Υπέρ της αναθεώρησης του συντάγματός τους, που θα τους δίνει μεγαλύτερο έλεγχο στους φυσικούς πόρους τους –όπως για παράδειγμα στην αλιεία και την γεωθερμική ενέργεια- ψήφισαν οι Ισλανδοί.

Η τραπεζική κρίση στη χώρα το 2008 και η κατάρρευση των καταχρεωμένων τραπεζών της, οδήγησαν σε απαιτήσεις για αλλαγή, μετά και τις κατηγορίες για ρουσφέτια μεταξύ της πολιτικής ελίτ και των επιχειρήσεων.

Το δημοψήφισμα που διενεργήθηκε το Σάββατο δεν είναι δεσμευτικό, όμως οι υποστηρικτές της αλλαγής του συντάγματος ευελπιστούν πως οι πολιτικοί δύσκολα θα μπορέσουν το αγνοήσουν, αν και η βουλή είναι η υπεύθυνη για την υιοθέτηση νέου συντάγματος και το κύριο κόμμα της αντιπολίτευσης έχει δηλώσει ότι αντιτίθεται στις προτεινόμενες αλλαγές.

Το δημοψήφισμα περιείχε έξι ερωτήσεις, μεταξύ των οποίων αν οι Ισλανδοί θέλουν ένα νέο σύνταγμα, το οποίο κατήρτισε μια ειδικά διορισμένη ομάδα 25 πολιτών για να χρησιμοποιηθεί ως βάση για αναθεώρηση της βασικής νομοθεσίας.

Με καταμετρημένα τα δυο τρίτα των ψήφων, το 66% των Ισλανδών απάντησαν «ναι» στην ερώτηση αυτή. Σύμφωνα με τα ΜΜΕ της χώρας, στο δημοψήφισμα συμμετείχε το 49% των Ισλανδών

«Αυτό είναι ένα πολύ ξεκάθαρο συμπέρασμα για τη βουλή. Η πλειοψηφία των ψηφοφόρων θέλουν αλλαγές σε όλα τα ζητήματα για τα οποία τους ζητήθηκε να ψηφίσουν», σημείωσε ο Thorolfur Matthiasson, οικονομολόγος του Πανεπιστημίου της Ισλανδίας.

Υπογράμμισε ότι το 80% ψήφισαν υπέρ της κήρυξης όλων των μη-ιδιωτικών φυσικών πόρων ως «εθνική περιουσία».

Η αλιεία αντιπροσωπεύει περίπου το 7% της οικονομίας, με τα δικαιώματα αλιείας να υπόκεινται αυτή τη στιγμή σε ένα σύστημα ποσοστώσεων που, σύμφωνα με τους επικριτές, έχει ωφελήσει λίγους εκλεκτούς. Οι υποστηρικτές του συστήματος λένε από την πλευρά τους ότι το σύστημα αυτό έχει οδηγήσει σε σωστή διαχείριση των αποθεμάτων αλιευμάτων.

Ο έλεγχος των φυσικών πόρων της νήσου εξακολουθεί να αποτελεί ευαίσθητο ζήτημα. Τα σχέδια ενός κινέζου μεγιστάνα να αγοράσει αγροτικές γαίες «μπλοκαρίστηκαν» από την κυβέρνηση πέρυσι. Ο κινέζος θα ενοικιάσει τελικά τις γαίες αυτές.

Το 2011, αντιμέτωπη με διαδηλώσεις βρέθηκε και μια καναδέζικη εταιρεία, η οποία τελικά συμφώνησε να μειώσει το μερίδιό της σε μια εταιρεία γεωθερμικής ενέργειας.

Το προσχέδιο του συντάγματος περιλαμβάνει προβλέψεις που θα δίνουν τη δυνατότητα στο 10% των ψηφοφόρων να διεξάγουν τα δικά τους δημοψηφίσματα. Επίσης, βάζει όρια στις θητείες που μπορεί να υπηρετήσει ένας πρόεδρος, σε τρεις, ενώ μέχρι σήμερα μπορούσε να θέσει υποψηφιότητα απεριόριστες φορές.