο νυν πρόεδρος δείχνει και πάλι το φαβορί, όπως επιβεβαιώνουν όλες οι δημοσκοπήσεις, αλλά πράγματι με λιγότερη δυναμική σε σχέση με την προηγούμενη αναμέτρηση. Φιλοδοξώντας είτε να πιάσουν τον παλμό των πιο αδύναμων είτε να καλλιεργήσουν ενωτικό προφίλ για «όλους τους Γάλλους», οι δύο υποψήφιοι τις τελευταίες εβδομάδες πολιτεύτηκαν με το βλέμμα κυρίως στους αριστερούς ψηφοφόρους που έμειναν αμήχανοι και χωρίς εκπρόσωπο στον β’ γύρο.

Το μοτίβο δεν ήταν πολύ διαφορετικό, αν και η ατζέντα σαφώς εμπλουτίστηκε. Ο Μακρόν διατήρησε τον αέρα του τεχνοκράτη, που γνωρίζει και τεκμηριώνει καλά όσα λέει, συχνά όμως ακούγεται υπεροπτικός. Η Λεπέν φάνηκε πιο ευγενική μεν, αλλά χωρίς αποστασιοποίηση από έναν λαϊκισμό που συχνά κατηγορείται ότι συνοδεύεται από διάτρητα επιχειρήματα.

Η τσέπη του Γάλλου καταναλωτή

Σε μείζον θέμα αναδείχθηκαν οι τρόποι προστασίας και ενίσχυσης της αγοραστικής δύναμης, ιδιαίτερα στην ενέργεια, με σημείο αιχμής την πρόταση της ακροδεξιάς υποψηφίου για μείωση του ΦΠΑ από το 20% στο 5,5%, ή και 0% στα είδη πρώτης ανάγκης. Η μείωση του ΦΠΑ δεν θα είναι αποτελεσματικό μέτρο, γιατί θα ωφελήσει πολύ περισσότερο τους μεγάλους διανομείς παρά τους καταναλωτές, αντιτείνει ο Γάλλος πρόεδρος, που επιμένει σε μια στοχευμένη πολιτική επιδομάτων και μπόνους.

Σε σίριαλ της προεκλογικής ρητορικής εξελίχθηκε ήδη από τον πρώτο γύρο και το θέμα των ορίων συνταξιοδότησης. Ο Μακρόν επιμένει στη «ρεαλιστική» πρόταση να αυξηθεί σταδιακά στα 64 ή 65 έτη, ενώ η ακροδεξιά υποψήφια δεν διαπραγματεύεται την αύξηση του ορίου πάνω από τα 62 έτη, θέση που ο Μακρόν θεωρεί ανεφάρμοστη, ανεδαφική και μάλλον υποκριτική.

Ωστόσο, ο Εμανουέλ Μακρόν υποσχέθηκε να αυξήσει τα κοινωνικά επιδόματα, κλείνοντας το μάτι σε πρωτοβουλίες που είχε υποστηρίξει ακόμη και το γαλλικό Κομμουνιστικό Κόμμα. Βέβαια, η Μαρίν Λεπέν του υπενθύμισε ότι μετά την πενταετή θητεία του προστέθηκαν επιπλέον 400.000 φτωχοί στη γαλλική κοινωνία, αριθμό που δεν αποδέχεται ο ίδιος, υποστηρίζοντας ότι «η φτώχεια δεν έχει αυξηθεί». Γενικό συμπέρασμα: Σε πολλά θέματα της πλούσιας προεκλογικής συζήτησης, ο κάθε υποψήφιος επικαλούνταν διαφορετικά στοιχεία. Και ο ψηφοφόρος καλείται να αποφασίσει ποια θα πιστέψει.

Λογοπαίγνια περιβαλλοντικής πολιτικής

Ενδιαφέρον απέκτησε και η όψιμη αντιπαράθεση σε θέματα περιβάλλοντος, καθώς το προοδευτικό ακροατήριο των αναποφάσιστων διακατέχεται από οικολογικές ευαισθησίες. Είναι τομέας όπου αμφότεροι οι υποψήφιοι δεν είχαν βάλει τα δυνατά τους ως τώρα.

«Το ελεύθερο εμπόριο σκοτώνει τον πλανήτη», τόνισε η Μαρίν Λεπέν, καταγγέλλοντας την «υποκρισία» να μιλάμε για καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής χωρίς να το αμφισβητούμε, και τονίζοντας τον αντίκτυπο των εισαγωγών στις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου. Στο πλαίσιο αυτό, ο Μακρόν κατηγόρησε την αντίπαλό του ως «κλιματοσκεπτικίστρια», δεδομένου ότι τάσσεται υπέρ της επιδότησης των ορυκτών καυσίμων για να περιοριστεί η άνοδος των τιμών ενέργειας, ωστόσο έλαβε την απάντηση ότι ο ίδιος δρα «κλιματοϋποκριτικά» υιοθετώντας μια οικολογία τιμωρητικού χαρακτήρα. Η Μαρίν Λεπέν τόνισε ότι ο πρόεδρος θέλει να γεμίσει τις γαλλικές ακτές με ανεμογεννήτριες, σχεδόν παντού, εκτός από την περιοχή όπου βρίσκεται η εξοχική του βίλα.

Ευρωπαϊκό προφίλ

Τέλος, στα διεθνή, η Λεπέν προσπάθησε να αποδομήσει το ευρωπαϊκό προφίλ του αντιπάλου της, που «δεν υπερασπίζεται τα συμφέροντα των Γάλλων», ωστόσο υπεραμύνθηκε της φιλολογίας ότι είναι αντιευρωπαΐστρια, δηλώνοντας πως επιθυμεί την παραμονή της Γαλλίας σε μια Ευρωπαϊκή Ένωση μετασχηματισμένη σε «συμμαχία εθνών». Ο Μακρόν, κινούμενος σε γραμμές αποχρώσεων και όχι άσπρου-μαύρου, επέκρινε με τη σειρά του τη Λεπέν ότι τάσσεται υπέρ της συμμαχίας με τη Ρωσία και έχει δοσοληψίες με ρωσικές τράπεζες. Πλέον, τον λόγο έχει η λαϊκή ετυμηγορία.