Πώς το ΑΙ αναδιαμορφώνει καθημερινότητα, οικονομία και αγορές

Η Τεχνητή Νοημοσύνη (Artificial Intelligence – AI) δεν είναι πλέον τεχνολογικό πείραμα ή επιστημονική φαντασία. Είναι η δύναμη που αλλάζει τον τρόπο που κατανοούμε και διαχειριζόμαστε το χρήμα, τον τρόπο που λειτουργούν οι τράπεζες και οι χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί, ακόμα και τον τρόπο που οι καθημερινοί πολίτες παίρνουν οικονομικές αποφάσεις.

Η AI δεν περιορίζεται στις αγορές ή στα funds – είναι παρούσα σε κάθε ψηφιακή συναλλαγή, κάθε πρόβλεψη κινδύνου και κάθε σύμβαση που υπογράφεται.

Η AI στην οικονομία: Μια ματιά στο 2030

Η ενσωμάτωση της AI στις επιχειρήσεις και στον χρηματοπιστωτικό τομέα αναμένεται να δημιουργήσει τεράστια αξία έως το 2030:

• Νέα οικονομική αξία πάνω από 1 τρισεκατομμύριο ευρώ στην παγκόσμια τραπεζική αγορά.
• Αύξηση αποδοτικότητας χαρτοφυλακίων 5–8% για τους οργανισμούς που υιοθετούν πρώτοι AI.
• Μείωση λειτουργικών εξόδων τραπεζών κατά 20–25%, μέσω αυτοματοποίησης διαδικασιών και πρόβλεψης κινδύνων.

Η AI δεν είναι απλώς εργαλείο για αποδοτικότητα· αλλάζει τον τρόπο που οι άνθρωποι και οι οργανισμοί κατανοούν τον κίνδυνο, προβλέπουν μελλοντικές τάσεις και δημιουργούν νέα επιχειρηματικά μοντέλα.

Η καθημερινή διάσταση

Για τον απλό πολίτη, η AI φέρνει:

• Προσωποποιημένες συμβουλές για αποταμίευση, δάνεια και επενδύσεις.
• Προειδοποιήσεις για κινδύνους, όπως πιθανές καθυστερήσεις πληρωμών ή πιστωτικά προβλήματα.
• Ασφαλέστερες και ταχύτερες συναλλαγές, με real-time ανίχνευση απάτης.

Οι εφαρμογές αυτές επιτρέπουν στον πολίτη να ενεργεί με γνώση, έχοντας πρόσβαση σε εργαλεία που πριν ήταν διαθέσιμα μόνο σε hedge funds και μεγάλους οργανισμούς.

Πραγματικές εφαρμογές AI στον χρηματοπιστωτικό τομέα

Viva Wallet (Ελλάδα)

Η Viva Wallet χρησιμοποιεί predictive analytics για micro-loans και πληρωμές. Ένα ελληνικό startup, που ειδοποιεί επιχειρήσεις και επενδυτές για πιθανούς κινδύνους καθυστέρησης ή πιστωτικό ρίσκο, προλαμβάνοντας επισφάλειες. Το αποτέλεσμα είναι πιο ασφαλείς συναλλαγές και μεγαλύτερη εμπιστοσύνη στον ψηφιακό χώρο.

Qualco (Ελλάδα)

Εφαρμόζει AI για πρόβλεψη επισφαλειών σε επιχειρηματικά δάνεια, παρέχοντας πολύτιμες πληροφορίες τόσο στις τράπεζες όσο και στους μετόχους. Η τεχνολογία ενισχύει την ακρίβεια και την ταχύτητα στη λήψη αποφάσεων.

Klarna (Σουηδία)

Η fintech χρησιμοποιεί AI για scoring πελατών σε Buy Now Pay Later προϊόντα, μειώνοντας επισφάλειες και μεγιστοποιώντας έσοδα. Η τεχνολογία επιτρέπει τη λήψη προσωποποιημένων αποφάσεων σε χιλιάδες πελάτες ταυτόχρονα.

Monzo (Ηνωμένο Βασίλειο)

Με AI για προγνωστικές ειδοποιήσεις εξόδων, οι χρήστες λαμβάνουν συμβουλές για αποταμίευση, διαχείριση προϋπολογισμού και έξυπνες επιλογές δαπανών, βασισμένες σε real-time δεδομένα και πρότυπα συμπεριφοράς.

Deutsche Bank (Γερμανία)

Χρησιμοποιεί αλγοριθμικό trading για funds πελατών, μειώνοντας τα συναισθηματικά λάθη και αυξάνοντας την ταχύτητα και την αποτελεσματικότητα στις συναλλαγές.

JP Morgan (ΗΠΑ)

Η πλατφόρμα COiN (Contract Intelligence) αναλύει συμβόλαια και νομικά έγγραφα με AI, εξοικονομώντας χιλιάδες εργατοώρες ετησίως και βελτιώνοντας την ακρίβεια στις αποφάσεις.

HSBC (Διεθνώς)

Η AI εντοπίζει σε πραγματικό χρόνο ύποπτες συναλλαγές καρτών, αυξάνοντας την ασφάλεια των πελατών και μειώνοντας τις απώλειες λόγω απάτης.

Ευκαιρία για την Ελλαδα

Η ελληνική αγορά διαθέτει μικρές αλλά δυναμικές fintech και τράπεζες που αξιοποιούν την AI:

• Viva Wallet: Predictive analytics σε πληρωμές και micro-loans.
• Qualco: Ανάλυση επισφαλειών σε δάνεια και χαρτοφυλάκια.
• Eurobank, Πειραιώς, Alpha Bank: Προσωποποιημένες υπηρεσίες και risk analytics.

Η χώρα μπορεί να γίνει κόμβος καινοτομίας στην περιοχή, εκμεταλλευόμενη startups και προοδευτικές τράπεζες, προσφέροντας νέα προϊόντα, αυξημένη παραγωγικότητα και επενδυτικές ευκαιρίες.

Κίνδυνοι και προκλήσεις

• Υψηλές αποτιμήσεις σε AI εταιρείες και funds
• Ρυθμιστικές αλλαγές που περιορίζουν ορισμένες εφαρμογές AI
• Ταχύτατες τεχνολογικές αλλαγές – οι σημερινοί ηγέτες ίσως δεν παραμείνουν πρώτοι

Η ισορροπία μεταξύ καινοτομίας και ασφάλειας είναι κρίσιμη για οργανισμούς και επενδυτές.

Συμπέρασμα

Η AI δεν αλλάζει μόνο τις τράπεζες ή τις επενδύσεις. Αλλάζει τον τρόπο που οι άνθρωποι σκέφτονται το χρήμα, διαχειρίζονται τον κίνδυνο και λαμβάνουν αποφάσεις. Η Ελλάδα έχει την ευκαιρία να γίνει κόμβος καινοτομίας και στρατηγικό σημείο για fintech και AI, δημιουργώντας νέα προϊόντα, καλύτερες υπηρεσίες και επενδυτικές ευκαιρίες.

Οι οργανισμοί και οι πολίτες που θα κατανοήσουν και θα ενσωματώσουν στρατηγικά την AI θα έχουν σαφές ανταγωνιστικό πλεονέκτημα έως το 2030.

Πηγές: McKinsey & Company — «Building the AI bank of the future», «AI in Banking», Bank for International Settlements — «Financial stability implications of AI» (2025), European Central Bank — «Artificial Intelligence and Financial Markets», Bloomberg Intelligence — Digital Finance Outlook 2030, Financial Times / Reuters — AI adoption in European banks & fintechs, Global X — ETF BOTZ factsheet, iShares — IRBO ETF factsheet, First Trust — ROBT ETF information, ARK Invest — ARKQ fund information, Viva Wallet, Qualco, Eurobank — εταιρικές παρουσιάσεις (2024).

* Ο Nicholas Havoutis διαθέτει πολυετή εμπειρία στην ηγεσία στρατηγικών χρηματοοικονομικών μονάδων, έχοντας διατελέσει στέλεχος της JPMorgan (Νέα Υόρκη), της Chase Manhattan Bank (Λονδίνο) και της Eurobank (Αθήνα). Παράλληλα, έχει σημαντική παρουσία στον χώρο των ΜΜΕ. Σήμερα, ως επικεφαλής της SoZone Limited, συμβουλεύει επιχειρήσεις και επενδυτές σε διεθνή ανάπτυξη, οργανική βελτιστοποίηση και στρατηγικές συγχωνεύσεων και εξαγορών.