Πώς συγκρίνεται η τουρκική οικονομία με την ελληνική;

Να υπενθυμίσουμε ότι πριν από λίγα χρόνια όταν η τουρκική οικονομία βρέθηκε σε δίνη με το νόμισμα της να χάνει το έδαφος κάτω από τα πόδια του και τον πληθωρισμό στα ύψη, πολλοί στην Ελλάδα μιλούσαν για κατάρρευση της τουρκικής οικονομίας αλλά διαψεύσθηκαν.

Η στήλη είχε επίσης αναφερθεί στα σημαντικά προβλήματα της οικονομίας της γείτονος. Όμως, ποτέ δεν μίλησε για κατάρρευση γιατί πολύ απλά εκτιμούσε ότι δεν ήταν πιθανή.

Που είμαστε σήμερα και που πορευόμαστε;

Όσον αφορά το μέγεθος των δυο οικονομιών, το τουρκικό Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (ΑΕΠ) ήταν περίπου 5 φορές μεγαλύτερο σε σχέση με εκείνο της Ελλάδας το 2024. Το ετήσιο ΑΕΠ της γείτονος ήταν ίσο με 1,32 τρισ. δολάρια έναντι 257 δισ. ευρώ της Ελλάδας. 

Υπενθυμίζεται ότι η τουρκική οικονομία είναι η 18η μεγαλύτερη στον κόσμο και αυτό της εξασφαλίζει μια θέση στο γκρουπ του G20, δηλαδή των 20 μεγαλύτερων παγκοσμίως.  

Ακόμη και αν οι δυο οικονομίες αναπτύσσονταν με τον ίδιο ρυθμό-ο τουρκικός εκτιμάται ότι θα είναι υψηλότερος φέτος και του χρόνου-, το χάσμα του ονομαστικού ΑΕΠ ανάμεσα στην Ελλάδα και την Τουρκία θα βάθαινε.  

Για να κατανοηθεί καλύτερα η πορεία των δυο χωρών αξίζει να επικαλεστούμε τα λεγόμενα του Φωκίωνα Καραβία, CEO της Eurobank, ο οποίος είχε υπενθυμίζει πέρυσι ότι το 1995, το ελληνικό ΑΕΠ ήταν 140 δισ. ευρώ και της Τουρκίας μόλις 170 δισ. ευρώ, δηλαδή 1 προς 1 περίπου.

Απο την άλλη πλευρά, η Ελλάδα είχε πέρυσι κατά 60% περίπου υψηλότερο κατά κεφαλήν εισόδημα στα 24,700 χιλ. δολάρια έναντι 15,500 χιλ. της γείτονος. Αυτό προκύπτει προφανώς από το γεγονός ότι ο τουρκικός πληθυσμός είναι 8 φορές μεγαλύτερος από τον ελληνικό. 

Όμως, το κατά κεφαλήν εισόδημα των δυο χωρών σε όρους ισοτιμίας αγοραστικής δύναμης (PPP) είναι πολύ κοντά. Με βάση τις προβλέψεις του ΔΝΤ, το μεν ελληνικό ανέρχεται σε 45 χιλ. δολάρια ενώ το τουρκικό σε 42,500 δολάρια το 2025. Αυτό σημαίνει ότι το κόστος διαβίωσης στην Τουρκία είναι αρκετά χαμηλότερο σε σύγκριση με της Ελλάδας. 

Στο μέτωπο της ανεργίας, το εποχικά προσαρμοσμένο ποσοστό ήταν 7,9% τον Μάιο στην Ελλάδα έναντι 8,6% στην Τουρκία. Η Κομισιόν εκτιμά ότι η ανεργία θα βρεθεί στο 9,3% στην Ελλάδα φέτος και το ΔΝΤ στο 9,9% στην Τουρκία. 

Η μεγάλη διαφορά υπέρ της Ελλάδας βρίσκεται στον πληθωρισμό. Η Κομισιόν βλέπει να διαμορφώνεται σε 2,8% στην Ελλάδα το 2025 και το ΔΝΤ εκτιμά ότι θα υποχωρήσει στο 24% στην Τουρκία φέτος. 

Όσον αφορά το δημόσιο χρέος, η Ελλάδα έχει πολύ υψηλότερο ως ποσοστό του  ΑΕΠ σε σχέση με την Τουρκία. Η Κομισιόν εκτιμά ότι το δημόσιο χρέος της Ελλάδας θα υποχωρήσει στο 146,6% του ΑΕΠ το 2025 ενώ το ΔΝΤ βλέπει το αντίστοιχο της Τουρκίας να διαμορφώνεται στο 25% του ΑΕΠ περίπου. Δηλαδή είναι πολύ χαμηλότερο.

Από την  άλλη πλευρά, το ιδιωτικό χρέος της Ελλάδας είναι συγκριτικά χαμηλότερο.  Το ελληνικό ιδιωτικό χρέος εκτιμάται σε 68,6% του ΑΕΠ το 2025 έναντι 115% της Τουρκίας. Σημαντικό μέρος του τουρκικού ιδιωτικού χρέους είναι σε ξένο νόμισμα με αποτέλεσμα να είναι πιο ευάλωτο στις διακυμάνσεις της ισοτιμίας της τουρκικής λίρας έναντι του δολαρίου, ευρώ κ.τλ.

Όσον αφορά τον προϋπολογισμό της Γενικής Κυβέρνησης, η Κομισιόν προβλέπει πλεόνασμα 0,7% του ΑΕΠ για την Ελλάδα το 2025. Η Τουρκία αναμένεται να εμφανίσει έλλειμμα 4,2% του ΑΕΠ. Εδω, Ελλάδα τα πάει καλύτερα σε σύγκριση με την Τουρκία τα τελευταία χρόνια. 

Αναφορικά με το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών, το ΔΝΤ εκτιμά ότι θα ανέλθει σε 6,5% του ΑΕΠ φέτος στην Ελλάδα έναντι μόλις 1,6% του ΑΕΠ της Τουρκίας. Είναι σαφές ότι η Τουρκία υπερτερεί εδώ αν και η Ελλάδα δεν αντιμετωπίζει το φάσμα της συναλλαγματικής κρίσης λόγω ευρώ.

Είναι προφανές ότι η Ελλάδα θεωρείται πιο σταθερή χώρα ως μέλος της ευρωζώνης και της ΕΕ ενώ η Τουρκία θεωρείται πιο ασταθής και με μεγαλύτερη μεταβλητότητα.

Από την άλλη πλευρά, η τουρκική οικονομία είναι πολύ μεγαλύτερη από την ελληνική με βιομηχανική βάση σε αυτοκίνητα, αμυντικά συστήματα κ.τ.λ. και χαμηλό δημόσιο χρέος. Επομένως, έχει μεγαλύτερες δυνατότητες χρηματοδότησης μιας αύξησης των αμυντικών δαπανών και άλλων πρότζεκτς.

Κοντολογίς, η σύγκριση των δυο οικονομιών αποβαίνει σε σημαντικό βαθμό εις βάρος της ελληνικής, παρά την ενδυνάμωση της τα τελευταία χρόνια.