Βακτήρια-καθρέφτες απειλούν να εξαφανίσουν τη ζωή στη Γη

Κορυφαίοι επιστήμονες προειδοποιούν: Κατοπτρικά βακτήρια θα μπορούσαν να υπερνικήσουν την ανοσολογική άμυνα ανθρώπων, ζώων και φυτών. Ποιο το καταστροφικό σενάριο.

Δημοσιεύθηκε: 14 Ιουνίου 2025 - 08:27

Κορυφαίοι επιστήμονες ξεκίνησαν διεθνή εκστρατεία για να σταματήσουν τη δημιουργία συνθετικών βακτηρίων που θα μπορούσαν να απειλήσουν τη ζωή στη Γη.

Οπως μεταδίδουν οι Financial Times, διακεκριμένοι ερευνητές σε μια συνάντηση-ορόσημο στο Παρίσι κάλεσαν σε διεθνή δράση για να αποτραπεί η εμφάνιση της λεγόμενης ζωής-καθρέφτη, κατασκευασμένων μικροβίων που φοβούνται ότι θα μπορούσαν να υπερνικήσουν την ανοσολογική άμυνα των ανθρώπων, άλλων ζώων και φυτών.

Η κλίμακα του κινδύνου είναι ακόμη δύσκολο να προβλεφθεί, αλλά θα μπορούσε να επηρεάσει «την υπεροχή της ζωής όπως την ξέρουμε σήμερα σε αυτόν τον πλανήτη», δήλωσε στους FT ο David Relman, μικροβιολόγος και ανοσολόγος στο Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ, στο περιθώριο της εκδήλωσης.

«Υπάρχει ένα σενάριο κατά το οποίο ένας μελλοντικός οργανισμός-καθρέφτης γίνεται ένα ευρέως διαδεδομένο χωροκατακτητικό είδος και εκτοπίζει και διαταράσσει πολλά κρίσιμα οικοσυστήματα σε ολόκληρο τον πλανήτη - συμπεριλαμβανομένου του δικού μας», είπε. «Πρέπει να ανησυχούμε για την πιθανότητα μιας ακραίας, δυνητικά υπαρξιακής, απειλής».

Η προειδοποίηση υπογραμμίζει πώς η τροποποίηση των φυσικών βιολογικών συστημάτων με τη χρήση τεχνικών όπως η γονιδιακή επεξεργασία έχει μεταμορφώσει την υγειονομική περίθαλψη, αλλά έχει ανοίξει το δρόμο σε νέους κινδύνους. Οι επιστήμονες και οι κυβερνήσεις παλεύουν με τον τρόπο ρύθμισης αυτών των αναδυόμενων τεχνολογιών, συμπεριλαμβανομένων των εργασιών «κέρδους λειτουργίας» που ενισχύουν τα παθογόνα.

Χειρομορφία και πώς λειτουργεί

Η κατοπτρική ζωή είναι μια πιθανότητα λόγω ενός φυσικού φαινομένου γνωστού ως χειρομορφία, που προέρχεται από την ελληνική λέξη «χέρι». Ανακαλύφθηκε από τις παρατηρήσεις του πρωτοπόρου των εμβολίων Λουί Παστέρ του 19ου αιώνα σε κρυστάλλους που σχηματίζονταν σε φελλούς κρασιού. Η εκδήλωση της Πέμπτης πραγματοποιήθηκε στο Ινστιτούτο Παστέρ που ο ίδιος ίδρυσε.

Τα χειρόμορφα μόρια έχουν μία μόνο χημική σύνθεση αλλά υπάρχουν σε δύο δομικές μορφές που είναι είδωλα η μία της άλλης - όπως ακριβώς τα ανθρώπινα χέρια.

Ένα ζεύγος χειρόμορφων δομών μπορεί να θεωρηθεί ως κλειδαριά διαφορετικού σχήματος. Κάθε ένα αλληλεπιδρά με έναν ξεχωριστό τρόπο με τα βιολογικά κλειδιά που χρησιμοποιούνται από τα ανοσοποιητικά συστήματα των οργανισμών για την αντιμετώπιση των σωματιδίων και των παθογόνων μικροοργανισμών που εισέρχονται σε αυτούς.

Εάν ένα βακτήριο που απαντάται στη φύση αντικατασταθεί από το κατοπτρικό του δίδυμο, θα αλλάξει στην πραγματικότητα αυτές τις κλειδαριές και θα καταστήσει ανίκανα τα κλειδιά της ανοσολογικής απόκρισης. Αυτό σημαίνει ότι ένα κατοπτρικό μικρόβιο θα μπορούσε να εξαπλωθεί ανεξέλεγκτα, να φράξει θανάσιμα τα συστήματα υποστήριξης της ζωής των οργανισμών στους οποίους διεισδύει και να μην επηρεαστεί από πολλά υπάρχοντα φάρμακα.