Ο πιο επικίνδυνος ιός

Υπάρχουν ιοί και «ιοί».

H εξάπλωση του ιού των πτηνών (SARS) ξεκίνησε στην Κίνα τον Νοέμβριο του 2002 και είχε ως αποτέλεσμα να μειωθεί στο μισό η αύξηση των λιανικών πωλήσεων μέχρι τον Ιούνιο του 2003.

Όμως, οι πωλήσεις ανέκαμψαν γρήγορα μετά τον Ιούνιο καθώς υπήρχε ζήτηση που σιγόβραζε.

Ενδιάμεσα, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας είχε εκδώσει ανακοίνωση, προειδοποιώντας για τους κινδύνους όσους σχεδίαζαν να ταξιδεύσουν στο Πεκίνο και σ’ άλλες κινεζικές πόλεις καθώς και στο Χονγκ Κονγκ.

Η διαφορά της περιόδου 2002-2003 σε σύγκριση με τη σημερινή κατάσταση είναι η σημασία της Κίνας στην παγκόσμια οικονομία.

Το ειδικό βάρος της κινεζικής οικονομίας στο παγκόσμιο ΑΕΠ είναι σήμερα 4 φορές μεγαλύτερο σε σύγκριση με εκείνο του 2003 και γι’ αυτό οι επιπτώσεις μπορεί να είναι μεγαλύτερες.

Το Bloomberg εκτιμά ότι ο ρυθμός ανάπτυξης στην ευρωζώνη θα είναι 0,1%-0,2% χαμηλότερος το 1ο τρίμηνο, εξαιτίας της επιβράδυνσης λόγω του κορωνοϊού σε σχέση με τις αρχικές προβλέψεις.

Η Ολλανδία, που βασίζεται περισσότερο στο εμπόριο, αναμένεται να χτυπηθεί περισσότερο από άλλες χώρες στην ΟΝΕ.

Όμως, αργά ή γρήγορα, η εξάπλωση του ιού θα φθάσει στην κορύφωσή της και θα αρχίσει η αντίστροφη μέτρηση, με πιθανή έντονη ανάκαμψη της ζήτησης.

Δεν αναμένεται να συμβεί το ίδιο σε σύντομο χρονικό διάστημα με μια άλλης μορφής «ιό», που έχει εξαπλωθεί στις ανεπτυγμένες αγορές και οικονομίες.

Την πολιτική των χαμηλών επιτοκίων και των προγραμμάτων αγοράς τίτλων (QE) από τις μεγάλες κεντρικές τράπεζες, παρότι δεν έχει επιτύχει να ωθήσει τον πληθωρισμό στο 2% στην ευρωζώνη και την Ιαπωνία.

Αναμφίβολα, οι ανεπτυγμένες οικονομίες βρίσκονται αντιμέτωπες με αποπληθωριστικές δυνάμεις όπως η γήρανση του πληθυσμού και οι τεχνολογικές ανακαλύψεις και σε κάποιες περιπτώσεις, η συγκέντρωση του πλούτου σε λιγότερους.

Τα μηδενικά ή/και αρνητικά επιτόκια με τα προγράμματα QE είχαν νόημα την περίοδο μετά τη Μεγάλη Ύφεση.

Όμως, η διατήρησή τους για μεγάλο χρονικό διάστημα έχει δώσει κίνητρα στον ιδιωτικό τομέα και στο δημόσιο σε αρκετές χώρες να συσσωρεύουν περισσότερο χρέος, γιατί είναι φθηνότερο.

Και το υψηλό χρέος δεν βοηθά τον ρυθμό ανάπτυξης από ένα επίπεδο και μετά.

Επιπλέον, φαίνεται πως αυξάνονται οι εταιρείες-ζόμπι που «γεννούν» αρκετά λεφτά για να πληρώνουν τους τόκους των δανείων που έχουν πάρει και τίποτε άλλο.

Φυσικά, υπάρχουν διαφορές ακόμη κι ανάμεσα σ’ αυτές τις χώρες. Συγκρινόμενες με την Τράπεζα της Ιαπωνίας, η ΕΚΤ και η Fed μοιάζουν περιστερές.

Για την ιστορία, η Τράπεζα της Ιαπωνίας διακρατεί πάνω από το 44% του ιαπωνικού δημοσίου χρέους και ο ισολογισμός της ξεπερνά το 100% του ΑΕΠ της χώρας του Ανατέλλοντος Ηλίου.

Παρ’ όλα αυτά ο πληθωρισμός στην Ιαπωνία απέχει πολύ από τον στόχο της κεντρικής τράπεζας.

Η υφήλιος και η παγκόσμια οικονομία θα βρουν τρόπο να αντιμετωπίσουν επιτυχώς τον κορωνοϊό.

Δεν είναι καθόλου σίγουρο πως θα συμβεί το ίδιο με τον «ιό» των πολύ χαμηλών επιτοκίων και το QE.