Οι Έλληνες είναι οι «χαμένοι» απο την άνοδο του Χρηματιστηρίου Αθηνών

Η διεύρυνση του ποσοστού της UniCredit στο 20% περίπου του μετοχικού κεφαλαίου της Alpha Bank με την απόκτηση του 9,7% από εταιρεία του Ολλανδού επενδυτή Χένρι Χόλτερμαν.

Ο Ολλανδός επενδυτής είναι ο μεγάλος κερδισμένος καθώς εκτιμάται ότι η απόδοση της επένδυσής του στην Αlpha Bank ξεπέρασε το 100% μέσα σε λίγα χρόνια. 

Η UniCredit θα πρέπει επίσης να είναι ευχαριστημένη για να προχωρήσει το ντιλ αφού η αρχική επένδυση στην Αlpha Bank έχει πάει καλύτερα απ' ότι περίμενε, όπως άλλωστε επισήμανε ο διευθύνων σύμβουλος της Αντρέα Ορσέλ.

Εκείνο που δεν ανέφερε ο κ. Ορσέλ αλλά είναι γνωστό στη πιάτσα είναι κάτι άλλο. Η κίνηση της UniCredit στην Ελλάδα εντάσσεται στο σχέδιο για την εξασφάλιση στρατηγικής θέσης σε άλλες ευρωπαϊκές τράπεζες, π.χ. της γερμανικής Commerzbank, με σκοπό την εξαγορά τους μελλοντικά αν οι συνθήκες είναι ευνοϊκές. Φυσιολογικό, αν κανείς πιστεύει ότι ο ευρωπαϊκός τραπεζικός κλάδος είναι κατακερματισμένος, που είναι, και έχει τα κεφάλαια να το κάνει όπως ο Ορσέλ.

Κερδισμένοι είναι επίσης οι μέτοχοι της Alpha Bank και των άλλων συστημικών ελληνικών τραπεζών. Όμως, η πλειοψηφία των μετόχων τους είναι ξένοι θεσμικοί επενδυτές. Επομένως, αυτοί είναι οι μεγάλοι κερδισμένοι. 

Αντίθετα, οι Έλληνες  είναι οι μεγάλοι «χαμένοι». Η συντριπτική πλειοψηφία δεν έχει καν μετοχές. Οι υπόλοιποι, είτε άμεσα ως φυσικά πρόσωπα, είτε έμμεσα μέσω θεσμικών χαρτοφυλακίων, είχαν μικρότερη συμμετοχή στην μεγάλη άνοδο των τραπεζικών μετοχών και του χρηματιστηρίου της Αθήνας γενικότερα τα τελευταία χρόνια. Αν θυμόμαστε καλά οι ενεργοί κωδικοί στο ελληνικό χρηματιστήριο κυμαίνονται μεταξύ 20 και 30 χιλιάδες.   

Ρίχνοντας μια ματιά στην πορεία του Γενικού Δείκτη μετοχών διαπιστώνουμε ότι βρισκόταν στις 665 μονάδες στις 28 Μαΐου του 2000, δηλαδή 5 χρόνια πριν. Χθες, 28 Μαΐου του 2025 έκλεισε στις 1.876,42 μονάδες. Η άνοδος του Γενικού Δείκτη ήταν 182% χωρίς τα μερίσματα την τελευταία 5ετία.

Αν θεωρητικά τα ελληνικά νοικοκυριά είχαν τοποθετήσει ένα μικρό μέρος των καταθέσεων τους σε μετοχές του Γενικού Δείκτη, π.χ. 15 δισ. ευρώ πριν από 5 χρόνια, σήμερα θα άξιζαν πάνω από 40 δισ. ευρώ. Κάπου 42,3 δισ. ευρώ για την ακρίβεια. Δηλαδή θα είχαν αποκομίσει υπεραξίες ύψους 27 δισ. ευρώ. 

Με άλλα λόγια, θα ήταν πλουσιότεροι κατά 27 δισ. ευρώ, συν τα όποια μερίσματα εισέπρατταν, έχοντας βάλει 15 δισ. αρχικά. Φαντασθείτε λοιπόν τι υπεραξίες έχουν αποκομίσει οι ξένοι επενδυτές και οι όποιοι Έλληνες επένδυσαν εδώ.

Φυσικά, οι μετοχές είναι ευμετάβλητες και ενέχουν ρίσκο. Τα τελευταία 5 χρόνια ήταν μια πολύ καλή περίοδος για το χρηματιστήριο Αθηνών. Όμως, είναι προφανώς μικρή για να αλλάξει η κυρίαρχη κουλτούρα που θέλει τον μέσο Έλληνα να επενδύει σε ακίνητα, κατόπιν σε ομόλογα και μετά σε μετοχές, καθώς δεν εμπιστεύεται το χρηματιστήριο αν και έχουν περάσει 25 χρόνια από το σπάσιμο της φούσκας στη Σοφοκλέους. 

Είναι επίσης θέμα χρηματοοικονομικής εκπαίδευσης και παιδείας από μικρή ηλικία.

Ενδόμυχα, όμως υπάρχει κάτι ακόμη που εξηγεί την στάση των Ελλήνων απέναντι στις μετοχές όπως παρατήρησε γνωστό στέλεχος της αγοράς. Πιθανόν, δεν πιστεύουν τόσο πολύ στις μεσομακροπρόθεσμες προοπτικές της ελληνικής οικονομίας  καθώς εν μέρει τουλάχιστον συνδέονται με την πορεία των μετοχών. Επιπλέον, ίσως δεν εμπιστεύονται τις ρυθμιστικές αρχές και τους θεσμούς της χώρας, όπως η Δικαιοσύνη. 

«Ακόμη κι αν ήθελε κάποιος στις ΗΠΑ να κάνει κομπίνες με μετοχές, στη ιδέα και μόνο ότι η SEC (Αμερικανική Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς) θα ξεκινούσε έλεγχο, θα τον πάγωνε. Δεν συμβαίνει το ίδιο εδώ με την Ελληνική Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς,» τόνισε το στέλεχος. 

Ισως έχει δίκιο. Πάντως, το συμπέρασμα παραμένει. Οι ξένοι επενδυτές είναι μεγάλοι κερδισμένοι από την άνοδο του ελληνικού χρηματιστηρίου και ντιλ όπως της Unicredit με την Alpha Bank που την τροφοδοτούν. 

Αντίθετα, οι Έλληνες είναι  οι «χαμένοι» με βάση το κόστος ευκαιρίας. Τι κέρδισαν δηλαδή επιμένοντας στις καταθέσεις ή τα ομόλογα και τι έχασαν από την άνοδο των μετοχών.